Ευάγγελος Αυδίκος, Η καστροπολιτεία του Αμβρακικού, ΕΦΣΥΝ, 18 Μαϊου 2021

 

Το Ιόνιο είναι σπαρμένο με διάφορα κάστρα, φτιαγμένα από τους Βενετσιάνους και τον Αλή Πασά. Τα περισσότερα έχουν μαζευτεί στην Πρέβεζα. Ανταποκρίθηκαν στις ανάγκες που τα γέννησαν. Αναμετρήθηκαν με πολλούς. Εγιναν η βάση που στήριξε τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στον Πρώτο και τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Φέρουν τα σημάδια του Σεπτεμβρίου του 1944. Ακούγονται ακόμη οι φωνές του Αραχναίου, στη σφοδρή του σύγκρουση με τον Γαλάνη. Φιλοξένησαν την ανησυχία όσων διανυκτέρευσαν στο κάστρο του Παντοκράτορα, πριν να πάρουν τον δρόμο της εκτέλεσης στην Παργινόσκαλα. Ανατινάχτηκαν τα τείχη μαζί με τις νύφες και τα εγγόνια της Σουλιώτισσας Δέσπως το 1803, όταν το δίλημμα που πλανιόταν πάνω από το Θωμόκαστρο ήταν «αξιοπρέπεια ή υποταγή».

Τα κάστρα της Πρέβεζας άντεξαν στις ιστορικές περιπέτειες. Κουβαλάνε μνήμες. Είναι τόποι της νεοελληνικής ιστορίας. Είναι οι άνθρωποι που πάλεψαν αλλά και μάτωσαν για την ελευθερία. Εγιναν αργότερα τόποι μαρτυρίου. Στο κάστρο του Παντοκράτορα ακούγονται οι οιμωγές όσων βασανίστηκαν αλλά και όσων δεν υπέστειλαν τη σημαία της συνέπειας στα χρόνια των πολιτικών εκτροπών.

Αυτοί οι τόποι πια ζούνε περιθωριοποιημένοι. Το κάστρο της Δέσπως παρατημένο. Λιθοσώρια, πέτρες που μολογάνε την περιφρόνηση προς την ιστορία μας. Αυτές οι πέτρες και τα βάτα άκουσαν τις φλυαρίες για τα 200 χρόνια και έσκυψαν το κεφάλι από θλίψη. Προτάσεις βροχή. Φλυαρίες που συνάδουν με επίσημες αμφιέσεις και μεταμφιέσεις, φορώντας ενδεχομένως και τη φορεσιά της καπετάνισσας, φτιαγμένη σε κάποιο εργαστήρι υποκαταστάτων.

Το κάστρο του Παντοκράτορα ζει με τα απομεινάρια του παρελθόντος. Περιμένει τον πανδαμάτορα χρόνο και την αδιαφορία των αρμοδίων να του δώσουν τη χαριστική βολή. Το κάστρο του Αγίου Γεωργίου βρικολάκιασε. Δοκιμάζει τη μεγίστη ιστορική ασέλγεια. Πάνω από την κεντρική του είσοδο υπομένει την ιστορική ύβρη. 21-4- 67. Αυτή η επιγραφή σώζεται ακόμη, κι ας έχουν περάσει από τότε πενήντα τέσσερα χρόνια.

Δεν θα βρεθεί ένας χριστιανός να απαλείψει τα σημάδια της πολιτικής εκτροπής; Δεν θα βρεθεί κάποιος που να προστατεύσει την ιστορική αξιοπρέπεια των κάστρων; Από τον στρατό οι προσδοκίες είναι περιορισμένες. Φαίνεται πως η έγνοια τους είναι να βγάλουν χρήματα. Δεκαετίες τώρα αντιστέκονται στην επιθυμία των κατοίκων να πάρουν πίσω την περιουσία τους. Που παραχωρήθηκε σε δύσκολες ιστορικές περιόδους στον στρατό. Αλλαξαν οι καιροί. Ομως, ο στρατός συνεχίζει να κατέχει ένα μεγάλο μέρος του εδάφους της πόλης.

Κι αν ο στρατός δεν ακούει τις φωνές, τι κάνουν οι πολίτες; Η δημοτική αρχή; Δεν έχουν αντιληφθεί την ύβρη που διαπράττεται σε βάρος της ιστορίας της πόλης; Απεργάζονται σχέδια επιχειρηματικά σε βάρος της τοπικής ιστορίας; Ακολουθούν τη μόδα της εποχής; Η ιστορία δεν μπορεί να γίνει εμπόρευμα. Εκάς οι βέβηλοι.