Ευάγγελος Αυδίκος, Φωτιά, EFSYN, 7 Ιουνίου 2022

 

Στην εποχή μας όπως και σε περασμένες εποχές/άλλοι είναι μέσα στη φωτιά και άλλοι χειροκροτούνε. Αυτά γράφει ο Τάκης Σινόπουλος («Καιόμενος»). Θυμάμαι τον ποιητή κάθε φορά που ξεσπάει μια φωτιά λαίμαργη. Που γίνεται πυρκαγιά με γλώσσες τεράστιες που καταπίνουν δασικές εκτάσεις και σπίτια. Και ενώ οι πυροσβέστες -και οι πολίτες- αγωνιούν, κάποιοι που χειρίζονται τις τύχες του τόπου μοιράζουν ευθύνες. Εκδίδοντας απαλλακτικά βουλεύματα για εαυτούς και αλλήλους.

Η φωτιά είναι, έτσι κι αλλιώς, καθαρτήρια. Και αναζωογονητική. Το γιόρτασαν οι αναστενάρηδες τον Μάιο. Το περπάτημα πάνω στα πυρωμένα κάρβουνα γίνεται μορφή κατάφασης στην ομάδα των αναστενάρηδων και την παράδοσή τους. Το ίδιο συμβαίνει στις φωτιές του Κλήδονα, αυτού του μήνα. Οι «φωτιές του Αϊ-Γιάννη» (Σεφέρης) δημιουργούν τον επαναλαμβανόμενο κύκλο της ζωής. Να συντηρηθεί ο δεσμός με το παρελθόν. Αλλά και να δηλώσουν την πίστη τους στη δύναμη της φωτιάς. Να σαλπίσει το καινούργιο ξεκίνημα.

Την ιδιότητα αυτή ύμνησε ο Ελύτης. «Φωτιά, ωραία φωτιά» γράφει. Την ικετεύει να τον πυρπολήσει. Να γίνει παρανάλωμά της, αυτό εύχεται για τον εαυτό του κάθε δημιουργός. Αυτό κάνουν και οι αγρότες τον Οκτώβριο υπακούοντας στις ανάγκες της μάνας γης. Ξέρουν ότι ο καινούργιος σπόρος που υπάρχει μέσα της χρειάζεται βοήθεια. Να καούν τα ζιζάνια.

Η φωτιά, λοιπόν, είναι το νήμα που δένει την παρέα στο τζάκι. Είναι αυτή που γεννά τις αφηγήσεις. Μπορεί όμως να γίνει αφορμή για καταστροφή. Κάθε καλοκαίρι παρακολουθούμε, με διάφορες παραλλαγές, αυτή την όψη της φωτιάς που γίνεται αδηφάγα πυρκαγιά. Που γεννάει τις καλοκαιρινές κολάσεις. Τότε που γίνεται ανεξέλεγκτη, πηγή άφατου πόνου. Κατατρώγει ζωές, εξαφανίζει περιουσίες. Και οι αρμόδιοι οχυρώνονται πίσω από νομικές διατάξεις. Επιδίδονται στο παιχνίδι της κολοκυθιάς των ευθυνών.

Η Ηλεία, το Μάτι, η Εύβοια, η Αττική είναι οι σύγχρονοι μαρτυρικοί τόποι. Οπου δοκιμάζεται η ευθύνη της δημόσιας διοίκησης. Και η αμετροέπεια των ανευθυνοϋπευθύνων. Κοντά σ’ αυτά τα μνημονικά πύρινα τοπία υπάρχουν εκατοντάδες άλλοι μικρότοποι. Που βίωσαν την καταστροφή. Αλλά και τον φόβο. Για την πυρκαγιά που μπορεί να έρθει. Από τα χωράφια που δεν καθαρίζονται. Από προκλητική αδιαφορία των ιδιοκτητών τους. Από έλλειψη κοινωνικής ευθύνης. Μακριά από τον ποπό μου είναι. Δεν ξοδεύω χρήματα.

Και η δημόσια διοίκηση; Το κράτος; Ερημο και απρόσωπο νομοθετεί. Για τα εκτός σχεδίου δεν έχουν ευθύνη οι δημοτικοί άρχοντες. Και τότε αρχίζει το αγαπημένο παιχνίδι της δημόσιας διοίκησης: το πινγκ πονγκ των αρμοδιοτήτων. Και οι δημότες; Αιχμάλωτοι του καλοκαιρινού φόβου. Οι ανευθυνοαρμόδιοι έχουν ήσυχοι τη συνείδησή τους. Τους προστατεύει ο νόμος. Και ας γίνουν στάχτη τα σπίτια. Και ας καούνε ζωές.

Τις φωτιές «τις κυνηγούν οι βοριάδες» (Λουντέμης) αλλά και η αδιαφορία του κράτους.