Οι βράχοι και οι Λαζαρίνες

[ Ευάγγελος Αυδίκος 

---

Η Καλαμπάκα είναι η στάση. Από και προς την Ήπειρο. Σαν οικιστικό συγκρότημα δεν έχει κάτι που να εντυπωσιάζει. Είναι όμως το περιβάλλον που σε μαγεύει. Οι σκούροι βράχοι που υψώνονται κόντρα στους αιώνες. Στέκουν όρθιοι κουβαλώντας στις πλάτες τους όσους επέλεξαν να συνομιλήσουν με το θείο. Επιβάλλουν το σεβασμό στους αφοσιωμένους στο στόχο τους. Παρασύρουν το μυαλό του επισκέπτη σε σφαίρες διαλογισμού και ατραπούς μεταφυσικούς. Το ίδιο έγινε και φέτος. Παρασκευή, παραμονή του Λαζάρου. Μ’ αρέσει να συνοδεύουν οι βράχοι τον καφέ μου στην Καλαμπάκα. Μ’ αρέσει γιατί με βοηθάει να μην ακούω το θόρυβο των αμαξιών, την πεζότητα της καθημερινότητας. Μ’ αρέσει γιατί βρίσκω την ευκαιρία να δραπετεύω για όσο διαρκεί ο καφές.

       Την Παρασκευή όμως, παραμονή του Λαζάρου δεν μπόρεσα να ξεφύγω. Οι βράχοι έχασαν τη μάχη από τις Λαζαρίνες. Κοριτσάκια, δυο ή τρεις μαζί, με τα μικρά τους καλαθάκια στολισμένα, πλημμύρισαν τον κεντρικό δρόμο μπροστά από την κεντρική πλατεία. Σοβαρές, καλοντυμένες, έμοιαζαν να υπηρετούν με συνέπεια το ρόλο τους. Ένας ρόλος αποκλειστικά κοριτσίστικος. Πρόσωπα καθαρά. Η αθωότητα της ηλικίας και η συναίσθηση του ρόλου τους ξαφνιάζουν. Εικόνες βγαλμένες από ένα άλλο πολιτισμικό ήθος. Η ταχύτητα της καθημερινότητας και οι θρυμματισμένες εικόνες της πόλης ξέρουν να το κρύβουν καλά.

       Η τοπική εφημερίδα έβαλε τη σκέψη μου σε άλλους δρόμους. Οι Λαζαρίνες βγήκαν στους δρόμους με παρότρυνση, με καθοδήγηση.  Η παλιά γνώση μεταδίδεται στους νεώτερους οργανωμένα. Το καλαθάκι, τα τραγούδια, ο τρόπος. Όλα μαθαίνονται από τους ανθρώπους του Δήμου. Ενθαρρύνουν τη συμμετοχή, καλλιεργούν την άμιλλα. Με διαγωνισμούς για το καλύτερο καλαθάκι. Εμπόδισα αμέσως τον επιστήμονα που απειλούσε το συναίσθημά μου. Δεν μ’ ένοιαζε εκείνη την ώρα το πώς και το γιατί. Τι είναι και τι δεν είναι. Η εικόνα που είδα με ηρέμησε. Μου άρεσε που είδα να πλημμυρίζουν οι δρόμοι από κοριτσάκια. Ήταν η φωτεινή εικόνα που, έστω και για λίγο, έριξε  φως στο παρατεταμένο μαύρο που έχει φωλιάσει μέσα μας. Τα έθιμα έχουν ακούσει πολλά. Απαξιώνονται, κάποιες φορές, ως φορείς απαρχαιωμένων αντιλήψεων. Οι εικόνες όμως των Λαζαρίνων μιλούσαν διαφορετικά. Ήταν εικόνες του μέλλοντος πλασμένες με υλικά του παρελθόντος. Είναι τότε που τα έθιμα φέρνουν κοντά τους ανθρώπους. Να ονειρευτούν μαζί. Να ζήσουν μαζί το παρόν