Μ.Σέργης, για μια λαογραφία των τοπωνυμίων

Η  μελέτη είναι μια σύγχρονη διεπιστημονική λαογραφική (=ανθρωπολογική) θεώρηση των τοπωνυμίων / μικρο-τοπωνυμίων, που αναδεικνύει (με το προτεινόμενο πρότυπο μελέτης) την Λαογραφία των Τοπωνυμίων ως ένα ακόμη "εργαλείο μελέτης" της επιστήμης του λαϊκού πολιτισμού.
Εν πρώτοις, προτείνεται μια νέα ταξινόμηση των τοπωνυμίων που εμφαίνει στις έννοιες κοινωνικές και οικονομικές δομές, νεωτερικότητα, όνομα, χώρος/τόπος και πρόσληψή τους από τους χρήστες τους (= τοπίο). Στο μελετώμενο παράδειγμα της κοινότητας Γλινάδου Νάξου δεν έχουμε αφηγήσεις περί των τοπωνυμίων καθεαυτών, αλλά περί των σχέσεων των φορέων τους με αυτά. Οι προφορικές εξιστορήσεις περί τοπωνυμίων κατέστησαν αφορμή για προσωπικές ιστορίες ζωής και αφηγηματικές τοπιο-γραφές. (το τοπωνύμιο εξετάζεται εδώ και ως κείμενο, που επισφραγίζει υψηλής ποιότητος αισθητικές επιλογές).
Επιπλέον εξετάζονται ζητήματα όπως: Η σχέση μεταξύ χώρου, ονόματος και ονοματοθετούσας κοινωνίας· το κατά πόσον "λαϊκή" είναι η ονοματοθεσία· τα τοπωνύμια ως φορείς ιδεολογίας, ιδεολογημάτων (εθνικών και τοπικών), οι μετονομασίες τους· η σχέση τους με την μνήμη (ιστορική, προγόνων, γενέθλιου χώρου, υπαρκτού ή φαντασιακού)· η οικολογική διάσταση του "παραδοσιακού" πολιτισμού μέσα και από την ενδελεχή μελέτη τους· η επιβεβλημένη (τελικά) διάκριση μεταξύ τοπωνυμίων και μικρο-τοπωνυμίων (= "ανεπίσημων κειμενικών τόπων")· βασικά χαρακτηριστικά τους (π.χ., η απόλυτη αντιστοιχία σημαίνοντος και σημαινόμενου κατά την δεδομένη ιστορική στιγμή του ονοματίσματος)· σύγκριση του μικρο-τοπωνυμικού πλούτου του ορεινού και του πεδινού χώρου (η "τρικυμιώδης" γεωμορφολογία του ενός εν σχέσει με την "ακύμαντη" του άλλου)· τοπωνύμια και (α) τουρισμός, (β) κινηματογράφος (ή κάθε μορφής πολιτιστική βιομηχανία), (γ) cyberspace, δ) αστικός χώρος (τα νεοπαγή του τοπωνύμια εκλαμβάνονται ως πολιτισμικές εκφάνσεις των νέων αστικών δομών και των σχέσεων του διαρκώς αναδιαμορφωνόμενου τόπου των άστεων με την νεωτερική και μετανεωτερική ελληνική κοινωνία).