Σελίδες

Τρίτη 30 Μαΐου 2023

Ευάγγελος Αυδίκος, Τα σπαθιά της πίστης, EFSYN, 30 Μαϊου 2023

 

Του Ροσαλιού το Σάββατο. Ψυχοσάββατο. Οι άνθρωποι δυσκολεύονται να αποδεχτούν τον αμετάκλητο χωρισμό από όσους και όσες πήραν το πριάρι του Αχέροντα. Είναι μια δυσκολία που έρχεται από τα βάθη των αιώνων. Γι’ αυτό αλλάζουν οι καιροί, παραμένει όμως η πάλη με τις αμφιβολίες, που για τους εκπροσώπους των θρησκειών είναι βλάσφημες.

Αυτή τη θλίψη την κόβει η πίστη. Που ανεβαίνει αγκομαχώντας τους αιώνες. Για να ρίξει βάλσαμο στον πόνο. Να διακόψει την αίσθηση της μόνιμης απουσίας. Κι έτσι οι νεκροί να πάρουν άδεια από τους άρχοντες του άλλου κόσμου, για να σεργιανίσουν για πενήντα μέρες κοντά στους ζωντανούς οικείους. Οι σαμουράι της πίστης βγάζουν το κοφτερό σπαθί και κόβουν τον άλυτο γόρδιο της πίστης. Μπορεί ο Ομηρος να κατέβασε τον ζωντανό Οδυσσέα στον κόσμο των νεκρών. Αυτό όμως δεν είναι σύνηθες. Κι έτσι οργανώνονται γιορτές, για να σπάσει ο ασφυκτικός κλοιός της απουσίας.

Το Σάββατο οι νεκροί επιστρέφουν στην ανήλιαγο κόσμο τους. Οι δικοί τους κλίνουν το γόνυ την Κυριακή, υπακούοντας στην πρόσκληση των ιερέων να προσευχηθούν για τους νεκρούς αλλά και τους ίδιους. Να γευτούν τους καρπούς της προσωπικής σύνεσης και της πνευματικής ωριμότητας. Η Κυριακή, επομένη του Ροσαλιού, ονομάζεται Γονατιστή.

Ομως, η αποχώρηση των νεκρών αφήνει τη νοσηρότητα στο περιβάλλον. Που εγκλωβίζει τους ανθρώπους σε ακινησία. Ολα ήταν μολυσμένα για πενήντα ημέρες. Ωσπου έρχεται το σπαθί της πίστης.

Αυτό το σπαθί συχνά στομώνει και άλλοτε τροχίζεται προς χρήση. Είδαμε το σπαθί της πίστης να επιστρατεύεται στις εκλογές. Πολίτες που διεκδικούν πολιτικό ρόλο κουβαλώντας το σπαθί της πίστης ως εργαλείο εκκαθάρισης της «κοσμικής κόπρου». Αντλούν δύναμη από τους αναχωρητές της κοσμικότητας. Που δανείζουν το σπαθί της πολιτικής εξάγνισης σε εκλεκτούς τροφίμους των κελιών τους. Για να σώσουν τους θρησκευόμενους κοσμικούς από την αμαρτία να ψηφίσουν κατά βούληση.

Το σπαθί της πίστης δεν είναι πάντα δίκαιο. Μπορεί να αστοχήσει, να παρεκκλίνει από την αφετηριακή πρόθεση και να υπηρετήσει ιδιοτελείς, κοσμικές σκοπιμότητες. Συγχέοντας τον λαό του εκκλησιάσματος με τον λαό των κομματικών συσσωματώσεων. Ενίοτε δε κάποιοι από τους θρησκευτικούς ηγέτες επιδεικνύουν ένοχη αδράνεια στη διάκριση αυτή. Με τη φιλοξενία διάφορων πολιτικών προσώπων των οποίων η πρόθεση είναι να χρησιμοποιήσουν το σπαθί της πίστης. Για να στοιχηθούν οι πιστοί ενώπιον της κάλπης τους.

Απουσιάζει το σπαθί της πίστης από τη ζωή μας. Το σπαθί της πίστης στον ανθρωπισμό. Το σπαθί της πίστης στην ανεξιθρησκία. Του σεβασμού όλων των πίστεων.

Μετά το Σάββατο του Ροσαλιού έρχεται η Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος. Που οι άνθρωποι τρέχουν στις πηγές. Για να ξεπλύνουν τις αμαρτίες τους. Σαν τον αμοραλισμό

 

Πέμπτη 25 Μαΐου 2023

Ευάγγελος Αυδίκος, Κατραπακιές, ΕΦΣΥΝ, 23 Μαϊου 2023

  

·                             Facebook

·                             Twitter

·                             E-mail

·                             

Κατραπακιά, λέει το λεξικό, είναι το δυνατό χτύπημα στον σβέρκο ή στο κεφάλι. Με τη χρήση της παλάμης. Εχει όμως και μεταφορική σημασία, όπως κάθε λέξη που σέβεται τον εαυτό της. Κατραπακιά είναι λόγος ή πράξη, ένα γεγονός που εκδηλώνεται, παρά τα προσδοκώμενα, προκαλώντας σ’ αυτούς που τη βιώνουν αρνητικά συναισθήματα: θλίψη, απογοήτευση.

Πρώτη αντίδραση στην κατραπακιά είναι η ζαλάδα που προκαλεί απορία και δυσκολία κατανόησης αυτού που συνέβη. Δεύτερη αντίδραση είναι η αναζήτηση ενός αποδιοπομπαίου τράγου να φορτωθεί όλα τα ανομήματα. Κι αυτό συνοδεύεται από μια γραφειοκρατική αυτοκριτική και ανάληψη ευθυνών.

Κατραπακιές. Ο σβέρκος του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης κοκκίνισε από τα πολλά χτυπήματα. Το εκλογικό αποτέλεσμα δεν χωράει παρερμηνείες. Είναι μια καθαρή νίκη του κυβερνητικού κόμματος που ξάφνιασε και τους ίδιους. Είναι μια συντριβή για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που διέλυσε τις αυταπάτες, αναδεικνύοντας την ίδια στιγμή τις λαθεμένες εκτιμήσεις των δεδομένων και τις επιλογές που δεν είχαν συνέπεια.

Κατραπακιές. «Αγνώστου ετυμολογίας» προσθέτει το λεξικό δίπλα από τη λέξη. Οι κατραπακιές ως πράξη έχουν εσωτερική προέλευση. Σ’ αυτά που δεν έγιναν και στην απουσία της τοπικότητας. Ελάχιστα πρόσωπα, χωρίς ιδιαίτερο, σε μεγάλο βαθμό, κοινωνικό έρμα, ανέλαβαν ευθύνες υποκαθιστώντας τους πολίτες. Ασθενής φωνή στην τοπική αυτοδιοίκηση και άτομα που προέτασσαν το ίδιον συμφέρον και όχι την υπεράσπιση των πολιτών. Ψηφοδέλτια για να υπηρετήσουν τους ημετέρους και όχι για να δώσουν τη μάχη της γείωσης με τη γειτονιά. Παζάρια ανάμεσα στις τάσεις για να διαμοιραστούν τα οφίτσια.

Δημιουργία εσωτερικών κομματικών πύργων με τις επιτροπές «σοφών», που ουδέποτε δικαιολόγησαν τον ρόλο τους. Κλεισμένοι στη Βουλή και στις δημόσιες ή κομματικές θέσεις ανέπτυξαν έναν ιδρυματισμό που πολλές φορές εξελίχθηκε σε πολιτική κώφωση – αν δεν προερχόταν από τη στενή ομάδα των συμβούλων, οι οποίοι ψέλλιζαν όσα οι προϊστάμενοι επιθυμούσαν να ακούσουν.

Η περιφερειακότητα ως μια άλλη πρόταση για οργάνωση του κοινωνικού χώρου υποχώρησε μπροστά σε σκοπιμότητες. Οσοι την υποστήριξαν, με αφορμή τις μετακινήσεις των πανεπιστημιοποιημένων πλέον ΤΕΙ στην έδρα του Πανεπιστημίου, απομονώθηκαν. Προβλήθηκε κατά κόρον η αποφασισμένη άμεση κατάργηση της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής, ενώ αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει ένα σημείο προς διαβούλευση με τους αρμόδιους φορείς για τον εκπαιδευτικό χάρτη.

Κατραπακιές λοιπόν. Πανταχόθεν. Οι σβέρκοι αιφνιδιάζονται όταν κάποιος απομακρύνεται από τις αγωνίες των πολιτών. Οταν υποκαθιστά την ανάλυση και το συγκροτημένο πρόγραμμα με τον τελετουργικό λόγο στις τηλεοπτικές εκπομπές.

Οι κατραπακιές μπορούν να είναι χρήσιμες μόνο αν αναζητηθούν οι αιτίες μέσα στο συλλογικό σώμα. Σ’ αυτούς που κάνουν κουμάντο χωρίς να ακουμπάνε σε ισχυρά πέλματα. Οι κατραπακιές μπορούν να επανέλθουν αν φορτωθεί η ευθύνη σε κάποιον αποδιοπομπαίο.

 

Τρίτη 16 Μαΐου 2023

Ευάγγελος Αυδίκος, «Δε σκέφτηκαν στις φλέβες μου να ψάξουν», ΕΦΣΥΝ, 16 Μαϊου 2023

 

 

Ευτυχώς που υπάρχουν κι αυτά. Οι βαθιές εισπνοές στα φιαλίδια του πολιτισμού. Στα θέατρα και τους θεατρικούς χώρους. Ειδικά οι δεύτεροι αποπνέουν τη μαγεία της μεταμόρφωσης. Ενα δωμάτιο λιτό, αφτιασίδωτο, που μεταμορφώνεται και γίνεται ιερό για μετάγγιση αισιοδοξίας.

Εκεί που όλα αποκτούν μια μαγική διάσταση: το τραπέζι, οι πάγκοι-καθίσματα, οι καρέκλες, οι ανάγκες των θεατών, η ευλαβική προσήλωση σε όσα γίνονται στον χώρο που βαφτίζεται σκηνή.

Αυτή την αίσθηση είχα καθώς πήρα το ασανσέρ για να ανεβώ στον τρίτο όροφο, στο θέατρο Vault, εκεί που θα παρακολουθούσαμε τη Μάνια Παπαδημητρίου στον μονόλογο του Γιάννη Σολδάτου «Αθηνάς Παναγούλη Επιτάφιος», σε σκηνοθεσία Κωστή Καπελώνη. Ο τόπος πέρα από τις γραμμές του τρένου, στην πίσω πλευρά της Κωνσταντινουπόλεως. Ολα στο ύψος της πεζής καθημερινότητας: ο δρόμος, τα μαγαζιά που αγκομαχούσαν από τη βιωτή, οι τοίχοι ξεβαμμένοι από τις ανάσες όσων παλεύουν για τον επιούσιο.

Και όλες αυτές οι εικόνες ξεθωριάζουν. Τα πράγματα αλλάζουν. Σαν μια νεράιδα να τ’ άγγιξε. Να τα μαλάκωσε. Είναι τα λόγια στον μονόλογο, η ματιά του σκηνοθέτη, η ηθοποιός που μεταλλάσσεται και γίνεται Αθηνά Παναγούλη. Το άχρωμο δωμάτιο μιας συνηθισμένης πολυκατοικίας μεταμορφώνεται κι αυτό σε ιερό της θεατρικής εξάλλαξης. Ολα κοινωνούν τη μαγεία αυτής της μαγικής διαδικασίας. Με όλες τις αισθήσεις. Οσα λέγονται γίνονται η Κίρκη που αλλάζει σχήμα σε ανθρώπους και αντικείμενα. Εγχέουν τη δύναμη του λόγου και της θεατρικής τελετουργίας.

Πρόκειται γι’ αυτό που κάνει ποίηση ο Αλέκος Παναγούλης. «Δε σκέφτηκαν στις φλέβες μου να ψάξουν», γράφει στο ποίημά του που έγραψε στο κάτεργο της δικτατορίας του 1967. Του αφαίρεσαν καθετί. Τον απογύμνωσαν. Και όμως έγραψε. Δεν πήγαινε το μυαλό τους στο αίμα του. Που έγινε μελάνι για να γράψει. Να αντιπαλέψει τον απολυταρχισμό. Να φωτίσει τη ζωή, τη δική του και των άλλων.

Η τέχνη είναι πύρωμα ψυχής, αλλά και προσάναμμα. Συχνά, το λιτό κολατσιό σε χώρους καθημερινούς μετουσιώνεται σε μέθεξη. Γίνονται μεταλαβιά λόγου, ήχου και αισθημάτων. Οι θεατρικοί χώροι και όσοι/ες συμμετέχουν, με οποιονδήποτε τρόπο, είναι το άλλο πρόσωπο μιας κοινωνίας που στέκει άβουλη μπροστά στη διαδικασία αδρανοποίησής της. Το βίωσα στο Vault, αλλά και στην «Αλίκη», στο θέατρο Bios, με τον μονόλογο της Ελένης Ζιώγα. Και τα δύο ακονίζουν την ψυχή και το μυαλό.

Πού τη βρήκες τόση δύναμη; Η διερώτηση της Αθηνάς Παναγούλη θα μπορούσε να γίνει κατάφαση. Ο Αλέκος Παναγούλης χρειάζεται να επιστρέψει στις ζωές μας ως συμβολική μορφή αντίστασης στην ισοπέδωση. Ως άνθρωπος που έκανε γραφική ύλη το αίμα του. Χωρίς καιροσκοπισμούς. Αυτό που κάνουν πολλοί στο θέατρο. Βάζοντας το δικό τους αίμα στην παράσταση.

 

Πέμπτη 4 Μαΐου 2023

19η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2023 4-7 ΜΑΪΟΥ,


19η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2023

4-7 ΜΑΪΟΥ

 

 

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 5/5/2023

ΩΡΑ: 20:00-21:00

ΠΕΡΙΠΤΕΡΟ: 15

ΑΙΘΟΥΣΑ: ΕΙΠ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ: Δρολάπι

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ: Ευάγγελος Αυδίκος

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Τι είναι το δρολάπι; Η βρόχινη λαίλαπα, η αλύπητη βροχή, ανακατεμένη με δυνατό αέρα. Τρία ζευγάρια αντιμετωπίζουν τον εαυτό τους, χωρίς τη σκόνη της συμβατικότητας. Το δρολάπι και η γέφυρα που πέφτουν παρασύρουν και τις δικές τους ψευδαισθήσεις. Ένας κόσμος καταρρέει. Οι βεβαιότητες  παρασύρονται από το ανεμόβροχο, από το ποτάμι ή απ᾽ όσες οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές βρίσκονται σε εξέλιξη απορρυθμίζοντας τη ζωή.

ΟΜΙΛΗΤΕΣ: Θωμάς Κοροβίνης, συγγραφέας,

      Εύη Κουτρουμπάκη, συγγραφέας,

 Κλεονίκη Δρούγκα, διδάσκουσα στο Διιδρυματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών δημιουργικής Γραφής – Σεναρίου του Τμήματος Κινηματογράφου ΑΠΘ και του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών  Πανεπιστημίου Δ. Μακεδονίας

ΟΡΓΑΝΩΣΗ: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΣΤΙΑΣ