ΠΡΩΤΟ ΘΕΡΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΖΟΥΜΕΡΚΩΝ,29 Αυγούστου-2 Σεπτεμβρίου 2012

ΘΕΡΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ TΖΟΥΜΕΡΚΩΝ & Ν.Α. ΠΙΝΔΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ & ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ 1η Συνάντηση: «Θεωρία και Μεθοδολογία της Έρευνας» Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας & Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Ιστορική & Λαογραφική Εταιρεία Τζουμέρκων Δήμος Κεντρικών Τζουμέρκων

Το Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του  Πανεπιστημίου Θεσσαλίας σε συνεργασία με την Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Τζουμέρκων και το Δήμο Κεντρικών Τζουμέρκων διοργανώνουν  Θερινό Σχολείο με θέμα: «Τζουμέρκα: Ιστορία, Πολιτισμός και Οικολογία».

Ημερομηνίες

Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί:  29 Αυγούστου έως 2 Σεπτεμβρίου 2012

Τόπος Διεξαγωγής-Εγκαταστάσεις

Οι εκπαιδευτικές δράσεις, τα μαθήματα, καθώς και η διαμονή/φιλοξενία των φοιτητών και των διδασκόντων θα πραγματοποιηθιύν στο Δασικό Χωριό «Κέδρος» στον Καταρράκτη Άρτας(Τζουμέρκα).  http://www.guesthousekedros.gr/

Συμμετέχοντες

Το Θερινό Σχολείο απευθύνεται σε μεταπτυχιακούς φοιτητές, υποψήφιους διδάκτορες και σε τελειόφοιτους προπτυχιακούς φοιτητές από τον ευρύτερο χώρο των κοινωνικών και ανθρωπιστικών σπουδών. Ανώτατος Αριθμός: 20 άτομα

Κόστος Συμμετοχής

Το κόστος Συμμετοχής ορίζεται στο ποσό των 50 ευρώ. Περιλαμβάνονται: α. Παρακολούθηση/Συμμετοχή στο σύνολο των Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων β. Διαμονή:  δίκλινα και τρίκλινα δωμάτια γ. Διατροφή: Πρωινό και Γεύμα δ. Μετακινήσεις για τις Ασκήσεις Επιτόπιας Έρευνας ΔΕΝ περιλαμβάνονται τα έξοδα μετακίνησης των συμμετεχόντων από/προς το Δασικό Χωριό.

Πιστοποιητικό Παρακολούθησης

Πιστοποιητικό Παρακολούθησης θα χορηγηθεί σε όλους τους συμμετέχοντες στο Θερινό Σχολείο. Απαραίτητες Προϋποθέσεις: α. Παρακολούθηση των μαθημάτων σε ποσοστό 100% β. Συμμετοχή στο σύνολο των Ασκήσεων Επιτόπιας Έρευνας

Θεωρητικές αφετηρίες

Μια περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, αλλά και σημαντικού ιστορικού και πολιτισμικού ενδιαφέροντος είναι τα Τζουμέρκα. Η γεωγραφική τους θέση,  ως φυσικό σύνορο μεταξύ Ηπείρου και Θεσσαλίας, καθώς και τα τοπικά ιστορικά και κοινωνικά συμφραζόμενα συγκροτούν μια οικιστική και πολιτισμική ενότητα, εντός της οποίας λαμβάνουν χώρα αξιοπρόσεκτα οικολογικά, οικονομικά, κοινωνικά, και πολιτισμικά φαινόμενα. Ειδικά, σήμερα νεοεμφανιζόμενοι παράγοντες επηρεάζουν και αλληλεπιδρούν άμεσα με τις  τοπικές κοινωνίες, με  αποτέλεσμα τα παραπάνω φαινόμενα να αποκτούν έναν εντελώς διαφορετικό χαρακτήρα. Τα Τζουμέρκα αποτελούν έναν προνομιακό χώρο για την εξέταση και τη μελέτη της σχέση πολιτισμού και οικολογίας. Ως εκ τούτου, οι δραστηριότητες του Θερινού Σχολείου θα εστιάσουν στην αναζήτηση των αιτιακών σχέσεων μεταξύ του φυσικού περιβάλλοντος, της οικολογίας και των κοινωνικών δομών στη συγκεκριμένη περιοχή, καθώς επίσης και στη βαθύτερη κατανόηση των διαδικασιών, μέσα από τις οποίες οι τοπικές κοινωνίες διαχειρίζονται το φυσικό και το πολιτισμικό περιβάλλον.

Στόχοι

Η αρχειακή έρευνα και την έρευνα πεδίου(fieldwork) θα αποτελέσουν τα βασικά πεδία επιστημονικής άσκησης στη θεωρία και τη μεθοδολογία.

Διάρθρωση Μαθημάτων -Ενδεικτικό Πρόγραμμα

ΤΕΤΑΡΤΗ 29/8/2012

15.00-18.00 Εγγραφές

18.00 Επίσημη Έναρξη-Χαιρετισμοί

18.00-20.00 Έναρξη Εργασιών. Κεντρικές Ομιλίες

Αυδίκος Ευάγγελος. Ιστορία, μύθος και Ταυτότητα στα Τζουμέρκα Σκουλίδας Ηλίας. Τζουμέρκα: Χώρος και άνθρωποι Οικονόμου Κωνσταντίνος. Προβλήματα συλλογής και αξιολόγησης γλωσσικού και ονοματολογικού υλικού

ΠΕΜΠΤΗ 30/8/2012

08.00-09.00 Πρωινό

09.00-10.30 Εισαγωγικά για την Αρχειακή Έρευνα Ι

Παππάς, Θεόδωρος. Αρχειακές πηγές και η μεθοδολογία της επιστημονικής έρευνας Σκουλίδας  Ηλίας. Αρχεία: Ίχνη του παρελθόντος και Συλλογές

10.30-10.45 Διάλειμμα

10.45-12.15 Εισαγωγικά για την Αρχειακή Έρευνα ΙΙ

Καραμανές Ευάγγελος. Λαογραφικά αρχεία και η μελέτη  της προφορικότητας Δαμιανού Δέσποινα. Οι καταγραφές των ελληνικών λαϊκών παραμυθιών από τα μισά του 19ου στα μισά του 20ου αιώνα: από τη ζωντανή φωνή… στα σημεία στίξης. Αξιοπιστία των πηγών και αξιολόγηση του υλικού.

11.45-12.00 Διάλειμμα

12.30-14.00 Εισαγωγικά για την Επιτόπια Έρευνα Ι

Δέλτσου Ελευθερία & Γιακουμάκη Βασιλική. Η συμμετοχική παρατήρηση στην επιτόπια εθνογραφική έρευνα

14.30-16.00 Γεύμα-Ελεύθερος Χρόνος

16.00-17.30 Εισαγωγικά για την Επιτόπια Έρευνα ΙΙ

Χρυσανθοπούλου Βασιλική. Η επιτόπια έρευνα σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης: Εστίαση στην πολυτοπική έρευνα. Αλεξάκης Ελευθέριος. Ερευνητικό ημερολόγιο

17.30-17.45 Διάλειμμα

17.45-18.15 Επιτελεστικές Τέχνες και Επιτόπια Έρευνα

Λουτζάκη Ρένα. Σώμα-κίνηση-κουλτούρα Κουτσούμπα Μαρία. Χορός, Λαογραφία και Ανθρωπολογία  οίκοι

18.15-18.45 Διάλειμμα

18.45-20.00 Υλικός Πολιτισμός και Επιτόπια Έρευνα

Οικονόμου Ανδρομάχη. Θεωρητικές και μεθοδολογικές προσεγγίσεις του υλικού πολιτισμού Βρέλλη-Ζάχου Μαρίνα. Εισαγωγή στη μελέτη του ενδύματος

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 31/8/2012

08.00-09.00 Πρωινό

09.00-10.30 Ειδικά Θέματα Αρχειακής Έρευνας

Σκουλίδας Ηλίας. Προβλήματα της ιστορικής έρευνας και ελληνικά αρχεία Καραμανές Ευάγγελος. Η επιτόπια έρευνα: η περίπτωση του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών

10.30-10.45 Διάλειμμα

10.45-12.15 Ειδικά Θέματα Επιτόπιας Έρευνας

Γιακουμάκη Βασιλική & Δέλτσου Ελευθερία. Συνέντευξη και έρευνα πεδίου Δέλτσου Ελευθερία. Τουρισμός, φύση και πολιτισμός: εθνογραφικά ζητήματα

12.15-12.30 Διάλειμμα

12.30-14.00 ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ I. ΥΛΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Οικονόμου Ανδρομάχη. Ο κτηνοτροφικός και ο δασικός κόσμος .Τεχνικές, εργαλεία, τεχνογνωσία, διαδικασίες παραγωγής, μεταποίησης και κατανάλωσης των προϊόντων Βρέλλη-Ζάχου Μαρίνα. Γυναίκα και ένδυμα τη δεκαετία του 1940

12.30-14.00 ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΔΙΑΛΕΞΕΙΣΙ ΙΙ. ΕΠΙΤΕΛΕΣΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ

Λουτζάκη Ρένα. Εμπειρίες από την επιτόπια έρευνα. Το κινηματογραφικό φιλμ ως μέσο επικοινωνίας της χορευτικής γνώσης Τυροβολά Βασιλική & Κουτσούμπα Μαρία . Επιτόπια έρευνα και τα συστήματα καταγραφής της χορευτικής κίνησης

14.00-16.00 Γεύμα

16.00-17.00 Προετοιμασία για την Επιτόπια Έρευνα

17.00-20.00 Άσκηση Επιτόπιας Έρευνας

20.00-21.00 Συζήτηση

ΣΑΒΒΑΤΟ 1/9/2012

08.00-09.00 Πρωινό

09.00-10.30 Ειδικά Θέματα Επιτόπιας/ Έρευνας

Κακάμπουρα Ρέα. Η αξιοποίηση της βιογραφικής προσέγγισης στην ποιοτική επιτόπια έρευνα Δαμιανού Δέσποινα. Ζητήματα ταξινόμησης του παραμυθιακού υλικού. Οι διεθνείς κατάλογοι Aarne-Thompson-Uther, ο ελληνικός κατάλογος του. Γ.Μέγα. Είδη, μορφή και περιεχόμενο. Το παραμύθι ως σημασιολογική ενότητα.

10.30-10.45 Διάλειμμα

10.45-12.15 Ειδικά Θέματα Επιτόπιας Έρευνας Ι

Χρυσανθοπούλου Βασιλική. Εφαρμόζοντας την πολυτοπική έρευνα στη μελέτη μεταναστευτικών και διασπορικών ομάδων Γιακουμάκη Βασιλική. Εθνοτική και θρησκευτική ταυτότητα: προσεγγίσεις στην έρευνα πεδίου

12.15-12.30 Διάλειμμα

12.30-14.00  Ειδικά Θέματα Επιτόπιας Έρευνας ΙΙ

Θεοδοσίου Ασπασία & Παπακώστας Χρήστος. Κυβερνοχώρος και εθνογραφία: μεθοδολογικά ζητήματα με αφορμή το παράδειγμα της μουσικής και του χορού Θεοδοσίου Ασπασία & Παπακώστας Χρήστος. Τσιγγάνοι/Γύφτοι/Ρόμηδες και μουσική: αυθεντικότητα και έρευνα"

14.00-16.00 Γεύμα

16.00-17.00 Προετοιμασία για την Επιτόπια Έρευνα

17.00-20.00 Άσκηση Επιτόπιας Έρευνας

20.00-21.00 Συζήτηση

ΚΥΡΙΑΚΗ 2/9/2012

08.00-09.00 Πρωινό

09.30-11.00  Παρουσιάσεις Ημερολογίων Έρευνας: εμπειρίες, προβλήματα, αξιολόγηση

11.15-14.00 Στρογγυλό Τραπέζι-Συζήτηση Τα Τζουμέρκα ως Πεδίο Έρευνας. Προοπτικές στη Χρήση της Θεωρίας και τη Μεθοδολογίας της Έρευνας

14.00 Κλείσιμο των Εργασιών

Επιστημονική Επιτροπή

Ευάγγελος Αυδίκος, Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Θεόδωρος Παππάς, Καθηγητής του Πανεπιστήμιο Ιονίου Μαρίνα Βρέλλη-Ζάχου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Ελευθερία Δέλτσου, Επίκουρη Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Βασιλική Γιακουμάκη, Λέκτορας Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Οργανωτική Επιτροπή

Ευάγγελος Αυδίκος Κωνσταντίνος Μαργώνης Χρήστος Παπακώστας Εκπρόσωπος του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων

Γραμματεία

Χρήστος Παπακώστας Έλσα Παπάζογλου Πληροφορίες & Υποβολή Αιτήσεων tzoumerkasummerschool@gmail.com evangelosavdikos.blogspot.com

Διδάσκοντες

Αυδίκος Ευάγγελος, Καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας & Κοινωνικής Ανθρωπολογίας Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Βρέλλη-Ζάχου Μαρίνα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Γιακουμάκη Βασιλική, Λέκτορας του Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας & Κοινωνικής Ανθρωπολογίας Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Δαμιανού Δέσποινα, Επ.καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών της Εκπαίδευσης στην Προσχολική Εκπαίδευση του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης

Δέλτσου Ελευθερία, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας & Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Θεοδοσίου Ασπασία, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Λαϊκής & Παραδοσιακής Μουσικής του Τ.Ε.Ι. Ηπείρου

Κακάμπουρα Ρέα, Επίκουρη Καθηγήτρια του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αθηνών

Καραμανές Ευάγγελος, Ερευνητής του Κέντρου Έρευνας Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών

Κουτσούμπα Μαρία, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Αθηνών

Λουτζάκη Ρένα, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών

Οικονόμου Ανδρομάχη, Ερευνήτρια του Κέντρου Έρευνας Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών

Παπακώστας Χρήστος, Λέκτορας(υπό διορισμό) του Τμήματος Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Αθηνών

Παππάς  Θεόδωρος, Καθηγητής  του Τμήματος Αρχειονομίας & Βιβλιοθηκονομίας του Ιόνιου Πανεπιστημίου

Σκουλίδας Ηλίας, Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Λαϊκής & Παραδοσιακής Μουσικής του Τ.Ε.Ι. Ηπείρου

Τυροβολά Βασιλική, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Αθηνών

Χρυσανθοπούλου Βασιλική, Λέκτορας του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών