Προκήρυξη εξετάσεων για το μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.Είναι στις 4-5 Φεβρουαρίου 2017

Βιβλιογραφία εισαγωγικών εξετάσεων ΠΜΣ 2017

Κατεύθυνση Ιστορίας

Για την ιστορία η εξέταση βασίζεται στην παρακάτω βασική βιβλιογραφία, από την οποία οι υποψήφιοι θα επιλέξουν τουλάχιστον δύο χρονολογικές-θεματικές ενότητες (αρχαίος κόσμος / ευρωπαϊκή μεσαιωνική και νεότερη ιστορία / περίοδος οθωμανικής κυριαρχίας / ελληνικό κράτος (19ος-20ός αιώνας) / σύγχρονη ιστορία), σύμφωνα με τα ιδιαίτερά τους ενδιαφέροντα.

Αρχαίος Κόσμος

• Χ. Μπένγκτσον, Ιστορία της αρχαίας Ελλάδος, Μέλισσα, Αθήνα 1991
• A. Cameron, H ύστερη Pωμαϊκή Aυτοκρατορία (284 μ.X.-430 μ.X.), Kαρδαμίτσα, Aθήνα 2000
• Γ. A. Πίκουλας, Eισαγωγή στην Aρχαία Eλληνική Iστορία και Aρχαιογνωσία, Kαρδαμίτσα, Aθήνα 2012 [2^η έκδοση].

Ευρωπαϊκή, Μεσαιωνική και Νεότερη Ιστορία

• J. Le Goff, Ο πολιτισμός της Μεσαιωνικής Δύσης, Βάνιας, Θεσσαλονίκη 1993
• Ρ. Μπενβενίστε, Από τους Βαρβάρους στους Μοντέρνους, Κοινωνική ιστορία και ιστοριογραφικά προβλήματα της μεσαιωνικής Δύσης, Πόλις, Αθήνα 2007
• H. Kamen, Πρώιμη νεότερη ευρωπαϊκή ιστορία, Μεταίχμιο, Αθήνα 2002

Περίοδος Οθωμανικής Κυριαρχίας

• H. Inalcik-D. Quatquert, Οικονομική και κοινωνική ιστορία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τ. Α΄, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2008
• Σ. Ασδραχάς κ.ά., Ελληνική Οικονομική Ιστορία, ΙΕ΄- ΙΘ΄αιώνας, 2 τ., Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Πειραιώς, Αθήνα 2003
• Ν. Τοντόροφ, Η βαλκανική πόλη, 15ος-19ος αιώνας, 2 τ., Θεμέλιο, Αθήνα 1986

Ελληνικό Κράτος (19ος-20ός αι.)

• Κ. Γαρδίκα, Β. Κεχριώτης, Χ. Λούκος, Χ. Λυριντζής, Ν. Μαρωνίτη, Η Συγκρότηση του Ελληνικού Κράτους. Διεθνές πλαίσιο, εξουσία και πολιτική τον 19ο αιώνα, Νεφέλη, Αθήνα 2008
• Χ. Χατζηιωσήφ (επιμ), Όψεις της πολιτικής και οικονομικής ιστορίας, 1900 1940, Αθήνα, Βιβλιόραμα, 2009.

Σύγχρονη Ιστορία

• M. Mazower, Σκοτεινή Ήπειρος. Ο ευρωπαϊκός εικοστός αιώνας, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2001
• S. Milza-P. Bernstein, Ιστορία της Ευρώπης, τ. 2-3, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 1997
• Ρ. Γιανγκ, Μεταποικιακή θεωρία. Μια ιστορική εισαγωγή, Πατάκης, Αθήνα 2007

Κατεύθυνση Αρχαιολογίας

Για την αρχαιολογία η εξέταση βασίζεται στην παρακάτω βασική βιβλιογραφία, από την οποία οι υποψήφιοι θα επιλέξουν τουλάχιστον δύο χρονολογικές-θεματικές ενότητες (προϊστορική αρχαιολογία / κλασική αρχαιολογία / βυζαντινή αρχαιολογία και τέχνη), σύμφωνα με τα ιδιαίτερά τους ενδιαφέροντα.

Προϊστορική Αρχαιολογία

• C. Renfrew και P. Bahn, Αρχαιολογία. Θεωρίες, Μεθοδολογία και Πρακτικές Εφαρμογές, Kαρδαμίτσα, Αθήνα, Εκδ. Καρδαμίτσα, 2001.
• Γ. Παπαθανασόπουλος, (επιμελητής), Νεολιθικός Πολιτισμός στην Ελλάδα, Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Αθήνα 1996
• C. Perles, The Early Neolithic in Greece. Cambridge World Archaeology, 2001
• T. Cullen (επιμ.), Aegean Prehistory. A Review. American Journal of Archaeology Supplement 1. Boston: Archaeological Institute of America, 2001.
• O. Dickinson, Αιγαίο. Η Εποχή του Χαλκού, Αθήνα 2003.
• W. Cavanagh, C. Mee, A Private Place: Death in Prehistoric Greece, SIMA, CXXV,  1998.

Κλασική Αρχαιολογία

• Δ. Πλάντζος, Ελληνική τέχνη και Αρχαιολογία, 1100-30 π.Χ., Εκδόσεις Καπόν, Αθήνα 2011
• G. Gruben, Ιερά και ναοί της αρχαίας Ελλάδας, Καρδαμίτσα, Αθήνα 2000.
• Α. Stewart, Greek Sculpture: An Exploration, Υale University Press, 1990.
• John Boardman, Η ιστορία των Ελληνικών αγγείων, Αθήνα, Πατάκη, 2006.
• J. M. Camp, Oι αρχαιότητες της Αθήνας και της Αττικής, Kαρδαμίτσα, Αθήνα 2009.
• R. Osborne, H Γέννηση της Αρχαίας Ελλάδας, Καστανιώτη, Αθήνα 2000.

Βυζαντινή Αρχαιολογία και Τέχνη

• Βασιλάκη, Μ., επιμ., Το πορτραίτο του καλλιτέχνη στο Βυζάντιο, Ηράκλειο, ΙΤΕ-Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 1997 (ανατ. 2000)
• Βασιλάκη Μ., επιμ., Χειρ Αγγέλου. Ένας ζωγράφος εικόνων στη Βενετοκρατούμενη Κρήτη, κατάλογος έκθεσης, Αθήνα, Λονδίνο, Lund Humphries, Μουσείο Μπενάκη, σελ. 48-57 (R. Cormack, «Η ζωγραφική των εικόνων στην Κωνσταντινούπολη γύρω στο 1400») και σελ. 58-65 (Μ. Βασιλάκη, «Από την Κωνσταντινούπολη στον Χάνδακα: Η ζωγραφική των εικόνων στην Κρήτη γύρω στο 1400»)
• Βελένης Γ., Μεσοβυζαντινή ναοδομία στη Θεσσαλονίκη, Μνήμη Μανόλη Χατζηδάκη 3, Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών, Κέντρο Έρευνας της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Τέχνης, 2003
• Λόουντεν, Τζ., Πρώιμη Χριστιανική και Βυζαντινή τέχνη, Αθήνα, Καστανιώτης, 1999
• Krautheimer, R., Παλαιοχριστιανική και βυζαντινή αρχιτεκτονική (ελλ. μετάφρ.), Αθήνα, ΜΙΕΤ, 1991
• Mango C., Ιστορία του Βυζαντίου, Αθήνα, Νεφέλη, 2006

Κατεύθυνση Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Στις εξετάσεις της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, οι υποψήφιοι θα κληθούν να απαντήσουν σε ένα ερώτημα σχετικά με την επιστημολογία, ιστορία και μεθοδολογία της ανθρωπολογίας (ενότητα 1) και ένα ερώτημα που αφορά ένα συγκεκριμένο θεωρητικό πεδίο (ενότητα 2 ή 3), το οποίο οι υποψήφιοι καλούνται να επιλέξουν ανάλογα με τα ιδιαίτερά τους ενδιαφέροντα.

Επιστημολογία - Μεθοδολογία - Ιστορία

• Τ. Εriksen, Μικροί τόποι μεγάλα ζητήματα: Μια εισαγωγή στην κοινωνική και πολιτισμική ανθρωπολογία, Κριτική 2007 (Κεφ. 1, 2, 3, 7, 8, 9, 10, 11, 12) ή J. Hendry, Οι κόσμοι που μοιραζόμαστε: Εισαγωγή στην πολιτισμική και κοινωνική ανθρωπολογία, Κριτική 2011 (Εισαγωγή, Κεφ. 1, 2, 3, 4, 10, 11)
• A. Κούπερ, Ανθρωπολογία και ανθρωπολόγοι. Καστανιώτης 1989. (Kεφ. 1, 2, 4)
• Δ. Μαδιανού-Γκέφου, Πολιτισμός και εθνογραφία: από τον εθνογραφικό ρεαλισμό στην πολιτισμική κριτική, Ελληνικά Γράμματα 2009 (Κεφ. 2,7,9,10)
• Ε. Αυδίκος, Εισαγωγή στις σπουδές του λαϊκού πολιτισμού: Λαογραφίες, λαϊκοί πολιτισμοί, ταυτότητες. Κριτική 2009.

Εθνικισμός - Παγκοσμιοποίηση - Πολιτισμική Διαφορά

• U. Özkirimli, Θεωρίες του Εθνικισμού: Μια κριτική προσέγγιση.  Σιδέρης 2013 (κεφ. 4, 5, 6).
• Α. Αppadurai. Νεωτερικότητα χωρίς σύνορα. Αλεξάνδρεια 2014.
• E. Πλεξουσάκη (επιμ.), Μεταμορφώσεις του εθνικισμού. Επιτελέσεις της συλλογικής ταυτότητας στην Ελλάδα, Αλεξάνδρεια 2014. (κεφ. Πλεξουσάκη, Stewart, Αγγελόπουλος, Γιακουμάκη, Δημητρίου, Δέλτσου, Herzfeld) - το συγκεκριμένο βιβλίο δεν θα εξεταστεί στις εξετάσεις του Φεβρουαρίου 2017 λόγω έλλειψής του στην αγορά
• Ε. Παπαταξιάρχης (επιμ.), Περιπέτειες της Ετερότητας: Η Παραγωγή της Πολιτισμικής Διαφοράς στη Σημερινή Ελλάδα. Αλεξάνδρεια 2006. (κεφ. Παπαταξιάρχης, Τσιμπιρίδου, Βουτυρά, Τοπάλη)

Φύλο - Σεξουαλικότητα - Σώμα

• Μ. Φουκώ, Ιστορία της Σεξουαλικότητας, πρώτος τόμος. Πλέθρον 2011.
• Α. Αθανασίου (επιμ.), Φεμινιστική Θεωρία και Πολιτισμική Κριτική. Νήσος 2006. (Κεφ: Εισαγωγή, Martin, Butler)
• Γ. Μακρυνιώτη (επιμ.), Τα όρια του σώματος: Διεπιστημονικές προσεγγίσεις. Νήσος 2004. (Κεφ.: Eισαγωγή, Balsamo, Sweetman, Scheper-Hughes)

Η σειρά με την οποία παρατίθεται η βιβλιογραφία δεν είναι σειρά προτεραιότητας.