Η ώρα της επιστροφής για τον Κρυστάλλη, μια επιστολή-αίτημα στον Δήμο Πρέβεζας

Πρέβεζα, 6 Ιουνίου 2017

Προς τον Δήμαρχο Πρέβεζας κ. Χρήστο Μπαϊλη,

προς όλους τους Δημοτικούς συμβούλους του Δήμου Πρέβεζας δια του πρόεδρου του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Κοσμά Κορωναίου

Η ώρα της επιστροφής για τον Κρυστάλλη

Ο ποιητής Κώστας Κρυστάλλης είναι μια από τις εμβληματικές προσωπικότητες της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Πέθανε με τρόπο που συγκίνησε το πανελλήνιο, ενώ η ποίησή του αποτέλεσε ύμνο για τα βουνά και τους ανθρώπους της ελληνικής περιφέρειας. Στρατεύθηκε από την πρώτη στιγμή στον αγώνα για την απελευθέρωση της Ελλάδας από την Οθωμανό κατακτητή, τόσο αυτός όσο και η οικογένειά του. Ο ποιητής ύμνησε την ελευθερία και στιγμάτισε τους κατακτητές στην ποιητική του συλλογή «Αι Σκιαί του Άδη». Αποτέλεσαν οι  στίχοι του σάλπισμα ελευθερίας. Συμμετείχε δε , με κάθε τρόπο, στις κινήσεις για την προετοιμασία της απελευθέρωσης. Η εμπλοκή του αυτή στον εθνικό αγώνα αποτέλεσε αφετηρία για ανελέητη καταδίωξή του από τις Οθωμανικές αρχές. Καταδικάστηκε κι έτσι αναγκάστηκε να καταφύγει στην τότε Ελεύθερη Ελλάδα. Αυτό το  γεγονός αποτέλεσε την αρχή του τέλους του. Η ασθενής υγεία του επιδεινώθηκε ραγδαία με κατάληξη τον θάνατό του το 1894, σε νεαρή ηλικία.  Ο πατέρας του δε, με τη βοήθεια του ποιητή, ήταν ενεργό μέλος και χορηγός του αγώνα για την απελευθέρωση της Ηπείρου. Συναντήθηκε αρκετές φορές με τον Σπυρίδωνα Λάμπρο, καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών και βραχύβιο πρωθυπουργό. Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν η οικονομική καταστροφή του Δημητρίου Κρυστάλλη, ο οποίος πτώχευσε και ο μεγαλέμπορος πατέρας του ποιητή πέθανε ως επιστάτης σε κτήμα στην Ελασσόνα.

   Ο ποιητής Κώστας Κρυστάλλης αποτέλεσε-και αποτελεί-για πολλά χρόνια τον εκφραστή της νοσταλγίας των Ελλήνων της περιφέρειας, τους οποίους η φτώχεια ανάγκασε να μεταναστεύσουν στο εσωτερικό . Η ποίηση του Κώστα Κρυστάλλη τους  κράτησε όρθιους. Το ποίημά του «Σταυραετός» έγινε το σύμβολο του Έλληνα της περιφέρειας. Θέρμανε την αγάπη για τον γενέθλιο τόπο. Συνέβαλε στη συσπείρωση οπουδήποτε κι αν βρίσκονταν. Δεν είναι τυχαίο που αγάλματα του Κρυστάλλη βρίσκονται σε πολλές ελληνικές πόλεις, ενώ το όνομά του έχει δοθεί σε όλες σχεδόν τις πόλεις.

   Για τον λόγο αυτό μας θλίβει η περιπέτεια του ποιητή στην πόλη μας, την Πρέβεζα. Δεν αναφερόμαστε στο γεγονός πως οι συμπατριώτες του ποιητή είναι συστατικό τμήμα του πολιτισμού, της κοινωνίας και της οικονομίας της πόλης μας από τον 18^ο αιώνα κι εντεύθεν ανελλιπώς. Ο ποιητής Κώστας Κρυστάλλης αγάπησε και ύμνησε την περιοχή μας στο ποίημά του «Το παλιόκαστρα», όπως ήταν γνωστή η Νικόπολη.

    Κύριε Δήμαρχοι, κύριε πρόεδρε του Δημοτικού Συμβουλίου, κυρίες και κύριοι Δημοτικοί Σύμβουλοι,

Θεωρούμε πως ήρθε η ώρα να αποκατασταθεί ο Κρυστάλλης στην πόλη της Πρέβεζας. Μετά από ένα διάστημα στην οδό 21^ης Οκτωβρίου άρχισε η περιπέτειά του . Τελικά «εξορίστηκε» σ’ έναν μικρό δρόμο στο καινούριο Αρχαιολογικό Μουσείο. Αντιλαμβανόμαστε τη μοναξιά του αλλά και τον πόνο του, που δεν λαμβάνεται υπόψη η προσφορά του στην Ήπειρο.

    Για μας τους Πρεβεζάνους Συρρακιώτες που γεννηθήκαμε, ζήσαμε, μεγαλώσαμε στην πόλη της Πρέβεζας και αποτελούμε αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της πόλης ήρθε η ώρα της αποκατάστασης του ποιητή. Να αναγνωριστεί η προσφορά του. Να τιμηθούν στο πρόσωπο του ποιητή δεκάδες γενιές Συρρακιωτών που συν εισέφεραν για την ανάπτυξη της πόλης μας. Ζητάμε να δοθεί το όνομα του ποιητή σε μια οδό  μέσα στην πόλη. Ο Κώστας Κρυστάλλης για τους  Πρεβεζάνους, Συρρακιώτες και μη, για όλους τους Ηπειρώτες, για την Ελλάδα της περιφέρειας, είναι ένα σύμβολο τρυφερότητας και αγάπης. Είναι ένα σύμβολο που ενώνει. Είναι η έκφραση του αγώνα και της προσφοράς. Ως εκ τούτου, είναι και μια πρόταση για στάση ζωής προς όλους.

Ευάγγελος Αυδίκος

Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας