lydia_koniordoy.jpg
Η συνέντευξη της Λυδίας Κονιόρδου που δημοσιεύτηκε στις 28 Οκτωβρίου 2016
Εκείνος είναι πολιτικός μηχανικός και διευθυντής σε μια μεγάλη κατασκευαστική εταιρεία. Εκείνη είναι διανοούμενη, εργάζεται σε βιβλιοθήκη. Και οι δυο τους ξεπούλησαν κάθε ηθική αρχή και αξία για να αποκτήσουν πλούτο και εξουσία έχοντας ως άλλοθι το μέλλον του παιδιού τους.
Τους συναντάμε έπειτα από είκοσι χρόνια γάμου, με τον 16χρονο γιο τους να βρίσκεται στο νοσοκομείο, ύστερα από ένα σοβαρό ατύχημα. Είναι η ώρα της ευθύνης που έρχεται με ακραίες συγκρούσεις μέσα σ’ ένα παιχνίδι εσωτερικής επιβίωσης. Το έργο του Αλεξάντερ Γκέλμαν «Και τώρα οι δυο μας» σκηνοθετεί ο Γιώργος Κιμούλης στο θέατρο «Μουσούρη» και ερμηνευτές τον Πέτρο Φιλιππίδη και τη Λυδία Κονιόρδου.
Η Λυδία Κονιόρδου μετά την επανάληψη της «Οδύσσειας» στο Piccolo Teatro του Μιλάνου ήταν ανάμεσα σε σπουδαίους ξένους ηθοποιούς που συμμετείχαν σ' ένα radio drama με θέμα τη Βαβέλ που οργάνωσε ο Μπομπ Γουίλσον σε συνεργασία με τη Ραδιοφωνία της Φρανκφούρτης για να παιχτεί σε διάφορα ραδιόφωνα στον κόσμο.
Επίσης τον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο του 2017 θα συμμετάσχει σε ακόμη μια δουλειά του Μπομπ Γουίλσον. Είναι παραγωγή της Ραδιοφωνίας του Βερολίνου αφιερωμένη στον Μαρτίνο Λούθηρο που θα εγκαινιάσει το καινούργιο θέατρο Pierre Boulez στο Βερολίνο με μοτέτα του Μπαχ και δύο σολίστ.
Η Λυδία Κονιόρδου ερμηνεύει αποσπάσματα από την Αποκάλυψη του Ιωάννη αλλά και τη γραμμένη στα λατινικά επιστολή του Πάπα Λέοντος Ι' με την οποία αφορίζει τον μεγάλο μεταρρυθμιστή. Μέχρι τότε όμως θα βρίσκεται στη σκηνή με τον Πέτρο Φιλιππίδη κάνοντας έναν οδυνηρό απολογισμό πεπραγμένων.
«Με τον Πέτρο Φιλιππίδη μιλάμε την ίδια γλώσσα, φέρουμε και οι δύο τη σφραγίδα του Κουν», λέει η Λυδία Κονιόρδου. «Τον εκτιμώ σαν ένα ιδιαίτερα ταλαντούχο, δαιμόνιο ηθοποιό. Η συνάντηση μαζί του είναι καλλιτεχνική πρόκληση.
Παρ’ όλο που εκείνος ασχολείται μ' ένα ρεπερτόριο, αν θέλεις, πιο κωμικό ή πιο εξωστρεφές, τα τελευταία χρόνια κινούμαι κι εγώ προς αυτή την κατεύθυνση. Για παράδειγμα, στην ενασχόλησή μου με το αρχαίο δράμα, αναζητώ την άλλη όψη του τραγικού, το μικρό μέσα στο μεγάλο.
Ο τρόπος που έχει επιβληθεί να πλησιάζουμε την αρχαία τραγωδία είναι μέσα από ένα βόρειο ιδεαλισμό ή ρομαντισμό που θέλει τους ήρωες εξιδανικευμένους. Η μονοσήμαντη όμως ανάγνωση της τραγωδίας, αν δεν λάβεις υπόψη τη διαλεκτική, διαστρεβλώνει τα έργα, τα καθιστά μη κατανοητά.
Δεν υπάρχει το καλό και το κακό αλλά και τα δυο, το μεγαλείο μαζί με τη γελοιότητα. Αρα θεωρώ τη συνεργασία μου με τον Πέτρο ως ένα ακόμη βήμα προς αυτή την αναζήτηση. Είμαστε άνετοι και χαλαροί μεταξύ μας, μιλάμε ευθέως, ειλικρινά. Το ίδιο και με τον Γιώργο Κιμούλη που σκηνοθετεί και υπογράφει μια ωραία διασκευή του έργου».
• Οταν δουλεύετε ως ηθοποιός ο σκηνοθέτης μέσα σας σωπαίνει;
Εννοείται, αφού ο ρόλος μου είναι στη σκηνή, απολύτως διακριτός, κι αυτό είναι σαφές. Δεν κάνεις κανενός είδους δεύτερη σκέψη. Ο καπετάνιος είναι άλλος και συμφέρον σου είναι να υπηρετήσεις το όραμά του γιατί έτσι θα είσαι κι εσύ καλύτερη. Αν τραβάς αλλού, το πλοίο θα πέσει στα βράχια.
• Το έργο σχολιάζει μια πραγματικότητα οικεία στην καθημερινότητά μας, την περίφημη διαπλοκή, τη σύνδεση πολιτικής και οικονομικής εξουσίας.
Βλέπουμε έναν άντρα και μια γυναίκα μέσα στο σπίτι τους τη στιγμή που ανακαλύπτουν την αλήθεια για τη σχέση τους, μέσα από έναν οξύτατο πόνο.
Ο 16χρονος γιος τους, που εκπαιδεύεται στην εταιρεία του πατέρα, έχει ένα τρομερό ατύχημα. Το γεγονός πυροδοτεί τεράστια έκρηξη ώστε να αναδυθούν στην επιφάνεια όλα εκείνα που το ζευγάρι, ασύνειδα ή συνειδητά, κουκούλωνε επί χρόνια στο όνομα της καριέρας, της αύξησης του πλούτου, της επιβίωσης σε μια ζούγκλα ισχυρών όπου ο καθένας παλεύει για τη θέση του.
Εκείνη, φιλόδοξη, έσπρωχνε τον άντρα να κυνηγήσει, να αναρριχηθεί, να αρπάξει κι άλλο βάζοντας στην άκρη την ηθική. Τώρα το ατύχημα τους φέρνει ενώπιος ενωπίω καταμερίζοντας ευθύνες.
Ομως φταίνε και οι δύο, ο καθένας με τον τρόπο του. Ξέρεις, δεν είναι απαραίτητο να πατάς επί πτωμάτων όπως συνηθίζουμε να λέμε. Αρκεί να κλείνουμε τα μάτια στο στραβό, το άδικο, αρκεί να σιωπούμε στο όνομα της ειρηνικής συνύπαρξης. Ολοι έχουμε ακούσει «συμβουλές» του τύπου: Μην κάνεις τον ήρωα, μην πηγαίνεις με τον σταυρό στο χέρι.
Κοίταξε το συμφέρον σου. Εσύ θα βγάλεις το φίδι από την τρύπα; Η αλλοτρίωση έρχεται σιγά-σιγά. Είναι διεργασία σαν ιστός αράχνης που υφαίνεται μέχρι ότου χάνεις πια την άκρη του.
Αν η διαφθορά, ακόμη και η λέξη έχει… διαφθαρεί από τη χρήση, σε πάρει στα γρανάζια της, μεταμορφώνεσαι. Δεν ξέρεις ποιος ήσουν τότε ή τώρα, τι είναι σωστό και τι λάθος. Λες ψέματα στον εαυτό σου είτε επειδή νομίζεις ότι είσαι θύμα, άρα έχεις δικαίωμα άμυνας -που στην πραγματικότητα σημαίνει ότι γίνεσαι θύτης-, είτε για να μαλακώσεις τις ενοχές σου.
• Κι όταν διαφθείρεται μια ολόκληρη χώρα;
Επί χρόνια εξαγορασμένοι με ψίχουλα ευμάρειας από κάθε λογής δάνεια είχαμε αποκοιμηθεί στον καναπέ. Παραλυμένοι μέσα στον οχετό, ανήμποροι να αντιδράσουμε. Κι αυτό δεν συνέβαινε μόνο στην Ελλάδα αλλά και παγκόσμια. Εγώ βρίσκω ότι γίνονται βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση.
Συμφωνώ με οποιαδήποτε κίνηση φέρνει δικαιοσύνη και ισονομία. Εχει ενδιαφέρον η ιδέα ενός μπλοκ χωρών του Νότου με κοινά συμφέροντα, μου αρέσει η εξωτερική πολιτική που γίνεται χωρίς φανφάρες, σοβαρά και μετρημένα.
Προσωπικά νιώθω ευγνώμων για τις 100 δόσεις. Αναγκαζόμουν ή να χρεώνομαι ή να παρανομώ. Και τώρα δεν είμαι ούτε παράνομη ούτε χρεωμένη. Φυσικά δεν μπορεί να χάνει κανείς το σπίτι του για 500 ευρώ και άλλοι να βρίσκονται στο απυρόβλητο.
• Ο κόσμος όμως εξακολουθεί να είναι απογοητευμένος.
Κατανοώ την απογοήτευση αλλά τη θεωρώ μηχανιστική αντιμετώπιση των πραγμάτων. Μη γινόμαστε άδικοι. Δεν αλλάζουν όλα από τη μια στιγμή στην άλλη, δεν παίρνεις χάπι και θεραπεύεσαι.
Το μένος και η κατάκριση σε μια προσπάθεια που πάει βήμα-βήμα μοιάζει να είναι, ξανά, άλλοθι για αποποίηση ευθυνών μας. Ο λόγος που φτάσαμε εδώ δεν είναι αποτέλεσμα μιας στραβοτιμονιάς αλλά αποτέλεσμα λαθών στα βάθη δεκαετιών καθώς και της καταστροφικής νοοτροπίας μας: χαλαρή συνείδηση, ανοχή και σιωπή στη διαφθορά, την ιδιοτέλεια.
Εγώ πάντως δεν κρίνω με αυστηρότητα μια κυβέρνηση που αναλαμβάνει τη στιγμή της απόλυτης κατάρρευσης, τη στιγμή των άδειων ταμείων. Δίνω πίστωση χρόνου, κατανοώ λάθη, αστοχίες, ατζαμοσύνη, ακόμη και τα όποια πισωγυρίσματα τα αποδίδω στο γύρισμα της σελίδας.
Ομως προτιμώ αυτή την αναγκαστική μετάβαση από την αδιαφορία, την εγκληματική ιδιοτέλεια, την απληστία, τη λεηλασία. Ας τελειώνουμε με το αλληλοφάγωμα, το πετροβόλημα, τον θυμό που δεν βγάζει πουθενά.
• Ωστόσο άλλα έταξε και άλλα έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ…
Η Ελλάδα βρέθηκε στην πιο αδύναμη θέση. Είναι νόμος της φύσης το πιο αδύναμο ζώο στο κοπάδι να γίνεται βορά. Τι περιμέναμε να συμβεί όταν μια αριστερή κυβέρνηση μέσα στα σπλάχνα της φιλελεύθερης Ευρώπης πάει να διαπραγματευτεί;
Οτι θα μας στρώσουν το κόκκινο χαλί; Βεβαίως έγινε εκβιασμός, «πραξικόπημα», κάτι που δεν θεωρώ ούτε τρελό από την πλευρά των εταίρων ούτε ηρωικό από τη δική μας. Οι ισχυρές χώρες κινούνται πάντα εκβιάζοντας τις μικρές και αδύναμες. Το δίλημμα ήταν πολύ μεγάλο για να παίξει ο πρωθυπουργός κορόνα γράμματα έναν λαό.
Οταν σε εκβιάζουν δεν ρισκάρεις. Εζησα επαγγελματικά κάτι αντίστοιχο, σαφώς ήσσονος κλίμακας. Ενα δίλημμα που μου ετέθη εκβιαστικά και στο οποίο υπέκυψα για να μην αφήσω άνεργους τόσους νέους ανθρώπους, ηθοποιούς, χορευτές, χορωδία. Οι άνθρωποι ζορίζονται. Η οικονομική πίεση είναι μεγάλη, κλειστά μαγαζιά, ανεργία.
Ομως ας πάψουμε να πιέζουμε χάρη της δικής μας, μικρής ιδιοτέλειας. Ας προχωρήσουμε χωρίς να κοιτάμε μέσα από το στενό πρίσμα του ατομικού συμφέροντος. Επιστροφή στις… παλιές καλές μέρες δεν υπάρχει, ευτυχώς. Γιατί το παλιό ήταν σαθρό, διεφθαρμένο, παρανοϊκό. Ηταν θέμα χρόνου να σκάσει, να πέσει ο ουρανός να μας πλακώσει. Για πόσο ακόμη θα κοροϊδεύαμε τους Ευρωπαίους και τους εαυτούς μας;
• Εσείς δεν απαιτείτε τη χάραξη μιας υπεύθυνης, σοβαρής πολιτικής στον πολιτισμό, ειδικά από μια αριστερή κυβέρνηση;
Υπάρχει μια σκληρή πραγματικότητα: δεν υπάρχουν χρήματα. Ωστόσο μπορούν να γίνουν πράγματα σε επίπεδο υποδομής, οργάνωσης και σύνδεσης επίμέρους φορέων ώστε να υπάρχει συνεργασία αλληλοσυμπλήρωσης κι όχι να διαφεντεύει ο καθένας το μικρομάγαζό του.
Λαμπρό παράδειγμα το ΔΙΑΖΩΜΑ που έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη πολιτών, επιχειρηματιών, φορέων, απλών πολιτών. Γιατί δεν κινείται αντιστοίχως και το υπουργείο σε άλλους τομείς;
Ομως με την προϋπόθεση ότι αυτά τα χρήματα δεν θα σπαταληθούν, δεν θα χαθούν σε μαύρες τρύπες, δεν θα προωθηθούν έτσι ώστε να μη δημιουργήσουν προστιθέμενη αξία όπως τα πυροτεχνήματα τύπου ολυμπιακών γκαλά.
• Λεφτά δεν υπάρχουν, έχουμε όμως χώρους αρκετούς, μεγάλους, λαμπερούς, πολυδάπανους στη συντήρησή τους.
Ας αξιοποιηθούν με σύνεση ώστε να γίνουν λειτουργικοί και συγχρόνως να εξοικονομηθούν χρήματα. Το ΥΠΠΟ είχε πάντα χώρους που ρήμαζαν ή εικονικά δοσμένους σε διάφορους απίθανους συλλόγους για λόγους ψηφοθηρικούς, ενώ καλλιτεχνικοί φορείς εκλιπαρούσαν για στέγη. Εχουμε δει λεηλασία και κατασπατάληση δημόσιων πόρων σε σημείο να πονάει η ψυχή σου.
Ομως δεν είμαστε αμελητέοι. Η λέξη Ελλάδα σημαίνει κάτι στη Δύση. Εχουμε όμορφο τόπο κι έναν πολιτισμό που πάντα υποτιμούσαμε. Μόνοι μας λιώναμε τα μάρμαρα για να κάνουμε ασβέστη, μόνοι μας καταστρέφαμε τα μνημεία σαν φανατικοί Ταλιμπάν.
Με τρομάζει η χειραγώγηση
• Είστε δραστήρια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης;
Δεν θα το έλεγα. Ομως παρατηρώ μια παράνοια. Από τη μια περιφρουρούμε, διεκδικούμε με νόμο πλέον τα προσωπικά δεδομένα και από την άλλη οι ίδιοι τα εκθέτουμε ανενδοίαστα και με πολλή υπερηφάνεια…
Αν και κατανοώ τις δυνατότητες της παγκοσμιοποίησης, ομολογώ ότι αυτό με ξεπερνάει, ίσως επειδή ανήκω σε μια άλλη γενιά. Πώς να περιδιαβείς τη σαβούρα ψάχνοντας για ό,τι καλό που σίγουρα κάπου θα υπάρχει;
Αν έχω ελεύθερο χρόνο προτιμώ να διαβάσω ένα ωραίο βιβλίο, να δω μια ταινία που κάποιοι κοπίασαν να δημιουργήσουν από το να περιπλανηθώ διαβάζοντας τις μπούρδες διαφόρων.
Ας ελπίσουμε ότι το άναρχο τοπίο κάποτε θα ισορροπήσει. Αυτό που με ανησυχεί περισσότερο είναι η χειραγώγηση της σκέψης των πολιτών που γίνεται με όλο και πιο εξελιγμένο επιστημονικά τρόπο. Επίσης οι συμφωνίες TTIP, CETA και η εξαγορά της Μονσάντο από την Μπάγερ.
• Πώς αμύνεται κανείς;
Οταν βρίσκεται σε εγρήγορση τόσο για το δημόσιο όσο και για το προσωπικό συμφέρον, όταν εξασκεί την ευθυκρισία και την αντοχή του στην αυτοκριτική.
Η πολιτική πάντα με ενδιαφέρει
• Θα ξαναβάζατε υποψηφιότητα με τον ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές;
Οπως παλαιότερα και με τους Οικολόγους Πράσινους, αν η υποψηφιότητά μου έχει κάποιο νόημα, ναι. Δεν αποκόπτω τον εαυτό μου από την πολιτική.
Η όποια δουλειά μου στο θέατρο δεν είναι αποκλειστικά για εμένα και για το τώρα. Ο,τι αντιλαμβάνομαι, στον βαθμό που μπορώ, σωστό και δίκαιο θέλω να το μοιραστώ. Η πολιτική λοιπόν με την ευρύτερη έννοια σαφέστατα με ενδιαφέρει όπως όλους τους πολίτες.
• Δεν φοβάστε την ταύτιση μ’ ένα κόμμα, ότι θα χρεωθείτε ενδεχομένως λάθη;
Είναι θέμα επιλογής που παίρνει κανείς θαρραλέα. Ερχεται η ώρα που οφείλεις να τοποθετηθείς. Είτε βγαίνεις στους δρόμους και τρως ξύλο, όπως τότε που ήμουν μικρή, είτε κλείνεσαι σπίτι, κάνεις κριτική εκ του ασφαλούς και φυσικά δεν εκτίθεσαι...
Σου θυμίζω έναν πολιτικό που έκανε τη διαφορά, άσχετα αν βρέθηκε εκτός πολιτικής. Ο Σταύρος Μπένος από όποιο πόστο κι αν πέρασε παρήγαγε σπουδαίο έργο, σε συνθήκες μάλιστα όχι πάντα ιδανικές, όπως η Καλαμάτα, τα ΚΕΠ, οι πρωτοβουλίες του στο υπουργείο Πολιτισμού.
Ο,τι δεν τον άφησαν να κάνει το προσπάθησε και το κατόρθωσε εκτός πολιτικής, με διαφάνεια και ανιδιοτέλεια. Μέσω του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ πέτυχε μέσα σ’ ένα-δύο χρόνια να δρομολογηθούν πράγματα που το υπουργείο Πολιτισμού δεν ολοκληρώνει μέσα σε δεκαετίες. Πράγματα που δεν συνδέονται αποκλειστικά με τους αρχαιολογικούς χώρους αλλά με τις τοπικές κοινωνίες, την παιδεία, τον τουρισμό.
Ο Σταύρος Μπένος είναι φωτεινός φάρος που συσπειρώνει γύρω του άξιους συνεργάτες, ανθρώπους βέβαιους ότι δεν θα γίνουν αντικείμενο εκμετάλλευσης, ασφαλείς ότι τα χρήματά τους, πολλά ή λίγα, θα πιάσουν τόπο. Ευγνωμονώ την τύχη που τον γνώρισα γιατί μου δίνει αισιοδοξία, πίστη ότι ακόμη και μέσα σ’ αυτή την κατάσταση μπορείς να παράγεις έργο με ήθος, χωρίς μισαλλοδοξία και μιζέρια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου