Σελίδες

Τρίτη 31 Οκτωβρίου 2017

Ευάγγελος Αυδίκος *, Το μπαϊντός, EFSYN, 31.10.17


kalanta.jpeg

  Κάλαντα, Νικηφόρος Λύτρας Η λέξη απαντάται στα Κόλιεντα της Καστοριάς. «Μπαϊντός κυρά το δώρο». Κάλαντα, Νικηφόρος Λύτρας
Πάμε για παϊντός, είπε κάποιος από την ομήγυρη. Δεν επρόκειτο, βέβαια, για διακοπή της εργασίας. Είχαμε ολοκληρώσει την παρουσίαση, επόμενο βήμα οι κρασομεζέδες. Η λέξη συνήθως απαντάται ως διάλειμμα. «Το μεσημέρι, στο παϊντός, ξαπλώνουμε μαζί κάτω απ’ τον αψύ ήλιο και τρώμε το ψωμί μας», γράφει ο Ηλίας Βενέζης. Η λέξη απαντάται στα Κόλιεντα της Καστοριάς, αγερμοί ευχετήριοι που λέγονταν τα Χριστούγεννα από όμιλο παιδιών. Κάστανα, καλά καρύδια, ρίξτε απ’ τα παραθύρια. Μπαϊντός κυρά το δώρο, ήταν η κατακλείδα του απαγγελλόμενου άσματος.
Οι όμιλοι των παιδιών διεκδικούσαν το αντίδωρο στον ευχετήριο λόγο-δώρο, που προσέφεραν στην οικογένεια για καλοχρονιά. Σ’ αυτήν την περίπτωση η λέξη φαίνεται πως χρησιμοποιείται αντωνυμικά στη θέση της λέξης Δωδεκάμερο, που συνιστά μια δωδεκαήμερη διακοπή της κανονικότητας κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων. Ως εκ τούτου, οι κολιεντιστές υπενθυμίζουν στη νοικοκυρά τη γιορτή, ώστε να παραβιάσει τη σφιχτή οικονομική διαχείριση του νοικοκυριού που επικρατούσε τον υπόλοιπο καιρό.
Οπως και να ’χει, η ολοκλήρωση της παρουσίασης του βιβλίου στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Καβάλας χρειαζόταν μια διακοπή, ένα διάλειμμα στο στροβίλισμα των υποχρεώσεων. Ενα διάλειμμα σ’ ένα μαγευτικό περιβάλλον. Στα παλιά ψαράδικα, όπου η αρμύρα εισχωρούσε στα ρουθούνια και θύμιζε μυρουδιές μιας πρόσφατης παράδοσης. Μια βραδιά από εκείνες τις ευλογημένες στην ελληνική περιφέρεια, όπου η παρέα γίνεται συμποσιασμός, στον οποίο οι συμμετέχοντες καταθέτουν τον δικό τους οβολό. Την καλή διάθεση και την αγαλλίαση της κουβέντας μέσα σ’ ένα κάδρο, όπου η Ιστορία έρχεται και εισβάλλει ποικιλοτρόπως στη διεξαγόμενη συζήτηση.
Είχα την αίσθηση πως στην παραλία βολτάριζαν οι πολιτισμοί που αποτελούν την πολιτισμική κληρονομιά της Καβάλας. Ο Μεχμέτ Αλή κατέβαινε από το Ιμαρέτ της Παναγιάς καβάλα στο άλογό του. Το φωταγωγημένο θρησκευτικό κέντρο είναι η μπορντούρα του κάδρου της πόλης, που δημιουργεί την αίσθηση πως ο επισκέπτης μπορεί να ταξιδέψει με τη μηχανή του χρόνου. Από την άλλη μεριά ακούγονταν οι φωνές των ναυτεργατών την ώρα που σκόλαζαν. Γυρίζεις το κεφάλι και αναζητάς επί ματαίω τα καπνομάγαζα της παραλίας, θύματα της βίας της επτάχρονης δικτατορίας να εξαλείψει την αγωνιστική μνήμη της πόλης.
Οταν αφήνεις ελεύθερη την ψυχή και το μυαλό ο αέρας τα παρασύρει πέρα από τις συμβατικότητες της ιδιοκτησίας των λέξεων. Και μαθαίνεις πως υπάρχει μια λέξη τούρκικη. Paydos. Και τότε η λέξη γίνεται γαϊτανάκι υποθέσεων. Αλλοι υποστηρίζουν την αρχαιοελληνική καταγωγή της λέξης (παύσις) κι άλλοι την τουρκική. Τα ψάρια του Αιγαίου αγνοούν αυτόν τον προβληματισμό. Το ίδιο και όσοι υπεραλιεύουν το Αιγαίο καταργώντας μια άτυπη διακοπή τον καιρό της πανσελήνου.
* καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Δευτέρα 30 Οκτωβρίου 2017

Σπύρος Μανουσέλης, Η ομορφιά της τέχνης ως αντίδοτο στην κατάθλιψη, efsyn, 30.10.17


Πράγματι, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, από το 2005 μέχρι σήμερα η κατάθλιψη παρουσιάζει σαφή αύξηση (περισσότερο από 18%) και σύμφωνα με τις τρέχουσες εκτιμήσεις πάνω από 300 εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από αυτή. 
Πρόκειται για μια ψυχική νόσο που πλήττει άτομα κάθε ηλικίας, από κάθε χώρα και κάθε κοινωνική τάξη. Ωστόσο έχει διαπιστωθεί ότι οι πιθανότητες να εκδηλωθεί κατάθλιψη σε ένα άτομο αυξάνονται κάτω από δυσβάσταχτες κοινωνικές ψυχολογικές καταστάσεις: φτώχεια, ανεργία, θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου ή ένας χωρισμός και κατάχρηση αλκοόλ ή άλλων ναρκωτικών ουσιών. 
Η έντονη και επίμονη θλίψη, δυσθυμία, η απώλεια ενδιαφέροντος για ό,τι πρότερα ήταν πηγή ευχαρίστησης, σοβαρά προβλήματα συγκέντρωσης της προσοχής και μνήμης, παραληρηματικές σκέψεις ή και ψευδαισθήσεις, συχνές παρορμήσεις αυτοχειρίας θεωρούνται μερικά από τα τυπικά ψυχολογικά συμπτώματα της κατάθλιψης. 
Υπάρχουν όμως και σωματικά συμπτώματα που, εφόσον συνδυάζονται με κάποια από τα παραπάνω ψυχικά συμπτώματα, ολοκληρώνουν την «τυπική» εικόνα του καταθλιπτικού: διαρκή προβλήματα ύπνου, δραματική μείωση της όρεξης και συνεπώς μεγάλες αυξομειώσεις του σωματικού βάρους σε μικρό χρονικό διάστημα, μια διαρκής αίσθηση σωματικής κόπωσης, ανωμαλίες του έμμηνου κύκλου στις γυναίκες, απώλεια κάθε ενδιαφέροντος για το σεξ κ.ά. 
Η έντονη ψυχική οδύνη επηρεάζει συχνά την ικανότητα του ατόμου να φέρει εις πέρας ακόμη και τις πιο απλές καθημερινές υποχρεώσεις του, με συνέπεια να αποκλείει τον πάσχοντα από την εργασία και την ενεργό συμμετοχή στην οικογενειακή και κοινωνική ζωή. 

Η θεραπευτική τέχνη 

Ανέκαθεν υπήρξε στενότατη η σχέση μεταξύ κατάθλιψης και καλών τεχνών, επειδή πολλοί διάσημοι καλλιτέχνες-δημιουργοί υπέφεραν από κρίσεις κατάθλιψης όσο και γιατί αυτή η επώδυνη ψυχική κατάσταση υπήρξε συχνά αντικείμενο διερεύνησης και αναπαράστασης από τις τέχνες. 
«Η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο» έγραφε ο Ντοστογιέφσκι στο «Ηλίθιο», μια διάσημη λογοτεχνική φράση που φέτος αποκτά ένα επιπρόσθετο νόημα, αφού οι φετινές εκδηλώσεις της «Ευρωπαϊκής Ημέρας για την Κατάθλιψη» εστίασαν στο πώς η απόλαυση της τέχνης και της ομορφιάς μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα που υποφέρουν. 
Η επιλογή του φετινού θέματος δεν υπήρξε καθόλου τυχαία. Πολλές ψυχολογικές και ψυχιατρικές έρευνες επιβεβαιώνουν ότι η απόλαυση καλλιτεχνικών δράσεων αποτελεί ένα αποτελεσματικότατο μέσο για την έξοδο των καταθλιπτικών από την οδύνη και το κενό που βιώνουν. Το φετινό θέμα αποτελεί λοιπόν μια πρόκληση για τους πάσχοντες από κατάθλιψη να υπερβούν τη σκοτεινή πλευρά του εαυτού τους μέσω της απόλαυσης της τέχνης της ομορφιάς. 

Κυριακή 29 Οκτωβρίου 2017

Migration in the margins of Europe for Master & PhD students in Social sciences

N e d e r l a n d s I n s t i t u u t A t h e n e Ολλανδικό Ινστιτούτο Αθηνών
Netherlands Institute at Athens M a k r i 11, 117 4 2 A t h e n e, G r i e k e n l a n d Μα κ ρ ή 11, 117 4 2 Α θ ή ν α, Ε λ λ ά δ α Tel.: +30 210 92 10 760-1 Fax: +30 210 92 10 770 E-mail: nia@nia.gr Website: www.nia.gr
Universiteit van Amsterdam (UvA) Netherlands Institute at Athens (NIA) VU
 University Amsterdam Institute of Migration and Ethnic Studies (IMES)
Winter Course January 18 – January 28, 2018
 Migration in the margins of Europe for Master & PhD students in Social sciences
The Institute of Migration and Ethnic Studies of the University of Amsterdam, the department of Social and Cultural Anthropology of the VU University of Amsterdam and the Netherlands Institute in Athens, organize this intensive winter course in collaboration with Greek universities and NGOs. About the course The collapse of the eastern Block at the beginning of the 1990s and the larger socioeconomic transformations in Africa and Asia resulted in massive migration flows to Greece and Europe in general. Undoubtedly the East Mediterranean became one of the entry “gates” of Europe as its geographical position is at the margins, at the crossroads of Asia and Africa in the south of the Mediterranean sea, and includes the large Aegean basin with thousands of islets and islands that serve as mobility networks. Within a few decades the social life in the wider region transformed with a large proportion of the population being immigrants who are living in the countryside or in various neighbourhoods of the capital city of Athens. In these contexts migrants are trying tactically to make their lives despite the high unemployment rate, the stigmatization and the marginalization they encounter. Therefore a major part of our seminar will focus on how immigrants experience such new conditions and how they adapt or adopt in the new cultural contexts. 2. More recently the flows of refugees have been intensified as a result of the wider political changes in the middle East, Asia and Africa while Europe is facing one of the most challenging periods of its contemporary history. As the idea of fortress Europe is becoming reinforced, “the entry points” in Greece have to share disproportionally with all other Europeans the management and social policy of the new flows. The course will be supplemented with a small field research in the centre of Athens and students will be able to contribute to our migration project by recording and illustrating life experiences of refugees and other immigrants. Structure of the course From January 18 until January 31, 2017 the seminars will run daily, at the NIA in Athens. The courses will combine field research in specific neighbourhoods of Athens and in selected NGO’s. The seminar will focus on a general theoretical context in relation to migration, anthropological theory, contemporary approaches to field research in an urban setting and an overview of the current situation in Greece. Most days there are going to be one to two intensive sessions of three hours each. In the sessions the lecturers give an overview of the theory of social anthropology in relation to migration with particular reference to key debates and a clear focus on migration in Greece and Europe/Mediterranean. In the late afternoon/evenings students will be able to conduct their small field research. In preparation to the seminar, all students are expected to have read the literature before arrival to Greece. Aim The aim of the seminar is to give students an overview of current debates and research topics in relation to refugees and migration, illustrate the current issues in Greece in a comparative manner and give some directions in relation to fieldwork in Greece or other European and Mediterranean areas. By participating in a small field research the students gain some practical experience in the new context, use their skills, make new contacts and learn how to place their findings within wider local and global processes. Method During the seminar the students are expected to participate actively in all the courses and conduct a small field research.
 The “migration project” focuses on the areas of central Athens. In collaboration with local NGO’s and research groups, students will be able to come in contact with various immigrants/refugees to discuss, interview and research specific topics. Students will record and collect life experiences of migrants and will have to describe their material in a presentation at the end of our course. Each student will also be writing a paper based on the field research experiences and the theoretical information acquired during the courses. 3. Course requirements, language and credit The course is available to MA and first year PhD students with a relevant background (e.g. in anthropology, sociology, migration studies, political science).
All lectures will be given in English. The course will be concluded with a paper (3000 words) handed in by the 1st of March, which is going to be graded and evaluated by three of the lecturers, Dr. Barak Kalir (UvA), Dr. Flip Lindo (UvA) Dr. Tryfon Bampilis (NIA). Students at UvA may choose this course in the MA programs of the Graduate School of Social Sciences at the Faculty of Social Sciences.
For eligibility please contact your MA coordinator. Results At the end of the seminar (28th of January), students give a presentation, including a paper in relation to their observation with a short analysis of their findings (3000 words). The paper will have to be handed in by the 1st of March. These presentations will be commented by the lecturers on style and logic as well as on the conceptual content. Finally, the seminar will be evaluated by students, lecturers and staff of the NIA in a general discussion.
Participation – application Only Master and early M.Phil/PhD students from the Social Sciences can participate in the seminar. Students can apply by sending an application form (which can be downloaded from the NIA website) to Dr Tryfon Bampilis at nia@nia.gr until the 1st December 2017.
 The successful applicants will be notified by the 7th of December. The number of participating students is limited (max. 20 students), so we encourage early registration. Selecting criteria will apply.
Costs and subsidies Seminar fee: -300€ for European Union Students including accommodation -200€ for Greek or other EU students who will not need accommodation -400€ for Overseas students Fee waiver: The Institute for Migration & Ethnic Studies offers to selected students who are not able to pay the full fees of the course limited fee waivers up to 200€. Applicants should fill in the special section in the application with the reasons for needing to apply for the fee waiver in order to be considered for it. Those who are receiving a fee waiver will only have to pay the remaining amount of the fees. 4. Students are expected to cover their airplane tickets from the Netherlands or country of origin to Athens and back to the Netherlands or country of origin. Lunch and dinner costs are not included. Accommodation During the course the Institute will offer free accommodation to the participants/students in guest rooms or in hotels in close proximity to the institutes. Students will be sharing their rooms. The institute will publish contact details as soon as students are accepted. For more information regarding accommodation please contact the NIA secretary Mrs Emmy Makri at emakri@nia.gr and nia@nia.gr For more information regarding the course, please contact: Dr Tryfon Bampilis Tel: + 30 210 9210760; Mobile: + 30 6976465830, nia@nia.gr More information concerning accommodation at NIA and how to reach the institute is available on the website (www.nia.gr). Organizing Committee: Dr. Tryfon Bampilis (NIA) Ass. Prof. Barak Kalir (UvA) Dr. Flip Lindo (UvA) Prof. Dimitris Dalakoglou (VU)

Σάββατο 28 Οκτωβρίου 2017

Ημερίδα με θέμα: Επιτόπιες έρευνες του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών κατά τα έτη 2011-2015 την Τετάρτη, 8 Νοεμβρίου 2017, ώρα 10.00 Ανατολική Αίθουσα του Μεγάρου της Ακαδημίας Αθηνών Πανεπιστημίου 28 (Αθήνα) Ηπίτου 3,

Το Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών σας καλεί στην Επιστημονική Ημερίδα με θέμα: Επιτόπιες έρευνες του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών κατά τα έτη 2011-2015 την Τετάρτη, 8 Νοεμβρίου 2017, ώρα 10.00 Ανατολική Αίθουσα του Μεγάρου της Ακαδημίας Αθηνών Πανεπιστημίου 28 (Αθήνα) Ηπίτου 3, 105 57 Αθήνα, Τηλ.: 2103664751 - 2103318042, Fax: 2103313418 - 2103664735 E-mail: keel@academyofathens.gr, URL: http://www.kentrolaografias.gr
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 9.30-10.00 Προσέλευση
 10.00-10.20 Προσφωνήσεις - Χαιρετισμοί
10.20-10.30 Γιάννης Πλεμμένος: Επιστρέφοντας στο πεδίο «εν ετέρα μορφή»: Οι αποστολές του Κέντρου Λαογραφίας στη Σκιάθο ως αφορμή ανατροφοδότησης της επιτόπιας έρευνας
10.30-10.40 Ζωή Μάργαρη: Μελετώντας τα εθιμικά λαϊκά δρώμενα: Η περί- πτωση των αποκριάτικων εθιμικών δρωμένων της Νάουσα
ς 10.40-10.50 Γιώργος Βοζίκας: Ζακυνθινό θρησκευτικό προσκύνημα: Ανθρωπο- λογικές δομές και τοπικές ιδιαιτερότητες. Παρατηρήσεις από την επιτόπια έρευνα στο νησί
10.50-11.00 Παρασκευάς Ποτηρόπουλος: Θεωρητικά ζητήματα και μεθοδολο- γικοί προβληματισμοί από την καταγραφή της υφαντικής πρακτι- κής στην Αράχωβα Βοιωτίας
11.00-11.05 Ευάγγελος Καραμανές - Ζωή Μάργαρη: Επιτόπιες έρευνες στις κοινότητες της ελληνικής διασποράς: Η περίπτωση του Τσερνοπό- λιε (Κριμαία)
11.05-11.35
Συζήτηση 11.35-12.00
Διάλειμμα
 12:00-12.10 Κυριακή Χρυσού-Καρατζά: Το νοικοκυριό ως πεδίο οικονομικής διαχείρισης στην Ικαρία
12.10-12.20 Γιάννης Καραχρήστος: Επιτόπιες έρευνες στη Σύρο (2011-2014): Μεθοδολογικοί προβληματισμοί και ερευνητικά ερωτήματα
12.20-12.30 Μαρία Ανδρουλάκη: Επιτόπιες έρευνες στη Ρόδο για την μελέτη καρναβαλικών δρωμένων: Οι καμουζέλλες στο χωριό Απόλλωνα
12.30-12.40 Ανδρομάχη Οικονόμου: Επιτόπια έρευνα μακράς διάρκειας στη Γορτυνία (Αρκαδία, Πελοπόννησος): Παλαιά ζητήματα - Νέα ερευ- νητικά ερωτήματα
12.40-12.50 Ευάγγελος Καραμανές: Επιτόπιες έρευνες στην Λευκάδα: σύντομη παρουσίαση του εθνογραφικού υλικού τοπικών μουσειακών συλ- λογών
13.00 Συζήτηση

Συνέδριο Ο Νίκος Καζαντζάκης και η επίδραση του έργου του σε άλλους συγγραφείς

ΚΕΝΤΡΟ ΚΡΗΤΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ -- ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΚΡΗΤΗΣ

                                               ΔΗΜΟΣ ΠΛΑΤΑΝΙΑ


                                       Συνέδριο


Ο Νίκος Καζαντζάκης και η επίδραση του έργου του σε άλλους συγγραφείς


                  Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος


   Το Κέντρο Κρητικής Λογοτεχνίας, η Ορθόδοξος Ακαδημία Κρήτης και ο Δήμος Πλατανιά οργανώνουν, στις εγκαταστάσεις της Ακαδημίας, στο Κολυμπάρι Χανίων, στις 28, 29 και 30 Σεπτεμβρίου 2018, συνέδριο με θέμα  « Ο Νίκος Καζαντζάκης και η επίδραση του έργου του σε άλλους συγγραφείς, σύγχρονους και μεταγενέστερούς του, στην Ελλάδα και την αλλοδαπή » και προσκαλούν τους ενδιαφερομένους να συμμετάσχουν με ανακοίνωση να στείλουν δήλωση συμμετοχής, στην ηλεκτρονική διεύθυνση  kostasmoutzouris@hotmail.gr, μέχρι  τις 28 Φεβρουαρίου 2018.

   Στη δήλωση συμμετοχής θα πρέπει να υπάρχουν τα πλήρη στοιχεία του δηλούντος και ο τίτλος της ανακοίνωσής του.

   Η περίληψη της ανακοίνωσης θα σταλεί στην ίδια διεύθυνση μέχρι τις 30 Απριλίου 2018.

   Η Επιστημονική Επιτροπή του συνεδρίου θα κρίνει, με βάση τις περιλήψεις, ποιες από τις υποψήφιες ανακοινώσεις θα γίνουν δεκτές στο συνέδριο.

   Η συμμετοχή των εισηγητών στο συνέδριο ορίζεται στα τριάντα ευρώ, τα οποία θα καταβληθούν σε σχετικό  λογαριασμό του συνεδρίου, αφού πρώτα καταρτισθεί από την Επιστημονική Επιτροπή ο κατάλογος των εισηγητών.


                                                                                                    Χανιά 27 Ιουλίου 2017

                                                  Για τους  οργανωτές



 Κώστας Μουτζούρης              Κωνσταντίνος Ζορμπάς             Ιωάννης Μαλανδράκης



 πρόεδρος του Κέντρου              γενικός διευθυντής                      δήμαρχος Πλατανιά
του Κρητικής Λογοτεχνίας         της Ορθοδόξου

                                                    Ακαδημίας Κρήτης

οι Ιταλοί βομβαρδίζουν την Πρέβεζα










Η κήρυξη του πολέμου με βρήκε στην πρώτη τάξη του δημοτικού. Ενώ κάναμε μάθημα, ακούστηκαν δαιμονισμένα οι σειρήνες, στην τάξη ακούγονταν τσιριχτές φωνές από τους συμμαθητές μας, εγώ είχα τρυπώσει κάτω από το θρανίο, ακολούθησα τη συμβουλή του πατέρα μου. Και δεν φτάνει αυτό. Πήραν σειρά οι καμπάνες. Ο δάσκαλος επέστρεψε στην τάξη και μας είπε, με αυστηρό τρόπο, να πάμε σπίτια μας. Μην χασομεράτε στους δρόμους. Πόλεμος είναι η τελευταία λέξη που θυμάμαι από τον δάσκαλό μου, οι υπόλοιπες δεν ακούστηκαν. Στους δρόμους οι άνθρωποι έτρεχαν πανικοβλημένοι. Ο θείος μου ήδη είχε έρθει στο σχολείο και τροχάδην επιστρέψαμε στο σπίτι. Η μητέρα μου φαινόταν αναστατωμένη, φεύγουμε , Ηράκλειε, είναι επικίνδυνο να μείνουμε στο σπίτι. Θα μας φιλοξενήσει για λίγες ημέρες ο κουμπάρος μας ο Γάκης στον Ελαιώνα. Κι έτσι έγινε. Οι γονείς μου του ’χαν δώσει μεσιακό το μάζεμα της ελιάς στο προικώο λιοστάσι της μάνας μου κι αυτός μας έφερνε κάθε πρωί γάλα, το Πάσχα είχαμε εξασφαλίσει το αρνάκι. Ο μπάρμπα Γάκης, έτσι τον φώναζα, μας παραχώρησε την καλύβα του στην τοποθεσία Μπούρμπος. Η μητέρα μου όμως ήταν ανήσυχη, οι πόμπες έπεφταν χωρίς σταματημό και μερικές απ’ αυτές έπεσαν και έξω από την πόλη. Φοβήθηκε και ζήτησε
από τον ψαρά αδελφό του να μας μεταφέρει σε μια φιλική οικογένεια τότε στην Καρακονσιά, τότε ανήκε στην Πρέβεζα και συχνά τους φιλοξενούσαμε και τους βοηθούσαμε, όταν έρχονταν με πλοιάρι στην Πρέβεζα για ψώνια και γιατρούς. Περάσαμε καλά εκεί. Θυμάμαι το πασσαλόπηκτο σπίτι και τον παφλασμό της θάλασσας πάνω στα πασσάλια. Εκεί έμαθα να ψαρεύω χέλια, πετάχτηκα στον ουρανό τη στιγμή που έπιασε το πρώτο μου χέλι. Έγλυφα και τα δάχτυλά μου όταν το έτρωγα, ο μπάρμπα Πάνος το είχε κάνει σκέτο γλύκισμα με το ψήσιμό του.

Παρασκευή 27 Οκτωβρίου 2017

Δημήτρας Φύσσας, Μουσείο Λαογραφίας, Βιβλιοπωλείον της Εστίας 2017

Τον Αύγουστο του 2015 ο τριανταπεντάχρονος (πρώην διάσημος) ζωγράφος Λέων, έχοντας στην τσέπη του μια γερή προκαταβολή για τον υπερμεγέθη πίνακα Ο μυστικός δείπνος του κοινοτισμού, εγκαταλείπει μια μεγάλη ελληνική πόλη και μια γυναίκα ονόματι Μάρθα, και αποσύρεται σ' ένα άκρως πρωτόγονο χωριό της Πίνδου, όπου ετοιμάζει τις σπουδές για τα πρόσωπα του πίνακα της παραγγελίας: είκοσι τρεις ήρωες της διαχρονικής, παγκόσμιας Αριστεράς. Ο πίνακας, όταν ολοκληρωθεί, θα εκτεθεί για την επέτειο των 100 χρόνων της "Οκτωβριανής Επανάστασης".

Από το χωριό αυτό στέλνει στη Μάρθα γράμματα που αναφέρονται στην κρίση της σχέσης τους, στις σπουδές που ζωγραφίζει, στο τζόγκινγκ και στην ειδυλλιακή ζωή του βουνίσιου χώρου - μέχρι που, αργά αργά, συνειδητοποιεί ότι κάτι δεν πάει καλά με τις γυναίκες στο χωριό. 

Η νουβέλα σχολιάζει υπαινικτικά πολλά θέματα ταυτόχρονα, μεταξύ των οποίων ο φεμινισμός, η αριστερή ουτοπία, η αγνή ελληνική επαρχία, η θρησκευτική νεύρωση και η αντρική ψυχολογία. Για την επαρκέστερη παρακολούθησή της συνιστάται η παράλληλη θέαση του πίνακα Μυστικός Δείπνος, του Λεονάρντο ντα Βίντσι.
Δ. ΦΥΣΣΑΣ, Μουσείο Λαογραφίας, εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2017, σελ. 99.
    
Παρά μία εκατό οι σελίδες του έξυπνου μικρού ευανάγνωστου και άκρως ενδιαφέροντος βιβλίου του Δημήτρη Φύσσα. Επιστολική νουβέλα το χαρακτηρίζει ο συγγραφέας και παρόλο που ο αναγνώστης δεν επικοινωνεί με τα πρόσωπα, τους χώρους και τη δράση παρά μόνον μέσα από τα είκοσι τρία γράμματα που στέλνει ο ήρωας στην σύντροφό του, (την οποία έχει εγκαταλείψει, πιθανόν παροδικά, όπως και την μεγάλη πόλη στην οποία κατοικούσε, για να σκεφτεί τη σχέση τους και να δουλέψει μακριά από τις περισπάσεις του πολιτισμού), μπροστά του αρχίζει να αναδύεται απρόσμενα ένα αινιγματικό εσωτερικό τοπίο. Ακολουθώντας τον ήρωα στην φυγή του αυτή, θα παρασυρθεί σε μια νοσταλγική περιδιάβαση στην προαιώνια, παρθένα, ακατάλυτη φύση, ενώ παράλληλα θα περιπλανηθεί σε δύσβατα υπαρξιακά μονοπάτια και αναστοχαστικές φιλοσοφικές ατραπούς. Κι όλα αυτά συμβαίνουν και εξιστορούνται χωρίς σοβαροφάνεια και διδακτισμό αλλά με υπαινικτικό σαρκασμό, υποδόριο χιούμορ, ανατρεπτικό χειρισμό της πλοκής και επιδράσεις από την κινηματογραφική ατμόσφαιρα του θρίλερ ή του φιλμ νουάρ.

Ένας «πρώην διάσημος» τριανταπεντάρης ζωγράφος, που βιώνει τα αποτελέσματα της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας αλλά και την πίεση μιας έντονης υπαρξιακής κρίσης η οποία οφείλεται κυρίως στη γενικευμένη καλλιτεχνική ύφεση και την παρατεταμένη δημιουργική απραξία, αποσύρεται σε έναν απομονωμένο ορεινό οικισμό της Πίνδου για να προετοιμάσει τα σχέδια μιας μεγάλης και φιλόδοξης παραγγελίας. Κάποιος άγνωστος έναντι αδρής αμοιβής του ζητά να ιστορήσει, στο πρότυπο του Μυστικού Δείπνου του Λεονάρντο ντα Βίντσι, τους 23 μεγάλους κοινοτιστές όλων των εποχών σε μια υπερμεγέθη τοιχογραφία. Ο γιγαντιαίος αρθρωτός πίνακας-πολύπτυχο με τον τίτλο «Ο μυστικός δείπνος του κοινοτισμού» πρέπει να απεικονίζει καθ’ υπόδειξη του πελάτη τα εξής σημαίνοντα πρόσωπα της παγκόσμιας Αριστεράς. Από τη μια πλευρά τους: Αριστόνικο, Φωκά Σκυλίτζη, Μπαμπέφ, Όουεν, Νετσάγιεφ, Μπλανκί, Μαρξ, Μπακούνιν, Λένιν, Τρότσκι και Λίμπνεχτ, τον Χριστό στο μέσον όπως και στον πίνακα του ντα Βίντσι, και ακολούθως από την άλλη πλευρά τους: Στάλιν, Ντουρούτι, Γούντι Γκάθρι, Γκράμσι, Άρη Βελουχιώτη, Μάο, Μαντέλα, Τσε Γκεβάρα, Αλιέντε, Μπερλινγκουέρ και Κιμ Γιονγκ Ουν. Και ενώ ο αναγνώστης περιμένει να διαβάσει ευφυείς περιγραφές και εύστοχα κριτικά σχόλια για το ποιόν, το βίο και τη δράση των ανδρών αυτών ή για το πώς θα αναπαρασταθούν καταλλήλως στον πίνακα ενσωματώνοντας αναμενόμενους συμβολισμούς, αναλογίες και παραλληλισμούς με το έργο του ντα Βίντσι, ο συγγραφέας με μια στρατηγική κίνηση αποστασιοποιείται από τα τεχνικά ή ιδεολογικά ζητήματα και τον εγκλωβίζει ανεπαισθήτως σε μια παράξενη δυστοπία. Στήνει μια παραδείσια βιβλική Εδέμ, με κελαρυστά ρυάκια, απόλυτη ησυχία, οργιώδη βλάστηση και φωνές ζώων και πουλιών που εγγράφεται στην ελληνική επικράτεια μεταξύ Ηπείρου, Θεσσαλίας και Μακεδονίας. Στο ειδυλλιακό αυτό τοπίο εντάσσει μια γοητευτική στην απλότητά της αγροτοποιμενική κοινότητα, ειρηνική και ήσυχη, κατάλοιπο των παρακαταθηκών του εμφυλίου, το Σδράλι. Ηθελημένα πρωτόγονη και αποκομμένη, αυτάρκη και περίκλειστη, που εμπνέεται από τον Μέγα Αλέξανδρο, τον Κολοκοτρώνη, τον Βελουχιώτη και από τη θρησκευτική παράδοση του Ιερέα των Ιουδαίων, Έσδρα. Μια κοινότητα που ζει ασκητικά χωρίς ανέσεις, με παρωχημένα μέσα, χωρίς φως, νερό, τηλέφωνο και η οποία παράγει η ίδια όσα καταναλώνει. Με άντρες που ασκούν διάφορα επαγγέλματα και προσφωνούνται αναλόγως των ιδιοτήτων τους: ο βοσκός, ο δάσκαλος, ο καφετζής, ο μπακάλης, ο αστυνόμος, ο καντηλανάφτης, ο παπάς, ο τυροκόμος, ο αγρότης και γυναίκες αφανείς και ανώνυμες που εργάζονται σκληρά και ζουν στη σκιά των ανδρών σε καθεστώς πλήρους υποταγής και ανελευθερίας. Το μοντέλο παρά τις γοητευτικές αναλογίες με τα θέσφατα του κοινοτισμού ή τις πρακτικές της οικολογίας, παραπέμπει στα θρησκευτικά και εθνικοπατριωτικά αγνά ιδεώδη, στην απολεσθείσα αθωότητα και στα παροιμιώδη αμόλυντα ήθη της ελληνικής επαρχίας. Και αφού ολοκληρωθεί η αποπλάνηση του αναγνώστη, ο οποίος με τις πρώτες γλαφυρές περιγραφές αρχίζει ασυνείδητα να ρεμβάζει κάτω από πλατάνους, έναστρους ουρανούς και τρεχούμενα νερά, ακούγοντας κοάσματα βατράχων, τζιτζίκια, τριζόνια και βελάσματα αρνιών. Να απολαμβάνει το βουκολικό τοπίο και να διερωτάται για την αναγκαιότητα του τεχνολογικού πολιτισμού, ο συγγραφέας με μικρές δόσεις καυστικών παρατηρήσεων και παρεμβολών αρχίζει την αποδόμηση του ρομαντικού σκηνικού. Ξηλώνει τον καμβά της ειδυλλιακής ουτοπίας αποκαλύπτοντας σταδιακά έναν σκυθρωπό, απειλητικό για τις γυναίκες, μικρόκοσμο με όλα τα γνωρίσματα του σεξισμού, του συντηρητισμού, της βαρβαρότητας και της έμφυλης βίας.  
Ο επιστολογράφος-ζωγράφος απορροφημένος από τον δημιουργικό του οίστρο, ζώντας φυσικά και απλά, μιλώντας με τους άντρες στο καφενείο και ανταλλάσσοντας μαζί τους απόψεις, τρέχοντας στα ορεινά μονοπάτια, μετέχοντας στον εκκλησιασμό ή κρυφοκοιτάζοντας τον βίο των γυναικών, αναθυμάται και στοχάζεται πάνω στα προβλήματα που αντιμετώπιζε στη σχέση του με μια γυναίκα που εκτιμούσε, αγαπούσε αλλά δεν άντεχε να ανταγωνίζεται. Δουλεύοντας νυχθημερόν τη σύνθεσή του και εμβαθύνοντας με τον τρόπο του στις αρχές του κοινοτισμού και στη συμβολή των κορυφαίων εκπροσώπων του (αυτών που αγωνίζεται να αναπαραστήσει), αρχίζει να ανακαλύπτει άγνωστες πτυχές του εαυτού του και παράλληλα τις σκοταδιστικές πρακτικές και τις περίεργες συνωμοσίες που εξυφαίνονται γύρω του. Οι επιστολές του καθώς διαδέχονται η μια την άλλη φανερώνουν την αλλαγή του ψυχισμού του και των απόψεών του για την αγαπημένη του, τα δύο φύλλα και τις παγιωμένες ανισότητες τους. Στο τέλος του μήνα αρχίζει να αναπολεί την επιστροφή του στον πολιτισμό και να οραματίζεται το μέλλον της σχέσης του πέραν από τα εδραιωμένα ανδρικά στερεότυπα και τις κληρονομημένες κοινωνικές αντιθέσεις.
Όταν αυτή η διαδικασία αυτοεπίγνωσης ολοκληρωθεί μαζί με τις σπουδές των προσώπων του πίνακα και αντιληφθεί την αναγκαστική δουλεία των γυναικών, την τυφλή βία και τον θρησκόληπτο φανατισμό των ανδρών, θα είναι πολύ αργά.
Το ουρλιαχτό της καταχθόνιας αυτής κοινότητας που στο όνομα της θρησκείας, της παράδοσης ή της ιδεολογικής καθαρότητας εξοντώνει τις γυναίκες, τους ξένους και τους διαφορετικούς, θα έχει φθάσει έξω από το παράθυρό του απειλώντας και τον ίδιο. Τότε ο νηφάλιος λόγος των προηγούμενων επιστολών, που σταδιακά ενσωμάτωνε σκέψεις και ιδέες για τον εαυτό του, το μέλλον της αριστεράς ή τις ανθρώπινες σχέσεις, θα μετατραπεί στην τελευταία και ανεπίδοτη σ’ ένα παραληρηματικό αγωνιώδες λαχάνιασμα, σε μια κραυγή πανικού.

Η Μαρία Μοίρα είναι αρχιτέκτονας και διδάσκει στο ΤΕΙ της Αθήνας 

Πέμπτη 26 Οκτωβρίου 2017

Συντάκτης: Ευάγγελος Αυδίκος *,Σήμερον εμού, αύριον ετέρου, ΕΦΣΥΝ,26.10.17


spiti.jpg

Οικία του Μ.Χ.Φωτογραφία από την έκδοση της ΠΕ Ξάνθης για τον πολυχώρο τέχνης και σκέψης «Μάνος Χατζηδάκις»
Αυτή η φράση συνοδεύεται από ένα τρίτο συστατικό. Ουδέποτε τινός. Τη συνάντησα σε βιβλία και στο διαδίκτυο. Πάντα τοποθετημένη σε ανώφλια σπιτιών. Σε πολλά μέρη της χώρας. Με άλλα λόγια, η φράση μιλάει για τη ματαιότητα των εγκοσμίων. Γυμνοί ερχόμαστε στον κόσμο και γυμνοί αποχωρούμε. Ακτήμονες.
Το δημοτικό τραγούδι με τη δωρικότητά του αφηγείται τη ματαιότητα της πάλης για συσσώρευση πλούτου, τη ματαιοδοξία αυτής της στόχευσης που γίνεται με σκληρότητα, συχνά και σε βάρος άλλων συνανθρώπων. «Mε γέλασαν, με γέλασαν(ε) τα πουλιά με γέλασαν(ε) τα πουλιά, της άνοιξης τ’ αηδόνια.
Με γέλασαν και μου είπανε πουτές δε θα πιθάνω. Kι έχτισα το σπιτάκι μου ψηλότερο ‘που τ’ άλλα μ’ εφτά οχτώ πατώματα κι εξήντα παραθύρια. Στο παραθύρι κάθουμι, τους κάμπους αγναντεύω, βλέπω τους κάμπους πράσινους και τα βουνά γαλάζια, βλέπω το Xάρο να ’ρχεται καβάλα στ’ άλογό του».
Μόλο που γνωρίζω καλά το τραγούδι και το έχω σιγοτραγουδήσει, δεν είχα προσέξει τα λόγια του. Μηχανική η επανάληψη των στίχων. Ωσπου βρέθηκα στην Καππαδοκία πριν από δύο χρόνια. Μπροστά στο αρχοντικό ενός Ελληνα που μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών στον Μεσοπόλεμο άλλαξε χέρια. Το ξαναθυμήθηκα το τραγούδι πριν από λίγες μέρες. «Στο σπίτι αυτό γεννήθηκε ο Μάνος Χατζιδάκις», έγραφε η πινακίδα δίπλα από την πανέμορφη πόρτα του εντυπωσιακού σπιτιού στην παλιά πόλη της Ξάνθης.
Τα σπίτια μιλάνε. Αφηγούνται τη δική τους ιστορία. Μιλάνε για τους παλιούς νοικοκυραίους. Για έρωτες και όνειρα. Για τραγωδίες και δεσμούς που κόπηκαν με το σπαθί του κατακτητή.
Το σπίτι όπου γεννήθηκε ο Χατζιδάκις μίλησε για την Ξάνθη και το καπνεμπόριο. Για τα χρόνια της ακμής. Για τον Εβραίο Ισαάκ Ντανιέλ που δεν πρόλαβε να χαρεί το σπίτι του. Ετσι είναι τα σπίτια. Φιλοξενούν προσωρινά τους ιδιοκτήτες τους. Σήμερα είναι δικά τους, αύριο των παιδιών τους, στο μέλλον κανείς δεν μπορεί να προβλέψει την τύχη τους.
Στην Ξάνθη άκουσα στο ραδιόφωνο την είδηση για τους πλειστηριασμούς. Από τη μια μεριά η ματαιοδοξία του Νεοέλληνα να αναμετρηθεί με τον θάνατο χτίζοντας και αγοράζοντας σπίτια. Από την άλλη ο αδηφάγος καπιταλισμός. Γυαλίζει το μάτι του. Ικανοποιεί την ακόρεστη, άρρωστη πείνα του καταβροχθίζοντας σπίτια. Ακόμη κι αυτών που αναζητούν μια κλίνη μόνο εστρωμένη για το αδύναμο σαρκίο τους.
Οι άνθρωποι, δυστυχώς, υποφέρουν από τύφλωση. Νιώθουν στον σβέρκο τους τη ζεστή ανάσα της προσωρινότητας. Κι όμως συμπεριφέρονται ως έχοντες διαβατήριο για την επίγεια αιωνιότητα. Αν μπορούσαν να ακούσουν τις ιστορίες των σπιτιών…
* καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ-ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ «ΠΝΟΕΣ ΑΝΕΜΩΝ» στη Θεσσαλονίκη, Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας-Θράκης


                                                               
 Το   Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας-Θράκης συμμετέχει στο Πρόγραμμα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού «Περιβάλλον και Πολιτισμός», που για το 2017 αναπτύσσει τη θεματική του «αέρα», ως ένα από τα  τέσσερα στοιχεία της φύσης  με τους πλέον ισχυρούς δεσμούς και συμβολισμούς για  τον πολιτισμό του ανθρώπου.

Το Μουσείο προγραμμάτισε ένα τριήμερο εκδηλώσεων υπό τον τίτλο

«Στ΄ αλώνια ευθύς υψώθηκε το χρυσαφένιο στάρι»

 στίχος από το τραγούδι του Μάνου Χατζιδάκι «Ήρθε βοριάς, ήρθε νοτιάς».

Οι εκδηλώσεις απευθύνονται τόσο στην εκπαιδευτική κοινότητα  με μουσική περιήγηση στην εκθεσιακή ενότητα της σιτοκαλλιέργειας, όσο και στο ευρύτερο κοινό με τραγούδια του ανέμου στα αλώνια, που συναντιούνται στις λαϊκές παραδόσεις και στη σύγχρονη δημιουργία..

1η ημέρα   Πέμπτη 19/10/2017

Ώρα  9:30      Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα με παιδιά του Δημοτικού, που περιλαμβάνει 
                  περιήγηση στην έκθεση του ΛΕΜΜ-Θ για τους μύλους, με έμφαση στη
                  γεωργική εργασία του λιχνίσματος, εργασία αδύνατη χωρίς την ευεργετική
                  «πνοή του ανέμου», και  τραγούδια με θέμα το αλώνισμα και το
                  λίχνισμα.. Το πρόγραμμα  ολοκληρώνεται με εικαστική δραστηριότητα -
                  performance με τη συμβολή του αέρα..

2η ημέρα  Παρασκευή 20/10/2017

Ώρα  9:30      Επανάληψη του Προγράμματος της Πέμπτης με μαθητές του Λυκείου


3η ημέρα   Σάββατο     21/10/2017

Ώρα  7:00 μμ  Συναυλία με θέμα τα αλώνια και το λίχνισμα.. Στον κυκλικό χώρο του   
                  αλωνιού δεν πραγματοποιούνταν μόνο οι τελευταίες εργασίες της
                  σιτοκαλλιέργειας, αλλά και σημαντικά για τη συνοχή της παραδοσιακής
                 κοινότητας δρώμενα, όπως και χοροί και τραγούδια, μια συλλογή από
                 τα οποία θα παρουσιαστούν στη συναυλία. μαζί με συνθέσεις σύγχρονων
                 δημιουργών.

Είσοδος ελεύθερη

Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας-Θράκης
Β. Όλγας 68, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Πληροφορίες  2310 889840, 2310 830591

Tenure Track Assistant Professor of American Studies at Penn State Harrisburg



Original Post at H-Net Job Guide: https://www.h-net.org/jobs/job_display.php?id=55905
The American Studies program at Penn State Harrisburg invites applications for the position of tenure-track Assistant Professor of American Studies, with specializations in material culture and folklife, and ethnographic methods in the study of folklore.  This position will commence in August of 2018. 
The American Studies program offers the BA, MA, and PhD degrees in American Studies, an integrated BA/MA program for academically superior students, and two graduate certificates in folklore and ethnography and in heritage and museum studies.  In addition, the program manages two academic centers:  the Center for Holocaust and Jewish Studies, and the Pennsylvania Center for Folklore. 
Qualifications:  A Ph.D. in American Studies, folklore/folklife, history, or a related field is required.  Desirable secondary fields include digital humanities, history, and transnational studies, with a strong preference for digital humanities experience.  Teaching assignments may include core graduate and undergraduate courses in American Studies, as well as courses supporting the folklore and ethnography certificate. 
The review of applications will begin on November 15, 2017 and continue until the position is filled.  To be considered, please upload a cover letter, curriculum vitae, a sample of scholarly writing, and contact information for three references.  Any supplemental materials the candidate would like to submit regarding teaching, including syllabi, teaching philosophy, and course evaluations should be mailed to:  ATTN:  Assistant Professor of American Studies Search Committee, Penn State Harrisburg, School of Humanities, W351 Olmsted Building, Middletown, PA  17057.  Questions regarding the search can be emailed to Anthony Bak Buccitelli at abb20@psu.edu.  Apply online at https://psu.jobs/job/74998

CAMPUS SECURITY CRIME STATISTICS: For more about safety at Penn State, and to review the Annual Security Report which contains information about crime statistics and other safety and security matters, please go to  http://www.police.psu.edu/clery/, which will also provide you with detail on how to request a hard copy of the Annual Security Report.

Penn State is an equal opportunity, affirmative action employer, and is committed to providing employment opportunities to all qualified applicants without regard to race, color, religion, age, sex, sexual orientation, gender identity, national origin, disability or protected veteran status.

Post-doctoral fellowship in Israel Studies – Schusterman Center for Israel Studies at Brandeis University



The Schusterman Center for Israel Studies at Brandeis University invites applications for our Israel Institute Post-doctoral Fellowship in Israel Studies 2018-2019. Priority given to PhDs in Gender Studies, Economics, Politics, Social Sciences, and Theater, Film and Media Studies.
The fellow will teach one course per semester in Israel Studies, in the relevant Brandeis department. The fellow is expected to be in residence at Brandeis University, participate actively in the intellectual life of the Schusterman Center for Israel Studies, and present at least one public lecture. There may also be an opportunity for participation in the Summer Institute for Israel Studies. The annual stipend is $52,500 plus a $3,000 research fund, and the position is benefits-eligible.
*A PhD must be in hand by September 1, 2018, and may not have been received more than five years prior.*
Apply by completing the online form at https://academicjobsonline.org/ajo/jobs/9759Applications must be received by October 31, 2017.

Κυριακή 22 Οκτωβρίου 2017

Vernacular Architecture Forum 2018 Annual Meeting, A Shared Heritage: Urban and Rural Experience on the Banks of the Potomac, May 2-5, 2018, in Alexandria, Virginia. DEADLINE – OCTOBER 30, 2017




The Vernacular Architecture Forum (www.vafweb.org) invites paper proposals for its 37th Annual Conference, A Shared Heritage: Urban and Rural Experience on the Banks of the Potomac, May 2-5, 2018, in Alexandria, Virginia.  Papers may address vernacular and everyday buildings, sites, or cultural landscapes worldwide. Submissions on all relevant topics are welcome but we encourage papers exploring mid-Atlantic American themes exploring agriculture, maritime activities, industrialization, urbanization, suburbanization, as well as themes such ethnic identity, religious expression, and the creation of vacation and recreation landscapes.  Additionally, the VAF is launching a multi-year program of inquiry into the distinctiveness of the VAF and the vernacular architecture movement. To this end, we encourage papers that consider this field over time. How does the wide range of VAF projects (tours, guidebooks, book and article awards, field schools, annual conference papers, publications, etc.) demonstrate how our questions, concerns, and methods have changed and evolved?  Where do we see evidence of that history in our current work, and what might our future look like? Proposals might focus on a particular building type (i.e. houses, barns), a research strategy (fieldwork), political or theoretical convictions (Gender, Marxism, the Everyday, etc.), or particular approaches to presenting our work and engaging colleagues and the public.
Students and young professionals may apply for the Pamela H. Simpson Presenter’s Fellowships offering support of up to $500 to presenting papers at VAF’s annual conference.
SUBMITTING AN ABSTRACT
Papers should be analytical rather than descriptive, and no more than twenty minutes in length. Proposals for complete sessions, roundtable discussions or other innovative means that facilitate scholarly discourse are especially encouraged.  At least one session will be devoted to Field Notes – shorter papers (five to eight minutes in length) that introduce new techniques, innovations, and discoveries in documenting vernacular buildings and landscapes.  Proposals should clearly state the argument of the paper and explain the methodology and content in fewer than 400 words.  Make sure to indicate if it is a regular paper proposal or a shorter fieldwork proposal or intended for the VAF distinctiveness session.  Please include the paper title, author’s name, email address, a one-page c.v.  You may include up to two images with your submission. Note that presenters must deliver their papers in person and be VAF members at the time of the conference. Speakers who do not register for the conference by March 1, 2018, will be withdrawn. Please do not submit an abstract if you are not committed to attending the papers session on Saturday, May 5, 2018.
THE DEADLINE FOR PROPOSALS IS OCTOBER 30, 2017
The abstracts and c.v. should be emailed as a PDF attachment to the VAF Papers Committee Chair, Daves Rossell, at papers@vafweb.org. For general information about the Potomac conference, please visit the conference website at the http://www.vernaculararchitectureforum.org/event-2580611 or contact Thomas Reinhart at VAFPotomac@vafweb.org.

ΜΑΝΟΛΗΣ ΣΕΡΓΗΣ, ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΩΝΥΜΩΝ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΙΣ, Κ-ΑΝΤ. ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ, 2017


Στην παρούσα εργασία ο συγγραφέας (σ.) της επιχειρεί μια σύγχρονη λαογραφική-ανθρωπολογική, νεωτερικής φύσεως, θεώρηση του νεοελληνικού επωνύμου. Πρόκειται για μια διεπιστημονική θεώρηση, η οποία χρησιμοποιεί (ισορροπημένα) τις μεθόδους, τα εργαλεία (π.χ. την Προφορική Ιστορία) και τα πορίσματα τόσον των επιμέρους "ειδών" της λαογραφικής επιστήμης (εν προκειμένω της Αρχειακής και της Φιλολογικής), όσο και των συναφών προς αυτήν ανθρωπιστικών σπουδών: (Κυρίως) της Ιστορίας, της Κοινωνιογλωσσολογίας, της Κοινωνιολογίας, της Λογοτεχνίας και της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας· καταθέτει μια πρόταση για το πώς η Λαογραφία μπορεί να μελετήσει συνολικά ένα άλλοτε καθαρώς φιλολογικό θέμα. Στο θεωρητικό Πρώτο Μέρος της ο σ.:
- διερευνά το έθος της επί-θετης ονοματοθεσίας μέσα από έννοιες-κλειδιά, όπως συγγένεια, μεταβίβαση περιουσίας, κυκλοφορία αγαθών, συμβολικό κεφάλαιο, έμφυλη διάσταση του καθημερινού βίου, τόπος-καταγωγή-αίσθημα του ανήκειν, ετερότητα, Άλλος-Ιένος, λαϊκή δημιουργία-λαϊκή τέχνη-επαγγέλματα, καθημερινότητα, παρωνυμικός λόγος (το σύστημα ταξινόμησης των παρωνυμίων που προτείνει είναι πρωτότυπο και καινοτομικό), κ.ά. θίγει παραλλήλως το μέγιστο ζήτημα του μετασχηματισμού κάποιων από τις παραπάνω έννοιες, στο πλαίσιο της επανερμηνείας του πολιτισμού που χαρακτηρίζει τη μετανεωτερική (;) ελληνική κοινωνία
- προτείνει βασικές παραμέτρους που οφείλει να λάβει υπ' όψιν του ο σύγχρονος ερευνητής του επωνύμου
- συζητά ζητήματα, όπως η σημασία της μελέτης του στις ανθρωπιστικές εν γένει επιστήμες
- αναλύει τους (διαχρονικούς) λόγους που υπαγόρευσαν αλλαγή επωνύμου, τη λειτουργία του στην πολιτική καθημερινότητα των ατόμων ως "αντι-δομής" και στους νεωτερικούς οικογενειακούς σχηματισμούς (ομοφυλόφυλα ζευγάρια, παρένθετες μητέρες κ.ά.), τον "εξοβελισμό" του από τους οικονομικούς μετανάστες ("ένας νέος κόσμος χωρίς επώνυμο;"), τη σημειολογική-μεταφορική χρήση (του "πλαστού") επιθέτου στη Λογοτεχνία, τη σχέση των αριθμών με τα γράμματα του σύμφωνα με την Αριθμολογία, τη "νέα αστρολογία-μαντική τέχνη" κάποιων "αριθμολάγνων" νεοελλήνων όπως την αποκαλεί, κ.ά.
Οι σποραδικές αναφορές του σ. σε επώνυμα άλλων εθνοτήτων και εθνοτικών ομάδων (π.χ. Αρμενίων, Πομάκων) δεν είναι "εκτός θέματος". Επελέγησαν σκοπίμως, για να αναδειχθεί και πάλι το μεγαλείο της κοινής δομής της αρχετυπικής ανθρώπινης σκέψης, που έδωσε την ίδια σχεδόν ξεχωριστή σημασία στην επί-θετη ονομασία του προσώπου.

Στο Δεύτερο Μέρος της εργασίας αναλύονται διεπιστημονικά τα σύγχρονα επώνυμα μιας συγκεκριμένης ναξιακής κοινότητας, του Γλινάδου Νάξου.