Ο Παντελής Μπουκάλας μελετά το δημοτικό τραγούδι εδώ και πολλά χρόνια. Πρόκειται βέβαια για πηγή αστείρευτη που την έχουν αξιοποιήσει οι περισσότεροι από τους ποιητές μας πρώτης γραμμής. Το δημοτικό τραγούδι δεν αγγίζει μόνο την ευαισθησία αλλά αναπτύσσει και ένα τεράστιο συμβολικό πεδίο, γι' αυτό και συνιστά σε μεγάλο βαθμό την ταυτότητα ενός λαού. Από το συμβολικό πεδίο αντλείται η ευαισθησία - και αντίστροφα - και έτσι κινείται και ο Μπουκάλας. Ο πόθος είναι αίσθημα προτού γίνει βίωμα και το αιματηρό στοιχείο σφραγίζει συχνά τον πόθο στις ακραίες μορφές του, όπως και ο φόνος που συνιστά ακραία μορφή του θανάτου. Αυτά που τα συναντούμε πρωτογενώς στο δημοτικό τραγούδι τα βρίσκουμε αργότερα στην ποίηση των επώνυμων δημιουργών.
Είναι χαρακτηριστικός λ.χ. ο περίφημος στίχος του Ελύτη στο Αξιον Εστί «της αγάπης αίματα με πορφύρωσαν». Τις απηχήσεις του δημοτικού τραγουδιού όσον αφορά το θέμα του πόθου και του φόνου ή γενικότερα του έρωτα και του θανάτου ερευνά ο Μπουκάλας προβαίνοντας σε εξαιρετικά ενδιαφέροντες παραλληλισμούς, όπως και σε συγκρίσεις. Με ερευνητικό πάθος αλλά και με διεισδυτικότητα και νηφάλιο γράψιμο, από το οποίο δεν απουσιάζει η ευρηματικότητα, κινείται σε ένα τεράστιο πεδίο. Και φυσικά αντιμετωπίζει τον ποιητή του δημοτικού τραγουδιού ως τραγουδιστή πρωτίστως, όπως και εκείνος έτσι θεωρούσε τον εαυτό του. Γι' αυτό και το δημοτικό τραγούδι είναι η ζωντανή απόδειξη της στενής σχέσης ανάμεσα στην ποίηση και τη μουσική. Αλλωστε δεν έχουν περάσει και πάρα πολλά χρόνια από τότε που όλα τα ποιήματα τα ονόμαζαν τραγούδια.
Ο αναγνώστης δεν θα δυσκολευτεί να αντιληφθεί ότι επί του προκειμένου έχει να κάνει με έργο ζωής. Η πρωτοτυπία του βιβλίου συνίσταται επιπλέον και στο ότι ο συγγραφέας ερευνώντας τα βαθύτερα κοιτάσματα του δημοτικού τραγουδιού το απαλλάσσει από τις ποικίλες ψευδοπατριωτικές επιχωματώσεις και το εθνικιστικό κιτς. Το δημοτικό τραγούδι, έκφραση λαϊκή και συλλογική, είναι η καλύτερη απόδειξη της σημασίας που έχει η ποίηση στη ζωή μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου