Ευάγγελος Αυδίκος, Ταξίδι στη Λαμία, εφσυν, 15 Μαρτίου 2022

 

Κάθε τόπος έχει τη δική του ομορφιά. Αρκεί να την αναζητήσουν οι επισκέπτες. Να διαβάσουν τον τόπο πέρα από τις ωραιοποιήσεις των τουριστικών οδηγών. Που συχνά αποσιωπούν όσα δεν ταιριάζουν με την προβαλλόμενη αυτοεικόνα.

Αυτή η παρατήρηση δεν αφορά τη Λαμία. Που τιμά με τον ίδιο τρόπο δύο παιδιά της, τα οποία γίνηκαν σύμβολα της νεοελληνικής ιστορίας. Στην ομώνυμη πλατεία δεσπόζει ο Αθανάσιος Διάκος. Ολόασπρο το άγαλμα, με σωματική ανάταση, να συναντήσει τον μύθο της Ιστορίας. Μια μορφή ευγενής που διάλεξε το «ναι» όταν βρέθηκε στο σταυροδρόμι των διλημμάτων. Δεν δίστασε ούτε μια στιγμή. Μπροστά του, στο βάθος, απλώνεται ο κάμπος με τον Σπερχειό να διασχίζει τους αιώνες. Δίπλα η Αλαμάνα, ο τόπος που ταυτίστηκε με το ηθικό χρέος. Ισως οι σύγχρονοί του να έχουμε κάνει λάστιχο αυτές τις λέξεις. Ενίοτε το ιστορικό ήθος συναντιέται μόνο στους επετειακούς λόγους.

Ο Διάκος λοξοκοιτάζει στην πλατεία του λαού. Το μειδίαμα στα χείλη του είναι από ευχαρίστηση για την παρέα. Για το ιστορικό εγγόνι του, τον καπετάνιο Αρη Βελουχιώτη. Οι συμπατριώτες του δεν λησμόνησαν τον άνθρωπο που δεν εγκλωβίστηκε σε διλήμματα. Είναι στιγμές που στην πόλη, πάνω από τις υψηλόκορμες πολυκατοικίες που εμποδίζουν την οπτική επαφή, ελίσσονται τα λόγια. Μοιράζονται οι δύο καπετάνιοι σκέψεις για όσα συμβαίνουν. Και οι δύο δεν μετάνιωσαν για τις επιλογές τους. Που δεν εγκλωβίστηκαν στον ιστορικό «καθωσπρεπισμό».

Ο Αρης είναι καβαλάρης. Μοιάζει γίγαντας σ’ αυτή τη μικρή πλατεία. Το βλέμμα του αποφασιστικό και ονειροπόλο. Το κεφάλι ημιανασηκωμένο, στραμμένο στον Γοργοπόταμο, εκεί που αμφισβητήθηκε η σιδερόφραχτη δύναμη της φαιάς ναζιστικής εξουσίας. Εκεί που θα μπορούσε να θεμελιωθεί μια άλλη ιστορική πορεία της χώρας.

Ο Αρης που ένωσε το ιστορικό βάραθρο και ονειρευόταν να σύρει τον χορό της ιστορικής αποστολής του. Ισως η επιλογή του χώρου για τον έφιππο Αρη είναι η πιο κατάλληλη. Να προβάλλει τη δύναμη του παραδείγματός του. Από κάτω του βρίσκεται το ρέμα και το ανοιχτό βάραθρο που ονοματοδότησε την πόλη της Λαμίας.

Ταξίδι στη Λαμία. Η φράση ανακαλεί μια πορεία που διαρκεί. Οι μετεωρολογικές προβλέψεις δυσχέραιναν την απόφαση. Προβλέψεις δυσοίωνες. Περνώντας τα σύνορα όμως, τα σύνορα της υδροκεφαλικής Αττικής, μας υποδέχτηκε μια άλλη Ελλάδα που συχνά κινείται στο περιθώριο της ειδησεογραφίας.

Ταξίδι στη Λαμία. Εκεί που η Ιστορία έχει αφήσει έντονα τα ίχνη. Εκεί που ο Αρης έκανε την ιστορική ομιλία για την απελευθέρωση. Ανάμεσα στο πλήθος βρισκόταν η Βάνα της «Ανυπόταχτης ψυχής» του Βασίλη Μαστρογιάννη. Κάτω από το διοικητήριο, στην πλατεία Ελευθερίας, αναθυμόταν τον φόβο και την έξαψη, καθώς κουβαλούσε τα μπαρούτια για τον δικό τους πόλεμο στον Γοργοπόταμο.