George Saunders, Λήθη και Λίνκολν, Μετ. Γ.Ι. Μπαμπασάκης, Ίκαρος 2017

Το πρώτο μυθιστόρημα του κορυφαίου Αμερικανού διηγηματογράφου και βραβευμένου με το Booker 2017, θα μπορούσε να θεωρηθεί και να καταταχθεί ως ένα από τα κλασικά έργα των αμερικανικών γραμμάτων. Βαθιά ποιητικό και λυρικό, ανθρώπινο. Ήσυχο φαινομενικά βιβλίο που, από τις πρώτες του κιόλας σελίδες εγκαθίσταται στην ψυχή του αναγνώστη κι εκεί, στα τρίσβαθα, μια μικρή φλόγα ανάβει για να εξελιχθεί σε πυρκαγιά…

Φεβρουάριος του 1862. Ενώ α αμερικανικός εμφύλιος μαίνεται, ο πρόεδρος Αβραάμ Λίνκολν θρηνεί την απώλεια του εντεκάχρονου γιού του Γουίλι. Η ‘μετάβαση’ του παιδιού στην άλλη όχθη, στον λάκκο του ‘μπάρντο’ – ένα μεταβατικό στάδιο μεταξύ ζωής και αναγέννησης σύμφωνα με τη βουδιστική παράδοση- γίνεται με φωνές από ανθρώπους-φαντάσματα που ‘ξυπνάνε’ και περιμένουν τη νέα άφιξη. Άνθρωποι που έζησαν την εποχή, υπήρξαν γνώριμοι του Λίνκολν, νεκροί πια, με φωνές που υψώνονται και αφηγούνται ιστορίες προσωπικές ή ξετυλίγουν κουβάρια από μνήμες. Συμπαραστέκονται στον Λίνκολν που θρηνεί το παιδί του γερμένος στην παγωμένη ταφόπλακα.
Οι αφηγήσεις των φαντασμάτων δημιουργούν μια ανασκόπηση της εποχής και στέκονται ως αφορμή για να ξυπνήσουν νέα και παλιά πάθη. Κι είναι αυτές οι αφηγήσεις, αυτές οι φωνές που κάνουν πιο ανάλαφρο ένα -κατά τα άλλα- ‘βαρύ’ θέμα όπως αυτό της απώλειας.
Ο George Saunders, με ευφυή τρόπο, κρατάει τη ζυγαριά μεταξύ κομεντί και δράματος. Άλλωστε ξεκίνησε να γράφει το βιβλίο αυτό σε θεατρική μορφή κι αυτό είναι ξεκάθαρο στη φόρμα αυτού του έξοχου μυθιστορήματος με αφηγήσεις που εναλλάσσονται μεταξύ φωτός και σκοταδιού.
Μια πολυφωνική ιστορία που σπινθηρίζει, με μια γραφή εύστοχη που, ως ένα σημείο, συνδέει το προσωπικό δράμα του προέδρου Λίνκολν με τις ιστορίες ανθρώπων απλών που πέρασαν στην αιωνιότητα αλλά οι φωνές τους ανεβαίνουν πάνω απ’ το χώμα. Για να μιλήσουν. Για να μη βυθιστούν στη Λήθη…