7η συνάντηση του Θερινού Σχολείου Τζουμέρκων και Νοτιοανατολικής Πίνδου (ΘΕΣΤ), με θέμα «Τρωγοπίνοντας. Πολιτισμικές και κοινωνικές προσεγγίσεις της (αγρο)διατροφικής παράδοσης», Συρράκο του Δ. Βορείων Τζουμέρκων Π.Ε. Ιωαννίνων, 25-30 Αυγούστου 2019.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ

ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑΣ

Αργοναυτών & Φιλελλήνων  - 382 21 Βόλος          

Τηλ.: 24210-74794 Fax: 24210-74781                      

                                              

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

            Ολοκληρώθηκαν με επιτυχία οι εργασίας της 7ης  συνάντησης του Θερινού Σχολείου Τζουμέρκων και Νοτιοανατολικής Πίνδου (ΘΕΣΤ), με θέμα «Τρωγοπίνοντας. Πολιτισμικές και κοινωνικές προσεγγίσεις της (αγρο)διατροφικής παράδοσης», που έγιναν στο Συρράκο του Δ. Βορείων Τζουμέρκων Π.Ε. Ιωαννίνων(25-30 Αυγούστου 2019).

            Το Θερινό Σχολείο οργάνωσε το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας / Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας σε συνεργασία με το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης / Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας (Εργαστήριο Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας & ΠΜΣ «Τοπική ιστορία - διεπιστημονικές προσεγγίσεις») αλλά και  τον Δήμο Βορείων Τζουμέρκων, την Περιφέρεια Ηπείρου, τον Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Τζουμέρκων, Κοιλάδας Αχελώου, Αγράφων & Μετεώρων και  τον Σύνδεσμο  Συρρακιωτών Ιωαννίνων. Συνέπραξε η Εκκλησιαστική Επιτροπή Αγίου Νικολάου Συρράκου, η Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Τζουμέρκων, το περιοδικό Τζουμερκιώτικα Χρονικά, καθώς και ο  Όμιλος Φίλων Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης «Θ.Παπαγιάννης», το  ΚΑΝΤΟ ΜΕΝΤΙΤΕΡΡΑΝΕΟ ΑΜΚΕ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ και το Brigade of Gastronomy.

            Τις τρεις πρώτες ημέρες πραγματοποιήθηκαν τα θεωρητικά μαθήματα (Κυριακή 25/8 έως και Τρίτη 27/8) στο Συνεδριακό Κέντρο «Κ. Κρυστάλλης». Για τις επόμενες δυο μέρες (Τετάρτη 28/8 και Πέμπτη 29/8) οι φοιτητές/τριες διεξήγαν επιτόπια έρευνα σε Συρράκο , Καλαρρύτες και Πράμαντα, ενώ την τελευταία ημέρα (Παρασκευή) οι συμμετέχοντες/σες παρουσίασαν τα ερευνητικά τους πορίσματα.

   Αναλυτικότερα, στη διάρκεια των εργασιών αναπτύχθηκε γόνιμος προβληματισμός.

1. Αυτός οφείλεται στη συμμετοχή σημαντικών επιστημόνων από ελληνικά πανεπιστήμια και ερευνητικά ινστιτούτα, οι οποίοι κατέθεσαν εξαιρετικές απόψεις για τα θέματα που απασχόλησαν  την εκπαιδευτική διαδικασία. Οι επιστήμονες αυτοί προέρχονταν από διαφορετικές επιστήμες(λαογράφοι, εθνολόγοι, διατροφολόγοι, φιλόσοφοι, ανθρωπολόγοι, γεωπόνοι, γλύπτες), κάτι που ενθαρρύνει το Θερινό σχολείο , ώστε να υπάρξει διεπιστημονικός διάλογος και να κατανοηθούν διεισδυτικότερα τα ζητήματα. Στη φετινή διοργάνωση προστέθηκε  η εκπαίδευση των συμμετεχόντων/χουσών στη μεθοδολογία και τις τεχνικές της επιτόπιας έρευνας, η οποία προϋποθέτει εμπειρία και γνώση, για να είναι χρήσιμη.
2. Το επίπεδο των συμμετεχόντων/χουσών ήταν πολύ υψηλό(μεταπτυχιακοί και ενεργοί ερευνητές), γεγονός που διευκόλυνε τη συζήτηση, η οποία προσδίδει στην εκπαιδευτική διαδικασία στοιχεία αξιοπαρατήρητης σοβαρότητας. Αυτή η διάσταση δημιούργησε-και δημιουργεί-προϋποθέσεις, ώστε να αναδεικνύεται το Θερινό Σχολείο σε αξιόπιστο εκπαιδευτικό θεσμό.
3. Σταθερή και αμετακίνητη φροντίδα του ΘΕΣΤ(Θερινού Σχολείου) είναι η συνάντηση του θεωρητικού,  και ερευνητικού λόγου με την εμπειρία και το βίωμα των επιχειρηματιών και επαγγελματιών της περιοχής. Η αφετηρία αυτής της επιλογής είναι η διαπιστωμένη ανάγκη να υπάρξει ωφέλεια τόσο για τους επιστήμονες ακούγοντας τον βιωματικό λόγο όσο και για τους επαγγελματίες, που μπορεί να αποκομίσουν οφέλη από τους ερευνητές. Αυτή η συνάντηση είναι υψίστης  προτεραιότητας για το ΘΕΣΤ, καθώς μπορεί να οδηγήσει στην εξουδετέρωση των παράλληλων διαδρομών και την ταυτόχρονη ενδυνάμωση της συνεργασίας των πανεπιστημίων και των ερευνητικών κέντρων με τους επαγγελματικούς φορείς.
4. Στα μαθήματα έγινε αρκετή συζήτηση για την τροφή και τη διατροφή σε τοπικό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο. Έγινε ιδιαίτερη αναφορά στην προσπάθεια να κατανοηθεί η ιστορική πορεία του ανθρώπου με τη μελέτη των τροφών και τις αλλαγές των προτιμήσεων στο διατροφολόγιο. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των γλυκαντικών, που ταυτίζονται για ένα διάστημα με τα παραδοσιακά γλυκαντικά(μέλι, πετιμέζι), ώσπου εισβάλλει η ζάχαρη ως αποτέλεσμα των γενικότερων παγκόσμιων ανακατατάξεων , που επηρεάζουν και την οικονομία αλλά και την υγεία.
5. Ένα άλλο θέμα ήταν η συμπληρωματική οικονομία είτε με την καλλιέργεια κήπου, από κατοίκους των χωριών, ή από καταγομένους που ζουν στην πόλη. Το θέμα αυτό αποτέλεσε και πεδίο έρευνας μιας ερευνητικής ομάδας, η οποία κατέγραψε τους κήπους αλλά και άλλες δράσεις , ενώ ταυτόχρονα συζήτησε με όσες/ους καλλιεργούν κήπους ή ασχολούνται με άλλες δραστηριότητες.
6.    Επίσης , το ΘΕΣΤ εστίασε στους έμφυλους ρόλους στη διαδικασία παραγωγής της διατροφής αλλά και την προσφορά της στις επιχειρήσεις. Με άλλα λόγια, έχει μεταβληθεί το παραδοσιακό μοντέλο, κατά το οποίο η γυναίκα είχε συγκεκριμένο ρόλο σ’όλα αυτά;. Συνεχίζεται ο καταμερισμός της εργασίας ανάλογα με το φύλο; Το θέμα αποτέλεσε πεδίο έρευνας για τη δεύτερη ερευνητική ομάδα.
7. Η τρίτη ερευνητική ομάδα ασχολήθηκε με ένα θέμα που απασχόλησε όλες τις συζητήσεις. Ποια είναι η σχέση της παράδοσης στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και του τουρισμού στην περιοχή των Τζουμέρκων; Στην περίπτωση αυτή ,η παράδοση συγκεκριμενοποιήθηκε στη χρήση των τοπικών προϊόντων(κρέατα, γαλακτομικά, αυγά, κ.λ.π.). Η τοπική αγορά μπορεί να ανταποκριθεί στον  τουρισμό και την  αύξηση του αριθμού των καταναλωτών;
8. Ως απόρροια των προηγουμένων ερωτημάτων ανέκυψε το ερώτημα για την τοπικότητα. Με δεδομένο το γεγονός πως χρησιμοποιούνται προϊόντα από άλλες περιοχές πόσο τοπικά είναι τα προσφερόμενα. Κατά συνέπεια, τίθεται προς διερεύνηση  η επιστροφή στη συζήτηση για την τοπικότητα και πώς αυτή διαμορφώνεται στις νέες συνθήκες.
9. Ένα άλλο παρεπόμενο της διερεύνησης της σχέσης της τοπικότητας/παράδοσης με την επιχειρηματικότητα και τον τουρισμό είναι η ανάγκη για οριζόντια συνεργασία ανάμεσα στα χωριά και τις επιχειρήσεις. Με τη δημιουργία ενός είδους επιχειρηματικών πυρήνων, μια απλοϊκή μορφή clusters, δίνεται νέο περιεχόμενο στην έννοια της τοπικότητας.
10. Η διοργάνωση του Θερινού Σχολείου Τζουμέρκων υλοποιείται χάρη στην συμπαράσταση του Δήμου Βορείων Τζουμέρκων, της Περιφέρειας         Ηπείρου και της εταιρείας ΔΩΔΩΝΗ Α.Ε.Τους ευχαριστούμε θερμά.

Η Οργανωτική Επιτροπή