ΠΡΩΤΟ ΘΕΡΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΖΟΥΜΕΡΚΩΝ ΚΑΙ ΝΑ ΠΙΝΔΟΥ, ΔΑΣΙΚΟ ΧΩΡΙΟ ΑΡΤΑΣ, 29 Αυγούστου-2 Σεπτεμβρίου 2012

Από μακριά, από την απέναντι πλευρά του Γραικικού, ή από τα Άγναντα και τον Καταρράκτη, καθώς το αυτοκίνητο ανεβαίνει, το δασικό χωριό Κέδρος μοιάζει σα σέλα πάνω στη ραχοκοκαλιά ζώου. Το χωριό στο διάσελο με σπιτάκια ξύλινα σπαρμένα ολόγυρα, που φέρουν τα ονόματα χωριών και οικισμών των Τζουμέρκων. Απέναντι, βορειοανατολικά, ορθώνονται οι γυμνές βουνοκορφές. Από το Καταφίδι στην Στρογγούλα. Είναι οι περιβαλλοντικές μαρτυρίες ενός τόπου που φτιάχτηκε από διαρκή πάλη με την έλλειψη γης. Σ΄αυτόν τον τόπο οι άνθρωποι, τα συναισθήματα και το ήθος-αυτό που οι επιστήμονες αποκαλούν habitus- αργάστηκαν από την ανέχεια, την απομόνωση και πρωτίστως από την αδιαφορία της πολιτείας. Η απουσία έντονου ανθρώπινου ήχου αφήνει  χώρο να ακούγονται οι παλιές ιστορίες για ανδραγαθήματα, για αλλαφροΐσκιωτους και υπεράνθρωπους αειλλένηδες. Οι φυλλωσιές των δέντρων θροΐζονται από τους ψιθύρους που κυκλοφορούν για όσα συνέβησαν στη δεκαετία του 1940 αλλά και από τον ήχο της σκαπάνης κάποιων που αναζητούν χαμένους θησαυρούς. Και σαν κοιτάς προς τον Άραχθο, ιδίως τα μεσάνυχτα που όλα ησυχάζουν φτάνει ως το διάσελο το ποταμίσιο παράπονο για την αχαριστία των ανθρώπων, που ασελγούν σ’ αυτόν και την γέφυρα της Πλάκας.

       Σ’ αυτόν το χώρο φιλοξενήθηκε το 1^ο Θερινό Σχολείο Τζουμέρκων και Νοτιοανατολικής Πίνδου(ΘΕΣΤ). Είναι μια ιδέα και διοργάνωση του Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.Η ιδέα αυτή υλοποιήθηκε χάρις στην ανταπόκριση της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Τζουμέρκων(ΙΛΕΤ) που υποστήριξε με κάθε τρόπο το εγχείρημα αυτό. Ο πρόεδρός της Κ.Μαργώνης αλλά και πολλά μέλη της(Ν.Μπριασούλης, Β.Παππάς, Ο.Τριάντου, Α. Μπαζούκας, Φ.Χαχούλης, Σ.Πόγιας) ανάλωσαν τους εαυτούς τους στην εξυπηρέτηση διδασκόντων και διαδασκομένων. Με διακριτικότητα αλλά και με ήθος παρακολούθησαν όλες τις εκδηλώσεις ενώ έδιναν άμεσες λύσεις στις δυσκολίες, ιδίως στην εξεύρεση πληροφορητών για την έρευνα.

       Καθοριστική εξάλλου ήταν η συνδρομή τόσο του δημάρχου Κεντρικών Τζουμέρκων(Χ.Χασιάκος) όσο και του αντιπεριφερειάρχη Άρτας(Β.Ψαθάς) για να πάρει σάρκα και  οστά το ΘΕΣΤ. Οι καιροί είναι δύσκολοι, οι πόροι μετρημένοι και η καχυποψία έντονη. Ωστόσο, και οι δύο έδειξαν μιαν ιδιαίτερη ευαισθησία.Επένδυσαν στο μέλλον του τόπου τους.

       Σ’ αυτόν τον τόπο λοιπόν συναντήθηκε το πανεπιστήμιο με την τοπική κοινωνία.Για τους ντόπιους η παρουσία 24 φοιτητών και 18 διδασκόντων ανάμεσά τους λειτούργησε σαν τον ήχο της πέτρας που έσπασε τη σιωπή. Λιγιστοί οι άνθρωποι στα χωριά και όχι τακτική η συνάντηση με νέους ανθρώπους. Η επιτόπια έρευνα με πληροφορητές αυτούς τους Τζουμερκιώτες έδωσε κουράγιο σε πολλούς. Πέρα από την επιστημονική πλευρά υπάρχει και η ανθρώπινη.

       Το ΘΕΣΤ κράτησε πέντε μέρες. Η έκπληξη από την ομορφιά του τοπίου, από την αυστηρότητα του τόπου, υπενθύμισε σε πολλούς από τους φοιτητές και τους διδάσκοντες πως υπάρχει και μια άλλη Ελλάδα που σπάνια βγαίνει στα δελτία των ειδήσεων.