Η κόκκινη πόρτα, EFSYN, 11.2.16

      Η «ποίηση είναι μια πόρτα ανοιχτή», γράφει ο ποιητής Γιώργης Παυλόπουλος. Ωστόσο, η πόρτα κλείνει όταν κάποιος προσπαθεί να καταλάβει το μυστικό της ποίησης. Ο ποιητής σμιλεύει με τις λέξεις του τη διαρκή αγωνία των ανθρώπων να δώσουν απαντήσεις στα ερωτήματά τους διαβαίνοντας το κατώφλι του ποιητικού σύμπαντος. Τότε, ακούγεται ο θόρυβος από τους μεντεσέδες που σφαλίζουν την είσοδο στους ασεβείς που είναι έτοιμοι να δρασκελίσουν το κατώφλι..

   Η πόρτα, λοιπόν, είναι το σύνορο ανάμεσα στο μέσα και το έξω. Είναι αυτή που προστατεύει την ιδιωτικότητα. «Για όσους δεν κλει η πόρτα σου, κόψιμο μην έχεις», αποφαίνεται η λαϊκή θυμοσοφία. Υπογραμμίζει τον καταλυτικό ρόλο της πόρτας στη συγκρότηση ιδιωτικότητας. Ακόμη και παλιότερα που η αυλή ήταν ο τόπος για όλη τη γειτονιά το κλείσιμο της πόρτας έδινε σήμα σε όλους τους απ’ έξω για την οριοθέτηση του ιδιωτικού για όσο διάστημα έκρινε ο ιδιοκτήτης. Έτσι, η παροιμία που ισχυρίζεται ότι «κάθε πόρτα και το καρφί της» αναφέρεται σ’ αυτά τα μυστικά που η πόρτα κρατούσε μακριά από τη βουλιμία της περιέργειας των άλλων.

      Ο σεβασμός της ιδιωτικότητας υπήρξε  ένας τρόπος αξιολόγησης της δημοκρατικότητας σε μια κοινωνία. Παραφράζοντας μια φράση που ακουγόταν παλιότερα, το πρόσωπο που χτυπούσε το κουδούνι αξημέρωτα νοηματοδοτούσε την πολιτική κατάσταση. Αν ο νοικοκύρης άκουγε τη γνώριμη φωνή του γαλατά τότε η πόρτα άνοιγε με προθυμία και ασφάλεια. Στην περίπτωση που η φωνή ήταν προστακτική υπήρχε μεγάλη πιθανότητα ο επισκέπτης να εκπροσωπούσε ένα καθεστώς πολιτικής ανωμαλίας οπότε η πόρτα άνοιγε υποκύπτοντας στον αυταρχισμό της εξουσίας.

      Αυτή η διάκριση επανήλθε στην επικαιρότητα με αφορμή τους πρόσφυγες σε κάποια πόλη της Βρετανίας. Οι πόρτες των σπιτιών που διέμεναν οι πρόσφυγες βάφτηκαν κόκκινες. Έτσι, η πόρτα από σύμβολο της προστασίας των ενοίκων  γίνεται μαρτυριάρα. Το σύμβολο που παραβιάζει τα βασικά δικαιώματα των ανθρώπων σε μια δημοκρατική κοινωνία. Παρόλο που Εβραίοι έβαφαν τις πόρτες τους με κόκκινο χρώμα , για να λειτουργήσει αποτροπαϊκά απέναντι στη θεϊκή οργή. Παρόλο που ο κόκκινο χρώμα του αίματος από τις ζωοθυσίες δημιουργούσε ένα μαγικό κύκλο προστασίας από αρνητικές δυνάμεις, η κόκκινη πόρτα στη Βρετανία  μαρτυρά την ταραχή και ανασφάλεια των ανθρώπων απέναντι στους πρόσφυγες. Ο ανθρώπινος πολιτισμός επιστρέφει σε εποχές που η ταξινόμηση των ανεπιθύμητων κάτω από διάφορα σύμβολα, όπως το αστέρι που επέβαλαν οι Ναζί στους Εβραίους για να είναι ορατοί και ελέγξιμοι, εξέφραζε τον αυταρχισμό των πολιτικών καθεστώτων.

      Η κόκκινη πόρτα της Βρετανίας δεν προστατεύει τον ιδιωτικό χώρο. Δημιουργεί ορατούς στόχους για να διοχετεύσουν οι ντόπιοι τον θυμό τους και την ανασφάλεια από την ανεργία και τα οικονομικά προβλήματα. Ο σύγχρονος ευρωπαϊκός πολιτισμός διέπεται, εν πολλοίς, από ένα μορφολογικό  σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα που αποσυντίθεται την  κρίσιμη ώρα των αποφάσεων. Η κόκκινη πόρτα είναι μια αδιαμφισβήτητη απόδειξη ότι η δημοκρατία στην Ευρώπη χειμάζεται.