Σελίδες

Τετάρτη 31 Μαΐου 2017

Παρουσίαση βιβλίου «Η εικόνα της Ελλάδας στα ΜΜΕ»


vivlio2.png

Κλικάρετε για να δείτε όλο το εξώφυλλο του βιβλίου
Στην παρουσίαση του βιβλίου με τίτλο «Η εικόνα της Ελλάδας στα ΜΜΕ. Πολιτισμική περηφάνια και προκατάληψη» μας προσκαλούν σήμερα (Τετάρτη 31 Μαΐου), στις 20.00, οι εκδόσεις Ι. Σιδέρης και το Ίδρυμα Κακογιάννη (Πειραιώς 206, Αθήνα).
Το συλλογικό έργο σε επιμέλεια της Πέπης Ρηγοπούλου κυκλοφορεί με την συμπλήρωση επτά χρόνων από την είσοδο της Ελλάδας στις δανειακές συμβάσεις και τα μνημόνια.
Το βιβλίο παρουσιάζουν ο δημοσιογράφος Κώστας Εφήμερος, η ψυχοθεραπεύτρια Τέσση Λαζαράτου, η δημοσιογράφος/στιχουργός Φωτεινή Λαμπρίδη, ο γευσιγνώστης-συγγραφέας Ηλίας Μαμαλάκης και ο δημοσιογράφος της «Εφ.Συν.» Γιώργος Σταματόπουλος.
Αποσπάσματα θα διαβάσει η ηθοποιός Τζέννη Σκαρλάτου. Η Έφη Λατσούδη, βραβευμένη για το έργο της στην Λέσβο, καταθέτει  την μαρτυρία της για το προσφυγικό.   
Ο Νάνος Βαλαωρίτης προλογίζει το βιβλίο όπου εκτός από την εκτενή εισαγωγή της επιμελήτριας, δημοσιεύονται τα κείμενα της ερευνητικής ομάδας: Αρχοντούλας Βαρβάκη, Μαίρης Μελανίτη, Δημήτρη Παπαχαραλάμπους, ενώ ο Παναγιώτης Σωτήρης συγκεντρώνει και αναλύει απόψεις Ελλήνων δημοσιογράφων που ασχολούνται με τα ξένα Μέσα.  
Καρπός πανεπιστημιακής έρευνας  του Εργαστηρίου Τεχνών και Πολιτιστικής Διαχείρισης του Τμήματος ΕΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών με την χορηγία του τέως πρύτανη Μιχάλη Σταθόπουλου, υπό την διεύθυνση της ομότιμης καθηγήτριας Πέπης Ρηγοπούλου και την συμβολή της καθηγήτριας Μυρτώς Ρήγου, το βιβλίο αυτό επιχειρεί να απαντήσει σε μία σειρά από ερωτήματα:
Ποια εικόνα της Ελλάδας κατασκεύασαν και πρόβαλαν γερμανικά κυρίως ΜΜΕ και όχι μόνο; Πώς τα ελληνικά Μέσα υποδέχθηκαν, ενσωμάτωσαν ή απέρριψαν την εικόνα αυτή; Και, ακόμη, ποια είναι η σχέση της εικόνας  αυτής με τον πολιτικό και τον οικονομικό παράγοντα, τις ρητορικές και τις πράξεις  των κυβερνήσεων και των κοινωνιών της Ευρώπης;
Η επίμονη τάση να τσακιστεί η περηφάνια ενός λαού που έπρεπε να υποκύψει στους ισχυρούς εταίρους, η προκατάληψη που έκανε αρκετά- αν και όχι όλα- τα ξένα Μέσα να επιτίθενται κατά της χώρας διαμορφώνοντας πολιτισμικά στερεότυπα – όπως η περίφημη  Αφροδίτη στο εξώφυλλο του Focus-  και παραποιώντας ιστορικά δεδομένα είναι βασικά σημεία όπου επικεντρώνεται η έρευνα αυτή.
Τα ξένα Μέσα που ερευνήθηκαν  – αρχικά για την περίοδο 2010- 2013 και στην ολοκληρωμένη μορφή του βιβλίου για μία σειρά από γεγονότα της περιόδου 2015-16 - ήταν κυρίως -αλλά όχι μόνον- γερμανικές εφημερίδες διαφορετικών τάσεων, ενώ από τις χίλιες πεντακόσιες γελοιογραφίες που έχουν μελετηθεί, δημοσιεύονται εδώ εκατόν πενήντα.

Τρίτη 30 Μαΐου 2017

Ευάγγελος Αυδίκος *,Βία αδιέξοδη, EFSYN,30.5.17


tromokratia.jpg

ΕUROKINISSI/ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ
Αποκρουστική η επίθεση στον πρώην πρωθυπουργό και πρόεδρο της Ακαδημίας Αθηνών. Η βία στο προσκήνιο της πολιτικής σκηνής. Γίνεται η αφορμή για ανταλλαγή λεκτικών αντεγκλήσεων. Και κατηγοριών για την αναποτελεσματικότητα στην αντιμετώπιση της ατομικής βίας.
Οι φωνασκίες απομακρύνουν τα δάχτυλα από τον τύπον των ήλων. Εμποδίζουν την ψηλάφηση της πυώδους πληγής. Από τη μια μεριά είναι οι ομνύοντες στο όνομα της ατομικής βίας. Οσοι θεωρούν πως τα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα επιλύονται με τη φυσική εξόντωση επιλεγμένων εκπροσώπων της πολιτικής και επιχειρηματικής ελίτ. Δάσκαλε που δίδασκες…
Το παρελθόν που δεν γίνεται εμπειρία. Η ατομική βία σ’ όλο τον κόσμο που δεν έλυσε κανένα πρόβλημα. Που δεν οδήγησε σε κοινωνικές κατακτήσεις. Που δεν έκανε τη ζωή καλύτερη. Που αντίθετα δυνάμωσε τους αντιδημοκρατικούς κρωγμούς. Που έδωσε λαβή για νομιμοποίηση της επιβολής σιωπής. Κάθε «αλλά» εξοβελίζεται και ταξινομείται στον χώρο όσων ασκούν ατομική βία.
Τρανό παράδειγμα ο δημοσιογράφος που με ανάρτησή του σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης εξέφρασε την ικανοποίησή του για την επίθεση. Αστοχο το σχόλιο. Αντίδραση που δεν υπεβλήθη στην επεξεργασία μιας δεύτερης σκέψης. Τα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης έχουν μεταβληθεί σε ιμάντες αφιλτράριστων αντιδράσεων.
Ομως, η μήνυση που του ασκήθηκε είναι παρενέργεια της ατομικής βίας. Η προστασία της ανθρώπινης ζωής είναι η υπέρτατη αρχή. Προφανώς. Η ελευθερία στην έκφραση είναι το θεμέλιο της δημοκρατίας. Φαίνεται πως η οργή των διανοουμένων και των δημοσιογράφων εξατμίστηκε στην υπεράσπιση της γνωστής συγγραφέως. Ομως, η δημοκρατία είναι μια συνεχής και αδιαπραγμάτευτη συμπόρευση με το δικαίωμα όλων στη δική τους άποψη. Ακόμη κι όταν πληγώνει.
Από την άλλη πλευρά, στέκουν όσοι εθελοτυφλούν. Αυτοί που δεν νιώθουν το εκρηκτικό κλίμα που υπάρχει. Που μπορεί να πυροδοτήσει ατομικές επιλογές με τη στοχοποίηση συγκεκριμένων προσώπων. Μια αφορμή χρειάζεται. Ενα σπίρτο, ακόμη και προβοκατόρικο. Επιβεβλημένη η αποδοχή της άποψης για μηδενική ανοχή στη βία. Φτάνει όμως αυτό; Τι θα γίνει με την αναλγησία των Ευρωπαίων εταίρων μας που έχουν καθηλώσει τους ανυπεράσπιστους Ελληνες στην κόλαση του Δάντη;
Η πολιτική που ακολουθείται τροφοδοτεί τους οπαδούς της ατομικής βίας με νέους εκτελεστές. Πρωτίστως, καλλιεργεί κλίμα ανοχής που θυμίζει τη δεκαετία του 1970. Τότε που για πολλά χρόνια κάθε εκτέλεση συνοδευόταν από την ικανοποίηση μιας μεγάλης μερίδας πολιτών.
Καταδίκη κάθε λογής βίας. Με κάθε τρόπο. Αρκεί, όμως; Θα ήταν πολιτική αφέλεια να το πιστέψει κάποιος. Χρειάζεται να βγούμε από τον λαβύρινθο της ισοπέδωσης.
* καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Δευτέρα 29 Μαΐου 2017

Κώστας Τραχανάς *, Οι άνθρωποι γίνονται λύκοι για τους ανθρώπους…, Vakxikon.gr

στορία της Παργινόσκαλας, ο τόπος της Πρέβεζας, θα βούλιαζε μέσα στον Αμβρακικό…
Αυτό που έγινε στην Παργινόσκαλα ήταν μια τραγική ιστορία, όμως η σιωπή που επικράτησε μετά την Παργινόσκαλα ήταν μεγάλη. Για δεκαετίες η πόλη της Πρέβεζας είχε πάρει γομολάστιχα και προσπαθούσε να σβήσει τα ίχνη που άφησε αυτή η περίοδος του Σεπτεμβρίου 1944, την εκτέλεση των ανταρτοεπονιτών στην Παργινόσκαλα. Οι Πρεβεζάνοι θάβουν βαθιά στα σκοτεινά ερμάρια της συλλογικής λήθης το μακάβριο γεγονός. Η ιστορία της Παργινόσκαλας συγκροτείται, από το συγγραφέα, μεθοδικά, σπυρί σπυρί, σαν να προκύπτει από τις επίμονες προσπάθειες ενός μυρμηγκιού.


Η Παργινόσκαλα η ίδια ήταν μια κατάρα για τους ανθρώπους της πόλης. Η πόλη χωρίστηκε στα δύο και επικράτησε η αλόγιστη βία.
Γιατί οι άνθρωποι τιμωράνε τους πεθαμένους και μετά τον θάνατό τους;
Οι νεκροί μας εκδικούνται, οφείλουμε να κάνουμε κάτι, να ηρεμήσουν… Χρειάζεται να σκαλίσουμε τη μνήμη, να αποκαταστήσουμε την μνήμη των εκτελεσμένων. Εκείνο που θέλουν οι νεκροί είναι να τους θυμούνται. Μάταιος κόπος .Οι πληγές δεν κλείνουν, ιδίως τα ψυχικά τραύματα. Όσοι άνθρωποι μιλήσαν για αυτό το γεγονός τους βοήθησε να ξεφορτώσουν  όσα κουβαλούσαν ανομολόγητα τόσα χρόνια. Τους έδωσε την ευκαιρία μετά από εβδομήντα δύο  χρόνια να μιλήσουνε για τους νεκρούς, που ως τώρα τους είχανε κρυμμένους στα υπόγεια της σκέψεις τους. Σαν να κουβαλούσαν τόσα χρόνια ένα μυστικό, μια κατάρα.
Πάνω σε ανοιχτούς τάφους δοκιμάζονται όλες οι σχέσεις και θέλει πολύ χρόνο για να γεφυρωθούν οι διαφορές.
Γιατί η πόλη να μην τους βάλει επίσημα στην τοπική ιστορία;

Αν δεν μπορούμε να μιλήσουμε για το παρελθόν χωρίς φερετζέ, τότε τι μέλλον έχουν οι νέοι σε αυτόν τον τόπο. Οι νέοι δεν μπορούν να ακούσουν την ιστορία του τόπου τους . Σβήνοντας ένα κομμάτι από το παρελθόν, σβήνουμε και κάτι από το μέλλον μας. Και αυτοδικαζόμαστε να γίνουμε όχι το παρελθόν του μέλλοντός μας, αλλά το παρελθόν κάποιων άλλων.
Μπορούν όμως οι νέες γενιές να χτίσουν το καινούργιο πάνω σε ανοιχτούς τάφους; Μπορεί να φτιαχτεί μια δίκαιη κοινωνία πάνω στη λησμονιά;
Το παρελθόν συχνά αφήνει σημάδια που επουλώνονται όχι μόνο με τη λήθη, αλλά κυρίως με την αναΰφανση της μνήμης, η οποία θα βάλει τα πράγματα στη θέση τους και τα πάθη θα ανακουφιστούν θεραπευμένα.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ως άνθρωποι είμαστε φτιαγμένοι από αστερόσκονη, φτιαγμένοι από « το υλικό των ονείρων» (Σαίξπηρ) αλλά και από αναμνήσεις και μνήμες…
Αντιμέτωποι με αυτούς που θέλουν να επιβάλουν τη σιωπή προτείνουμε να χειροκροτήσουμε όλοι μαζί τις δυνάμεις της ζωής.
Είναι ένα συγκλονιστικό βιβλίο γεμάτο σκιές, φαντάσματα και μνήμες. Είναι μια πορεία μνήμης, λήθης κατάθεσης, και αυτογνωσίας.
Ρέουσα αφήγηση, άρτια τεχνική, γλαφυρότητα και, ίσως πάνω από όλα, υφέρπον συναισθηματικό βάρος που χρωματίζει, χωρίς να πνίγει, την γραφή του συγγραφέα.
Ο Βαγγέλης Αυδίκος ιστορεί με λογοτεχνική δεινότητα τα τραγικά συμβάντα, ερευνώντας τα προηγουμένως εξονυχιστικά επί χρόνια. Το πόνημά του διαβάζεται απνευστί. Ο Αυδίκος ξεδιπλώνει έξοχα τα συμβάντα με ανυπόκριτο έρωτα για τον τόπο του δράματος. Μπαίνει στην Ιστορία της Πρέβεζας σαν να ’ναι σε ναρκοπέδιο. Δεν διδάσκει Ιστορία, σε απορροφά το μυθιστορηματικό υλικό. Και αυτή η περιήγηση, μας βγάζει στο ξέφωτο της καλής λογοτεχνίας αξιώσεων. Μια λογοτεχνία που λάμπει και που έχει το χάρισμα να σε γοητεύει, να σε ανακουφίζει και να σε απελευθερώνει, να σε προβληματίζει και να σε κάνει να νιώθεις πλήρης, να σου ανακαλύπτει την αληθινή πλευρά των πραγμάτων στην ιστορική τους διάσταση και να σου δίνει την εντύπωση ότι το ’πιασες το όνειρο, αφομοιώνοντας τα νοήματα της ζωής και του θανάτου.
Μια αληθινή, συγκλονιστική ιστορία.

ΤΟΥ ΑΛΕΞΗ ΖΗΡΑ Από την Εισαγωγή του στο βιβλίο τού ΚΩΣΤΑ ΚΡΕΜΜΥΔΑ, Ερυθρόλευκη τρέλα. Κόκκινες τουλίπες στον Κολωνό, που κυκλοφορεί αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Μανδραγόρας, Αυγή, 28.5.17

 
Ο Κώστας Κρεμμύδας δεν γράφει ένα κείμενο που κρατά αποστάσεις, ένα κείμενο σπουδής και διάγνωσης, αλλά ένα αφήγημα εν θερμώ, «στρατευμένο» στο ερυθρόλευκο φρόνημά του, ένα είδος προσωπικής μαρτυρίας και μνήμης για τη σχέση που είχε ο ίδιος από παιδί με τη γηπεδική αίσθηση των αγώνων του Καραϊσκάκη, αν και ο ορίζοντας του βλέμματός του δεν είναι αποκλειστικά στραμμένος στα ποδοσφαιρικά και μόνο. Με το αφήγημα ετούτο, κάπως χαοτικό, κάπως παραληρηματικό στη συντακτική του μορφή και στον ρυθμό, σαν να θέλει ο Κρεμμύδας να προλάβει να τα πει όλα. Να μιλήσει για τη ζωή του εν τω συνόλω, μια από τις διαστάσεις της οποίας -ίσως η πιο ευτυχισμένη- υπήρξε η σχέση του με το ποδόσφαιρο. Πιέζεται γι’ αυτό αγχωτικά από φευγαλέες εικόνες, σπαράγματα από κουβέντες, φράσεις και επιφωνήματα που προέρχονται από διαφορετικές χρονικές στιγμές, από διαφορετικές ηλικίες, αλλά όλα μαζί πηγαινοέρχονται ανακατεμένα στη μνήμη του, σπουδαία και περιθωριακά, και κάπως ζητούν να βρουν τη θέση τους σ’ αυτό το κείμενο, έτσι ώστε να διασωθούν από το κυνηγητό της λησμονιάς. Και ξαφνικά, μαζί με τα στίγματα της κάθε παρόμοιας μέρας που συγκεντρώνονται από το παρελθόν, να που ακούγεται απροσδόκητα ο βηματισμός του ιστορικού συμβάντος, όχι της «μικρής» αλλά τώρα της «μεγάλης» ιστορίας. «Πολλές ασήμαντες ψηφίδες συνέθεταν τη ζωή μας εκείνα τα χρόνια», λέει σε κάποιο σημείο, περνώντας συνεχώς από τον ενικό στον πληθυντικό λόγο, «σπάζοντας, έστω για λίγο, τη συνήθεια και την προβλέψιμη συνέχεια της καθημερινότητάς μας: η ταράτσα που κοιμόμασταν τα καλοκαίρια, βάζοντας σεντόνια για τον πρωϊνό ήλιο τα καλοκαίρια, ο ήχος από τα κουδούνια των προβάτων που τα κατέβαζαν νοτιότερα το φθινόπωρο, η ξυλόσομπα που έκαιγε νυχθημερόν το χειμώνα, πάνω της φρυγανίζαμε φέτες ψωμί, βράζαμε το αλουμινένιο τσαγερό και ψήναμε κάστανα. Μετέωρος, μπρος στην ξυλόσομπα με την καψαλισμένη φέτα, λίγο πριν ξεκινήσω για το σχολείο, άκουσα [...] την είδηση της δολοφονίας του Τζων Κένεντυ, και, λίγα χρόνια αργότερα, την κήρυξη της δικτατορίας, παραμονές Μεγάλης Βδομάδας».
Με μια έννοια, θα μπορούσε κανείς να πει ότι η Ερυθρόλευκη τρέλα είναι ένας τίτλος που στενεύει τα ανοίγματα προς τα οποία θέλει και βρίσκει διεξόδους το αφήγημα του Κρεμμύδα. Ασφαλώς αναφέρεται στην μυθολογία του Ολυμπιακού, στο πώς αυτή η μυθολογία υπήρξε συναισθηματικό και ηθικό στήριγμά του στα δύσκολα χρόνια της παιδικής και της εφηβικής μαθητείας στη ζωή, στο πώς ορισμένοι παίκτες και τεχνικοί, όπως ο Αριστείδης Παπάζογλου, ο Γιώργος Σιδέρης, ο Υβ Τριαντάφυλλος, ο Μάρτον Μπούκοβι βοήθησαν, ως ηρωικά σύμβολα περισσότερο, να γεμίσουν τα κενά που δημιουργούνταν στην κατά τα λοιπά ελλειμματική ζωή των λαϊκών στρωμάτων της νοτιοδυτικής Αττικής, από όπου και ο συγγραφέας. Όμως ο αναγνώστης αυτού του αφηγήματος είναι σίγουρο ότι θα εισπράξει από το διάβασμά του μια ευρύτερη, συνολικότερη σύνθεση, σε σημαντικό βαθμό θα έλεγα αντιπροσωπευτική των μικρών κοινωνιών οι οποίες έζησαν και σε μια οιονεί ρευστή κατάσταση, άλλαξαν και μεταλλάχθηκαν στην περιμετρική των λαϊκών συνοικιών της Αθήνας, αρχής γενομένης από τα αμέσως μετά την μικρασιατική καταστροφή χρόνια και φτάνοντας ως το τέλος της δεκαετίας του '80. Η Ακαδημία Πλάτωνος, η ευρύτερη περιοχή του Κολωνού, μέσα στην οποία γεννήθηκε, μεγάλωσε και θήτευσε ο Κρεμμύδας, αποκτώντας εκεί τις πρωτογενείς του γνώσεις και αντιλήψεις για τον κόσμο, την πολιτική, τον έρωτα, τη φιλία, τα πρότυπα ζωής, τις παρουσίες αλλά και τα κενά που έκτοτε έχει φωλιασμένα μέσα του, μ’ αυτή την έννοια γίνεται ο παράδεισος και η κόλασή του. Χαρακτηριστικό είναι ότι από τις πρώτες του ακόμα μετακινήσεις προς το αθηναϊκό κέντρο, όταν στη δεκαετία του '60 συνοδεύει τη γιαγιά ή επισκέπτεται τον πατέρα του στο δικηγορικό γραφείο του στα Χαυτεία, όριό του μοιάζει να είναι η Ομόνοια, τα μαγικά μικροκαταστήματα και οι αποθήκες της Αιόλου και της Αθηνάς, ίσαμε τις παρυφές της Πλάκας: μαγαζιά παιχνιδιών, βιοτεχνίες ρούχων, πλεκτήρια, η κάτω μεριά της πλατείας Κοτζιά όπου από το ξημέρωμα περίμεναν επί ώρες μια προσφορά εργασίας οι μπογιατζήδες, με τις βούρτσες και τα κοντάρια τους ανυψωμένα σαν όπλα! Και πράγματι, αυτός ο κόσμος της λαϊκότητας, ομολογώ διόλου ψευτισμένος, διασταυρώνεται και συνυπάρχει στα ίδια τοπογραφικά σημεία με τον κόσμο του στιγμιαίου (η συγκίνησή του συνήθως κρατάει όσο ένα σαββατοκύριακο ή όσο ένα δίωρο) ποδοσφαιρικού παραμυθιού.
Μ’ έναν ιδιαίτερα ενδιαφέροντα συσχετισμό, ο Κρεμμύδας βρίσκει μάλιστα τον ποδοσφαιρικό ιδανισμό του πολύ πιο ανθεκτικό και ηθικά διασωσμένο από τον πολιτικό ιδανισμό, της αριστεράς. Κάποτε, πριν μερικά χρόνια, θεώρησα πως τον στρίμωξα, αναφερόμενος, σε μια βιαστική συζήτησή μας, στο σκοτεινό ανατολικογερμανικό παρελθόν του Σωκράτη Κόκκαλη, όπως και στην ολοφάνερη αντίφαση τού να είσαι ως αριστερός περήφανος για ένα πρόεδρο διόλου άμωμο πολιτικά. Με μεγάλη μου όμως έκπληξη η απάντηση του Κρεμμύδα αδιαφορούσε για το πρόβλημα που προσπαθούσα να του βάλω. Ακόμα περισσότερο, για εκείνον δεν υπήρχε δίλημμα. «Αφού ο Σωκράτης», μου απάντησε, «είναι πρόεδρος του Ολυμπιακού, όλα τα άλλα για μένα δεν υπάρχουν!». Αν το σκεφθούμε λίγο περισσότερο, αυτή η εξιδανίκευση του προέδρου και η ταύτισή του με τον οπαδικό μύθο της αγλαϊσμένης πειραϊκής ομάδας, είναι της ίδιας ακριβώς κοπής με τη στάση που χαρακτηρίζει τον Κρεμμύδα όταν αναφέρεται στο παρελθόν, σ’ ένα παρελθόν που το έχει εξαγνίσει η οικογενειακή παράδοση και η συνάφεια με το αυθεντικά λαϊκό περιβάλλον. Συγκρίνοντας τα οικονομικώς επαχθή χρόνια του '50 και του '60 με τα μεταγενέστερα της κατ’ επίφαση ευφορίας, συμπεραίνει ο αφηγητής με αρκετή γενναιότητα ότι «Έπρεπε να ζήσουμε όλον αυτό τον ξεπεσμό της καθεστηκυίας αριστεράς, για να νιώσουμε πως το ποδόσφαιρο και ο Ολυμπιακός αποτελούν τη μόνη αξία [...] Στα δικά μου γήπεδα, όπως και στη δική μου αριστερά [...] δεν υπήρχαν φιγουράτοι και φαντασμένοι. Πήγαιναν άνθρωποι καθημερινοί, με τις μονόχρωμες, λεπτές σκούρες γραβατούλες και τα μαύρα κοστουμάκια τους, το χειμώνα, ή τα άσπρα πουκάμισα με τα ντρίλινα παντελόνια, το καλοκαίρι. Κάνοντας δίκοχο την εφημερίδα, για να προστατεύονται απ’ τον ήλιο. Καθισμένοι ίσοι, κι όλοι εκεί, πάνω στις τσιμεντένιες κερκίδες».
Αυτή η εξιδανίκευση της αφέλειας που πάει χέρι χέρι με τον λαϊκό αυθορμητισμό, η νοσταλγική ανάμνηση της απλότητας των ρούχων που φορούν όσοι κάθονταν στις κερκίδες του Καραϊσκάκη, αναλογεί βέβαια στην αδρότητα και την αρρενωπότητα του αθλήματος του ποδοσφαίρου, έτσι όπως σφηνώθηκε και έμεινε στη μνήμη του αφηγητή. Και πιο πέρα με τη λιτότητα των συνθηκών μέσα στις οποίες ο ίδιος μεγάλωσε και κατάλαβε τον εαυτό του. Ο κύκλος αυτός συνιστά ένα ολόκληρο σύμπαν, όπου το ατομικό δύσκολα ξεχωρίζει από το πληθυντικό. Δεν είναι τυχαίο, λ.χ. που η «ανακομιδή» την οποία επιχειρεί ο Κρεμμύδας σ’ αυτό το αφήγημα, μ’ έναν τρόπο το προσκλητήριο νεκρών του, μαζεύει από τον Κολωνό της νεότητάς του τόσο τα πρόσωπα του οικογενειακού του πανθέου όσο των δρόμων και των σπιτιών όπου αυτά έζησαν: γιαγιάδες, θειάδες, ξαδέλφια, φίλοι των σχολείων, μαγαζάτορες και βιοτέχνες των στενών δρόμων της περιοχής που χάθηκαν νικημένοι από την ανάπτυξη, κινηματογράφοι του '60 που έκλεισαν. Όλα αυτά, πρόσωπα και πράγματα και ασκητικές ζωές, ταιριασμένα με τον βίο των μικρασιατών προσφύγων, των εσωτερικών μεταναστών που κατέφθαναν μαζικά από την ερειπωμένη, μετεμφυλιακή Ελλάδα, αλλά και τη σκηνογραφία των χαμηλών, συχνά αυθαίρετων σπιτιών, χτισμένων γύρω από μια αυλή, που, πάντως, δημιουργούσαν μικρές, ιδιότυπες κοινωνίες στις συνοικίες της Αθήνας.
Το αφήγημα, παρά τις κάποιες εσωτερικές του ασυμμετρίες και ασυμφωνίες, το διαπερνά μια άλλοτε έντονη και άλλοτε αδιόρατη θλίψη. Είναι η θλίψη της μνήμης που νοσταλγεί τον «χαμένο παράδεισο», όσο κι αν στη σκέψη πολλών δεν υπήρχε τίποτε το παραδεισένιο στη συνοικία του Κολωνού ή στο λιτό και φτωχικό ποδόσφαιρο της δεκαετίας του '60. Υπάρχει αναμφίβολα εδώ μια παθιασμένη αν και πικρή αναζήτηση του άφθαρτου, του στέρεου, του αντίδοτου για την κλονισμένη εποχή μας. «Ζούμε δυστυχώς στα ίδια χνάρια των εποχών», αναφέρει ο Κρεμμύδας σ’ ένα άλλο σημείο, « κι ως όντα αδύναμα παραπλανιόμαστε με τα ίδια μυθεύματα, που όμως στο βάθος τους τα έχουμε ανάγκη για να καβατζάρουμε τη ζωή». Γι’ αυτό λοιπόν και τα μυθολογικά στοιχεία γύρω από τα οποία πλέκει την αφήγησή του ο συγγραφέας συνδέονται και τα δυο με το λαϊκό φαντασιακό μιας ήδη μακρινής εποχής: με εικονοστάσια «αγίων» και μαρτύρων της αριστεράς μετά τον εμφύλιο και με εικονοστάσια ποδοσφαιρικών θρύλων που τους διέπνεε (χωρίς να ταυτίζονται) η ίδια παραδειγματική αυταπάρνηση με τους πρώτους.

Σάββατο 27 Μαΐου 2017

Τάκη Γεράρδη, Το καμίνι, μυθιστόρημα, εκδόσεις Κέδρος

Το καλοκαίρι του 2008 η Ελληνοκαναδέζα Ολυμπία Περνέλη επισκέπτεται τη Σύρο. Θέλει να ερευνήσει τα μοναστηριακά αρχεία των καθολικών για να ολοκληρώσει την πανεπιστημιακή της εργασία σχετικά με την ενέργεια των αγαλμάτων και την αλχημεία. Άθελά της μπλέκει με μια διεθνή σπείρα αρχαιοκαπήλων και γίνεται μάρτυρας τριπλού φονικού. Η Ολυμπία τρομοκρατημένη φεύγει για τη Σικελία, όπου θα συνεχίσει τις έρευνές της. Στον Ακράγαντα θα συναντήσει τον συνεργάτη της Λούτσιο Ντολφίνι και ο έρωτας που υπέβοσκε ανάμεσά τους θα φουντώσει.
Μια σειρά από δολοφονίες στο Παλέρμο, στη Νεβάδα και στην Αθήνα θα αποκαλύψουν τη δράση διεθνών κυκλωμάτων που ανταγωνίζονται για την απόκτηση πολύτιμων αλχημιστικών χειρογράφων.

Πίσω από τη δαιδαλώδη πλοκή του, Το καμίνι είναι ένα μυθιστόρημα εξερεύνησης της απόκρυφης γνώσης. Η ερμητική φιλοσοφία και η αλχημεία, η θρησκεία και η επιστήμη, ο ελληνικός και ο ιουδαϊκός πολιτισμός, το Βατικανό και ο τεκτονισμός, η μουσική, η ζωγραφική και ο χορός, ο Τίμαιος του Πλάτωνα με την αναφορά του στην Ατλαντίδα, ο Μιχαήλ Ψελλός, ο Εμπεδοκλής, ο Πυθαγόρας και ο Αριστοτέλης, καθώς και κάποιες φιγούρες που παραπέμπουν στον Κόμητα του Σεν Ζερμέν είναι μερικοί από τους σταθμούς αυτής της συναρπαστικής αναζήτησης.

Ακυβέρνητες Πολιτείες» του Στρατή Τσίρκα – 1ο μέρος: «Η Λέσχη»




Τόσοι άνθρωποι, ναυάγια της καταιγίδας που σαρώνει τον κόσμο.
Μόνοι και ξεκομμένοι, στο περιθώριο του κόσμου, του έθνους τους.
Στο περιθώριο κι αυτής ακόμη της αλλοπρόσαλλης Γερουσαλήμ.
Στρατής Τσίρκας, Η Λέσχη
Για πρώτη φορά μια συμπαραγωγή του ΕΘΝΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ και του ΘΕΑΤΡΟΥ ΤΕΧΝΗΣ.
Το Εθνικό Θέατρο και το Θέατρο Τέχνης για πρώτη φορά σε συμπαραγωγή θα παρουσιάσουν την τριλογία του Στρατή Τσίρκα «Ακυβέρνητες πολιτείες». Πρόκειται για ένα διετές εγχείρημα που θα μεταφέρει για πρώτη φορά στην ελληνική σκηνή το εμβληματικό αυτό έργο της μεταπολεμικής νεοελληνικής πεζογραφίας.
Το πρώτο μέρος «Η Λέσχη», θα παρουσιάζεται από τις 17 Μαρτίου έως και 28 Μαϊου στο Yπόγειο του Θεάτρου Τέχνης, σε δραματουργία – σκηνοθεσία Εφης Θεοδώρου.
Οι Ακυβέρνητες Πολιτείες αποτελούν μια «πολιτισμική κιβωτό». Φέρνοντας κοντά χώρους, πρόσωπα, ιστορίες, μύθους αλλά και μνήμες και αξίες του ελληνισμού της διασποράς, έτσι όπως διασταυρώνεται με τον ευρωπαϊκό και μεσανατολικό περίγυρο, η τριλογία του Τσίρκα δεν έχει χάσει την ιδιότητά της να μιλά στο σύγχρονο άνθρωπο και να είναι σήμερα πιο επίκαιρη από ποτέ.
Στη Λέσχη, στον πρώτο τόμο της τριλογίας, η δράση τοποθετείται στα Ιεροσόλυμα το καλοκαίρι του 1942, την κρίσιμη εκείνη στιγμή που τα χιτλερικά στρατεύματα προελαύνουν στη Μέση Ανατολή και η έκβαση του πολέμου φαίνεται να γέρνει υπέρ του Άξονα. Σε μια κάπως ιδιόμορφη πανσιόν της πόλης συνωστίζονται άνθρωποι όλων των φυλών και των θρησκειών, «ναυάγια της καταιγίδας που σαρώνει τον κόσμο». Ανάμεσά τους ο Μάνος Σιμωνίδης, ένας Έλληνας αριστερός διανοούμενος που βρίσκεται σε ρήξη με την παράνομη αντιφασιστική οργάνωση στην οποία ανήκει και η Έμμη Μπόμπρετσμπεργκ, η όμορφη σύζυγος ενός υπουργού της πρώην Αυστριακής κυβέρνησης, που αναστατώνει τον ανδρικό πληθυσμό με το διάχυτο ερωτισμό της. Μεταξύ τους θα αναπτυχθεί ένας βαθύς όσο και αδιέξοδος έρωτας. Το ερωτικό αυτό σώμα της Έμμης θα σταθεί ο καταλύτης που θα πυροδοτήσει τη δράση στην ακυβέρνητη πολιτεία – ή σωστότερα σε μια πολιτεία που κυβερνάται από μια σειρά από κρυφούς αλλά ισχυρότατους εξουσιαστικούς μηχανισμούς. Έρωτας και πολιτική, πόλεμος και διανόηση συμπλέκονται στη Λέσχη αλλά πάνω από όλα κυριαρχεί το θέμα της μοναξιάς, καθώς όλα τα πρόσωπα της επικής αυτής τοιχογραφίας ζουν «μόνοι και ξεκομμένοι, στο περιθώριο του κόσμου, του έθνους τους», ο καθένας τους «τυλιγμένος μέσα σ’ ένα κύλινδρο μοναξιάς».
Επί σκηνής στην παράσταση της Έφης Θεοδώρου, το «εργαστήρι του μυθιστοριογράφου»: δέκα ηθοποιοί που συγκροτούν ένα είδος αφηγηματικής κοινότητας, που όχι μόνο μοιράζεται τους ρόλους του πολυπρόσωπου αυτού μυθιστορήματος, αλλά και αφηγείται την περιπέτεια της συγγραφής του και την αγωνία του συγγραφέα, καθώς ενσωματώνει και αποσπάσματα από την αλληλογραφία του Τσίρκα και από Τα Ημερολόγια της Τριλογίας. Αφήγηση και αναπαράσταση, πολυφωνία και πλουραλισμός συνυπάρχουν δίνοντας σάρκα και οστά στους προβληματισμούς του παρελθόντος αλλά και στις αναζητήσεις του παρόντος.
Ταυτότητα παράστασης
Δραματουργία- Σκηνοθεσία: ‘Εφη Θεοδώρου
Σκηνικά- Κοστούμια: ‘Αση Δημητρολοπούλου
Μουσική: Νίκος Πλάτανος
Κίνηση: Ερμής Μαλκότσης
Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης
Συνεργάτης δραματουργός: Παναγιώτα Κωνσταντινάκου
Βοηθός σκηνοθέτη: Παρασκευή  Λυπημένου
Διανομή ( με αλφαβητική σειρά)
Θανάσης Βλαβιανός, Θανάσης Δήμου, Ανθή Ευστρατιάδου, Γιώργος Κριθάρας, Κατερίνα Λυπηρίδου, Μανώλης Μαυροματάκης, Γιώτα Μηλίτση, Ηλέκτρα Νικολούζου, Δημήτρης Πασσάς, Μάνος Στεφανάκης
Τα επόμενα δυο μέρη της τριλογίας θα παρουσιαστούν ως εξής:
Οκτώβριος 2017 «Aριάγνη», σκηνοθεσία Γιάννης Λεοντάρης
Ιανουάριος 2018 «Η Νυχτερίδα», σκηνοθεσία Αρης Τρουπάκης
Φωτογράφος παράστασης: Μυρτώ Αποστολίδου
Video trailer: Μιχαήλ Μαυρομούστακος
Λίγα λόγια για την Τριλογία
Δημοσιευμένη σταδιακά τη δεκαετία του 1960, η τριλογία του Τσίρκα (α΄ τόμος: Η Λέσχη, 1960· β΄ τόμος: Αριάγνη, 1962· γ΄ τομος: Η Νυχτερίδα, 1965), αφηγείται την πορεία του ελληνικού αντιφασιστικού κινήματος στη Μέση Ανατολή κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Στις σελίδες της ζωντανεύουν θραύσματα της ιστορίας της αριστεράς στην Ελλάδα, έτσι όπως συμπλέκονται με το διεθνές γίγνεσθαι. Αριστεροί παράνομοι αντιφασίστες μαχητές, πολιτικοί και διπλωμάτες του επίσημου μηχανισμού εξουσίας των συμμαχικών δυνάμεων αλλά και ντόπιοι, άνθρωποι του λαού, ένα μωσαϊκό φυλών και πολιτισμών καθένας με τους δικούς του καημούς, πάθη και πιστεύω τριγυρνούν στα σοκάκια των ακυβέρνητων αυτών πολιτειών τα κρίσιμα χρόνια του πολέμου.
Είναι ένα έργο πολυφωνικό, όπου το έπος συναρθρώνεται με ένα νευρώδη ρεαλισμό. Οι Ακυβέρνητες Πολιτείες συντονίζονται –έστω και καθυστερημένα– με τη μεγάλη παράδοση του ευρωπαϊκού μυθιστορήματος, ενώ σε επίπεδο ιδεολογικό θίγουν «οικεία», αλλά ανομολόγητα ακόμη στις αρχές της δεκαετίας του 1960, «κακά»: το δογματισμό του κομματικού μηχανισμού της Αριστεράς, των «κομμένων κεφαλών» όπως χαρακτηριστικά τους ονομάζει ο συγγραφέας. Ρηξικέλευθη υφολογικά και τολμηρή ιδεολογικά, η τριλογία προκάλεσε βίαιες αντιδράσεις στους κόλπους της Αριστεράς, που έφτασαν ως τη διαγραφή του Τσίρκα από την τοπική οργάνωση του ΚΚΕ Αλεξανδρείας μετά την κυκλοφορία της Λέσχης.
Οι Ακυβέρνητες Πολιτείες δεν είναι μόνο ένα έργο που σημάδεψε την εποχή του και προκάλεσε ποταμό συζητήσεων, είναι επιπλέον ένα έργο που εξακολουθεί να αφορά ακόμα και σήμερα: από τη μια, έλκει με ολοένα αυξανόμενη ένταση την προσοχή του κριτικού και θεωρητικού λόγου, και από την άλλη μοιάζει να μιλά με ασυνήθιστη αμεσότητα στον σύγχρονο αναγνώστη, ο οποίος ζει και πάλι, μισό αιώνα και πλέον μετά την εποχή που διαδραματίζεται το μυθιστόρημα, μέσα σε μια νέα δίνη που ταράσσει τον κόσμο, τη δίνη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, χωρίς να μπορεί να σταθμίσει με καμία βεβαιότητα τα δεδομένα της ζωής του.

Παρασκευή 26 Μαΐου 2017

Διονυσίου Σολωμού, Η Γυναίκα της Ζάκυθος, Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του Ιδρύματος, Βίλα Καπαντζή – Βασιλίσσης Όλγας 108 την Τετάρτη 31 Μαΐου 2017, στις 20:00.



Το ΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ
σας προσκαλεί στην ανάγνωση του έργου

του Διονυσίου Σολωμού

Η Γυναίκα της Ζάκυθος

από την πρόσφατη ομότιτλη έκδοση του ΜΙΕΤ

στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του Ιδρύματος,
Βίλα Καπαντζή – Βασιλίσσης Όλγας 108
την Τετάρτη 31 Μαΐου 2017, στις 20:00.

Το βιβλίο θα παρουσιάσει η Κατερίνα Τικτοπούλου, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Φιλολογίας του ΑΠΘ, η οποία και έγραψε τα Επιλεγόμενα της έκδοσης.
Θα ακολουθήσει ανάγνωση του κειμένου από τους ηθοποιούς Δημήτρη ΝαζίρηΈφη Σταμούλη και Νίκο Ράμμο (επιμέλεια: Νικηφόρος Παπανδρέου).

ΜΙΕΤ: Βίλα Καπαντζή, Βασιλίσσης Όλγας 108,  546 43 Θεσσαλονίκη
τηλ. 2310 295170 &  2310 295171
Τι είναι η Γυναίκα της Ζάκυθος

Από το 1826 έως το 1833 ο Σολωμός συλλαμβάνει και επεξεργάζεται ένα έργο σημαντικό και από πολλές απόψεις εμβληματικό: της ιστορικής πραγματικότητας, των λογοτεχνικών ρευμάτων, των προσωπικών του αναζητήσεων. Συγχρόνως, για τον βαθμό της καλλιτεχνικής πραγμάτωσης, ένα έργο διαχρονικό, κλασικό – για πολλούς, το καλύτερο του Σολωμού. Πρόκειται για το εν προόδω κείμενο που άφησε ο ποιητής, ένα κείμενο που εμπεριέχει τα ίχνη της διαδικασίας της δημιουργίας του.
Το έργο εκτυλίσσεται στα χρόνια της επανάστασης και μάλιστα στις παραμονές της μαρτυρικής εξόδου του Μεσολογγιού και έχει ως θέμα του τον ανήθικο και αντεθνικό βίο και πολιτεία της Γυναίκας της Ζάκυθος. Πίσω από την ηθελημένα ανώνυμη πρωταγωνίστρια κρύβεται ασφαλώς ένα συγκεκριμένο γυναικείο πρόσωπο, το οποίο ο Σολωμός επιδιώκει να πλήξει με τη δύναμη του σατιρικού λόγου του. Αλλά η προσωπική εκτόνωση μετατρέπεται σε κείμενο υψηλής λογοτεχνίας. Ο αφηγητής Ιερομόναχος Διονύσιος, σατιρικό προσωπείο του συγγραφέα, παρασύρει με τη ρυθμική αφήγησή του τον αναγνώστη σε ένα ταξίδι μεταφυσικής διάστασης και ρεαλιστικής επίφασης, που επιδιώκει να πραγματευτεί την ανθρώπινη φύση, το σκοτάδι και το φως της, τον έρωτα και τον θάνατο, την αθλιότητα και το μεγαλείο. Είναι όμως ο Ιερομόναχος το καλό που ορθώνεται για να στιγματίσει τη Γυναίκα της Ζάκυθος, η οποία εκπροσωπεί το κακό; Πάντως, στο τελευταίο στάδιο επεξεργασίας του έργου το σχέδιο αλλάζει και τον κυρίαρχο ρόλο του αφηγητή μοιάζει να αναλαμβάνει ο διάβολος. «Έτσι, θα τους οδηγεί όλους ο Διάβολος» σημειώνει ο Σολωμός στο περιθώριο των ανολοκλήρωτων αυτών επανεπεξεργασιών.
Όλο το κείμενο του έργου, με τα καθαρογραμμένα ή τα μισοσχεδιασμένα κεφάλαια, τον έντεχνα επεξεργασμένο λόγο των προσώπων καθώς και τα ιταλόγλωσσα προσχέδια για περαιτέρω ανάπτυξη γίνονται τώρα και πάλι προσιτά χάρη στην έκδοση του ΜΙΕΤ. Στο βιβλίο αυτό, ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία όχι μόνον να απολαύσει το κείμενο του έργου αλλά να έχει μια ιδιαίτερη αναγνωστική εμπειρία: να διακρίνει τους αρμούς του, να ανιχνεύσει την ενδεχόμενη συγγραφική προθετικότητα, να δει τη γραφή του έργου και εκ των έσω.
Κατερίνα Τικτοπούλου


Ιστορικό των εκδόσεων της Γυναίκας της Ζάκυθος

Η παρούσα έκδοση της Γυναίκας της Ζάκυθος συστήνει εκ νέου στο αναγνωστικό κοινό αυτό το σημαντικό σολωμικό έργο σε εκδοτική επιμέλεια της Ελένης Τσαντσάνογλου, η οποία το είχε μελετήσει εξαντλητικά, ανασυνθέτοντας τη σταδιακή διαμόρφωσή του μέσα από τις διαδοχικές γραφές που σώζονται στα χειρόγραφα του ποιητή. Πρώτος καρπός της έρευνάς της ήταν η αναλυτική και σχολιασμένη έκδοση του έργου το 1991, η οποία περιλάμβανε όλο το επεξεργασμένο υλικό των χειρογράφων. Με βάση τη διάκριση του υλικού αυτού σε τρία στάδια επεξεργασίας, την οποία πρότεινε ο Γάλλος νεοελληνιστής Λουί Κουτέλ και υιοθέτησε η Ελένη Τσαντσάνογλου, το κείμενο του δεύτερου σταδίου είναι πληρέστερο από του πρώτου, ενώ το τρίτο αποτελεί ανασχεδιασμό του έργου, που ωστόσο παραμένει ελλιπής και δεν καταλήγει σε μια συνολική αναθεώρησή του. Η χρηστική έκδοση του 1993, με εικονογράφηση του Χρόνη Μπότσογλου, περιείχε το κείμενο που αντιστοιχεί στο δεύτερο στάδιο επεξεργασίας του έργου και, σε επίμετρο, το ελλιπές κείμενο του τρίτου σταδίου, ενώ στη θέση του εκτενούς σχολιασμού υπήρχε η κατατοπιστική Εισαγωγή της επιμελήτριας. Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει την εισαγωγή, το χρηστικό κείμενο και το γλωσσάρι της έκδοσης του 1993, πέραν αυτών όμως εμπλουτίζεται με τα Επιλεγόμενα της Κατερίνας Τικτοπούλου και με μια επιλεκτική βιβλιογραφία όπου συγκεντρώνονται οι βασικές εκδόσεις και ερμηνευτικές προσεγγίσεις του έργου.
 Στα Επιλεγόμενά της η Κατερίνα Τικτοπούλου, μεταξύ άλλων, περιγράφει τις προηγούμενες εκδοτικές προσπάθειες που, με αφετηρία την έκδοση του Πολυλά, επιχειρούν να ανασυστήσουν το κείμενο μέσα από την αταξία των σολωμικών χειρογράφων, αλλά και να το καταστήσουν προσιτό στον μη ειδικό αναγνώστη.

Πέμπτη 25 Μαΐου 2017

Πέτρος ,μιας χώρας παλαιόθεν δοξασμένης!,EFSYN,25.5.17,


dei.jpg

EUROKINISSI / ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ
ΔΕΗ
Είναι τα μικρά που, λίγο λίγο και σιγά σιγά, φτιάχνουν τα μεγάλα∙ ποιοι ήμασταν και πώς γίναμε, τι κάνουμε και πώς το κάνουμε, για να πάμε μπροστά ή να μείνουμε στάσιμοι, αν δεν πάμε και πίσω. Μικρό παράδειγμα:
Η έως τώρα ένδειξη προβολή στον έλεγχο αποστολής των emails, από τη Δευτέρα έγινε προεπισκόπηση. Ουδεμία σχέση του ενός με το άλλο: ελέγχω αυτό που απέστειλα (αν το απέστειλα), όχι αυτό που θα αποστείλω (πώς θα είναι). Αλλη δουλειά δεν έχουν, στο Google, παρά να χαλάνε τα φτιαγμένα;
Γύρισα από τον περίπατο. Ξυρίστηκα. Πλύθηκα. Πήρα πρωινό. Μαρμελάδες αγοράζω πια. Βαρέθηκα να φτιάχνω. Ισως επανέλθω το καλοκαίρι στον Λαύκο, από την κορομηλιά μας. Μπορεί και τις κορομηλιές μας, γιατί το Πάσχα είδα και τη δεύτερη –που τη φύτεψα πριν από πέντε χρόνια– να έχει δέσει καρπό!
Το άλλο παράδοξο είναι ότι στο χωριό –που πάω πια δυο φορές τον χρόνο– πληρώνω περισσότερο ηλεκτρικό από την Αθήνα! Χρόνια γίνεται αυτή η δουλειά. Προσπάθησα και ξαναπροσπάθησα να το ελέγξω. Πήγα και ξαναπήγα στη ΔΕΗ, στην Αθήνα και στον Βόλο.
Απορούσαν κι εκείνοι όπως κι εγώ. Κάποιοι και κάποιες προσπάθησαν φιλότιμα να με εξυπηρετήσουν, κάποιοι και κάποιες άλλες πάσχισαν να με βγάλουν τρελό∙ περισσότερα «κρούσματα» στη θυγατρική (διαχειριστική) της ΔΕΗ, ΔΕΔΔΗΕ που μας την «καπέλωσε» η Ε.Ε. το 2011. Πάντως άκρη δεν βρήκα.
Συνεχίζω να πληρώνω περισσότερα για κατανάλωση, το περισσότερο, τριών μηνών (και δη καλοκαιρινών) από κατανάλωση, το λιγότερο, εννέα μηνών∙ μάλιστα με «έκπτωση συνέπειας» (δεν οφείλω δηλαδή και πληρώνω κανονικά) 15%.
Μικρά «παράδοξα» μιας χώρας… παλαιόθεν δοξασμένης.

Συνέδριο για τις Βυζαντινές Σπουδές

PROGRAMME
Monday, 29th of May: Opening and keynotes
18:00-18:30 Welcome and greetings by Dir. Prof. Taxiarchis Kolias (NHRF-IHR
Athens) and Dir. Gen. Prof. Falko Daim (RGZM Mainz)
18:30-19:00 Anna Lambropoulou (Athens),
(The perception of the sea and of maritime communication in the Mediterranean,
4th-12th c.: the hagiographic evidence)
19:00-19:30 Johannes Preiser-Kapeller (Vienna-Mainz), Ports, bones, pollen and
pottery. Harbours of the Byzantine world as sources of environmental history
and global connectivity
19:30 Reception at the Atrium of the National Hellenic Research Foundation
Tuesday, 30th of May
Session I: Varieties of archaeological evidence
Chair: Georg Ladstätter (Athens)
09:30-09:50 Aikaterini Dellaporta (Athens), Archaeological and iconographic
evidence for maritime activities of the Byzantine era
09:50-10:10 Jean-Philippe Goiran (Lyon), Sedimentary archives and ancient
texts: Evaluating the contribution of the geological approach to the study of
ancient harbours
10:10-10:30 Joanita Vroom (Leiden), The Archaeology of Byzantine Harbours in
Action: From their products to maritime trading networks
10:30-11:00 Discussion
11:00-11:30 Coffee break
Session II: Maritime spaces and place-making
Chair: Platon Petridis (Athens)
11:30-11:50 Myrto Veikou (Uppsala), Telling the Sea, from the Land: Coastal
Place-making in Byzantine Literary Texts
11:50-12:10 Eleonora Kountoura-Galaki (Athens), A light in the darkness:
monastery “lighthouses” in the Aegean Sea and surrounding coastal regions
12:10-12:30 Max Ritter (Mainz), Naval bases, arsenals, aplekta: functional and
operational segregations of Byzantine ports (6th-12th c.)
12:30-13:00 Discussion
13:00-15:30 Lunch break at one’s own disposal; 15:30-16:00 Coffee break
Session III: Administration, trade and harbours from the Early Byzantine to the
Post-Byzantine period
Chair: Vassiliki Penna (Kalamata)
16:00-16:20 Efi Ragia (Athens), Kdministrative changes in the seas of
Byzantium, 7th-8th centuries. A historical-geographical approach
16:20-16:40 Maria Gerolymatou (Athens), Ἐμ ῖ μ
ὰ ὶ
N O P . The role of the aristocracy in building harbours (10th-12th
century)
16:40-17:00 Aikaterini Dellaporta (Athens) and Flora Karagianni (Thessalonike),
Depictions of the Byzantine harbours of Constantinople in early maps and
engravings
17:00-17:30 Discussion
19:30 Reception in the Austrian Archaeological Institute
Wednesday, 31st of May
Session IV: Harbours of the Aegean, part I
Chair: Petros Themelis (Athens)
09:00-09:20 Sophia Akrivopoulou (Thessalonike), The Hellenistic Harbour of
Thessaloniki and the Ekklesiastike Skala
09:20-09:40 Thomas Schmidts (Mainz), Ainos and beyond – Harbour cities in
southern Thrace in early Byzantine times
09:40-10:00 Horacio González Cesteros – Sabine Ladstätter (Vienna–Athens),
Harbours and Commerce in Byzantine Ephesus
10:00-10:30 Discussion
10:30-11:00 Coffee break
Session V: Harbours of the Aegean, part II
Chair: Anastasia Yangaki (Athens)
11:00-11:20 Marina Papadimitriou (Athens), The harbour of Piraeus in Late
Antiquity. New archaeological evidence
11:20-11:40 Alkiviadis Ginalis (Bremen), Reassessing the harbour of Anthedon
11:40-12:00 Konstantia Kephala (Rhodes), Haven Waiting. Patmos Before the
Blessed Christodoulos
12:00-12:20 Katerina Manoussou-Della (Rhodes), Byzantine Rhodes. The
evolution of a fortified harbour-city in the Eastern Mediterranean, 4th-12th c.
12:20-12:50 Discussion
12:50-16:00 Lunch break at one’s own disposal
Session VI: The Adriatic and the Black Sea
Chair: Falko Daim (Mainz)
16:00-16:20 Dominik Heher (Mainz-Vienna), Dyrrhachion / Durrës – an Adriatic
Sea Gateway between East and West
16:20-16:40 Dimitar Dimitrov (Plovdiv), Sozopol Harbour in the Middle Ages
16:40-17:00 Grigori Simeonov (Mainz-Vienna), The Region of the Danube Delta
in the 7th–10th Centuries and the case of the so called Lykostomion Maritime
Province
17:00-17:30 Discussion
17:30-18:00 Coffee break
Session VII: Harbours of the Peloponnese
Chair: Timothy Gregory (Ohio)
18:00-18:20 Ilias Anagnostakis (Athens), \ μ

"(Methoni in Peloponnesos: a naval base without harbour? en search of the Byzantine
port in historical sources)
18:20-18:40 Dimitrios Athanasoulis (Athens), The Churches of the Leonides’
Basilica. An Evidence of the Diachronic Operation of the Lechaion Harbour
(Corinth) from Late Antiquity to Late Byzantine Era
18:40-19:00 Maria Leontsini, Eleni Manolessou and Angeliki Panopoulou
(Athens), Harbours and anchorages in Corinthia and Argolis (Northeastern
Peloponnese) from the Early to the Middle Byzantine period
19:00-19:30 Discussion
19:30-20:00 Concluding Remarks by Dir. Gen. Prof. Falko Daim (Mainz) and by
Prof. Taxiarchis Kolias (Athens)
Evening at one´s own disposal

Τετάρτη 24 Μαΐου 2017

Επιστημονική Συνάντηση (Ημερίδα) Λαϊκός Πολιτισμός και σύγχρονη τοπική οικονομία, Bόλος, 27 Μαϊου



Επιστημονική Συνάντηση (Ημερίδα)  με θέμα Λαϊκός Πολιτισμός και Τοπική Οικονομία. Παρόν και μέλλον οργανώνεται το Σάββατο 27 Μαΐου από το Λύκειο των Ελληνίδων Βόλου με τη συνεργασία της Περιφέρειας Θεσσαλίας,   στο αμφιθέατρο της νέας ανακαινισμένης πτέρυγας του κτηρίου Ματσάγγου (2ος όροφος)  -Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Η Ημερίδα, η οποία  έχει την ευγενική υποστήριξη        του  Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας            της Ακαδημίας Αθηνών, έχει ως  κεντρική ιδέα της την ανάδειξη του λαϊκού πολιτισμού ως πηγής έμπνευσης για το σχεδιασμό και την υποστήριξη καινοτόμων αναπτυξιακών πρακτικών και ως μοχλός τοπικής επιχειρηματικότητας και ανάπτυξης. Ο κύριος άξονας της επιστημονικής αυτής συνάντησης,  εστιάζεται στην παρουσίαση  περιπτωσιολογικών μελετών αξιοποίησης του λαϊκού πολιτισμού στο πλαίσιο αναπτυξιακών δραστηριοτήτων, σε  μια προσπάθεια να  συνδεθεί η θεωρία με την πρακτική,  με στόχο την ανάπτυξη νέων δυνατοτήτων απασχόλησης για την περιοχή μας. 
Στο πνεύμα αυτό θα εξεταστούν οι παρακάτω θεματικές ενότητες, οι οποίες αποτελούν και τους άξονες των τριών επιμέρους συνεδριών:  Λαϊκός Πολιτισμός, Υλική και Άυλη Πολιτισμική Κληρονομιά και Ανάπτυξη (δρώμενα, έθιμα στον κύκλο του χρόνου, χοροί, πανηγύρια, τεχνικές που χάνονται, λαϊκή θεραπευτική κ.ά.),  Παραδοσιακές τέχνες ως εργαλείο επιχειρηματικότητας (γεωργία, αμπελουργία, νέες καλλιέργειες, κ.ά.)  Τοπική Γαστρονομία-Διατροφή  γ) Αρχιτεκτονική - Πορείες, μονοπάτια-περίπατοι.  Παραδοσιακές καλλιέργειες και ασχολίες. Πολιτισμός και  Οικονομία σε διάφορες εκδοχές κ.ά.
Στη σημαντική αυτή επιστημονική συνάντηση  μετέχουν με ανακοινώσεις τους,  είτε ως μέλη προεδρείων των συνεδριών είτε ως εισηγητές πάνω από είκοσι επιστήμονες εγνωσμένου κύρους σε τομείς συναφείς,  τόσο από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και από άλλα ιδρύματα όσο και  ειδικοί ερευνητές,  καταξιωμένοι χειροτέχνες και καλλιτέχνες. Αρκετοί εισηγητές προέρχονται από  το Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών,  με επικεφαλής την Δρ. Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη, τ. Διευθύντρια του Κέντρου, με θέματα αντίστοιχα από εκείνα που παρουσιάζονται στα σεμινάρια του  Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΚΔΔΑ). Η είσοδος της Ημερίδας είναι δωρεάν.  Στους συμμετέχοντες θα χορηγηθούν βεβαιώσεις παρακολούθησης.


Ο ήχος της αμφισβήτησης σπάει τα αυτιά της εξουσίας.











Τα σημαντικότερα μουσικά ρεύματα που κατέβηκαν στους δρόμους για να στηρίξουν τα κοινωνικά κινήματα που άλλαξαν τον κόσμο: από τα μπλουζ, που εμφανίστηκαν ως ανάγκη των μαύρων της Αμερικής να εκφράσουν την αντίδρασή τους στις πολιτικές και κοινωνικές πιέσεις που δέχονταν, μέχρι το ροκ των δεκαετιών ’60-’70, το punk, το hip-hop, την techno και το grunge, με τα οποία κλείνει η πιο πολυτάραχη περίοδος της ανθρώπινης ιστορίας.  

Τρίτη 23 Μαΐου 2017

Ευάγγελος Αυδίκος *,Μπλε… κοινωνίες, ΕΦΣΥΝ, 23.5.17


diadiktyo_internet.jpg

Οι έφηβοι είναι συναισθηματικά ευάλωτοι. Εχουν ανάγκη τη συμμετοχή σε νεανικούς πολιτισμούς, που αναδεικνύουν τόσο τη δική τους προσωπικότητα όσο και την απόρριψη του γονεϊκού πολιτισμικού συστήματος
Είναι το νέο διαδικτυακό παιχνίδι που φέρει την ονομασία «Μπλε φάλαινα». Που προκαλεί αναστάτωση. Η είδηση στην τηλεόραση συνοδεύεται από το αδιάφορο κούνημα του κεφαλιού. Ομως, η απειλή γίνεται αισθητή όταν αποκτά το πρόσωπο γνωστών και οικείων.
Τούτη τη φορά ήταν η αναστάτωση που προκάλεσε σε εκπαιδευτικό του ευρύτερου περιβάλλοντος. Η έφηβη κόρη της «χαράχτηκε». Με άλλα λόγια, υπάκουσε σε εντολές αόρατων διαχειριστών ιστότοπων του παιχνιδιού «Μπλε φάλαινα» να χαράξει διάφορα σχήματα στο δέρμα της, με κυρίαρχο το σύμβολο της μπλε φάλαινας. Το τέλος αυτής της διαδρομής είναι η αυτοκτονία ως η ανώτατη επιβράβευση της συνέπειας και της δεξιότητας.
Πρόκειται για ένα παιχνίδι που εδράζεται στην ψυχολογική ρευστότητα των εφήβων. Στην ανάγκη υπέρβασης των δυνάμεών τους και αναμέτρησης με τον κίνδυνο. Και συνεπώς με τον θάνατο. Ενα παιχνίδι που χειραγωγεί τα άγχη των εφήβων και τις μεταφυσικές ανησυχίες. Τα μετασχηματίζει σε πρώτη ύλη για την οπτική και συναισθηματική ηδονή διαταραγμένων προσωπικοτήτων.
Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο. Οι έφηβοι είναι συναισθηματικά ευάλωτοι. Εχουν ανάγκη τη συμμετοχή σε νεανικούς πολιτισμούς, που αναδεικνύουν τόσο τη δική τους προσωπικότητα όσο και την απόρριψη του γονεϊκού πολιτισμικού συστήματος.
Η «Μπλε φάλαινα» εκπέμπει σήμα κινδύνου. Είναι μια απειλή για την ψυχική υγεία των εφήβων. Για τις οικογένειες. Αναμφίβολα. Ωστόσο, η ανησυχία μπορεί να εκτραπεί σε άγονες ατραπούς. Αν στοχοποιήσουμε το σαμάρι. Ηγουν, αν θεωρήσουμε κίνδυνο την ίδια την τεχνολογία.
Αν τη χρησιμοποιήσουμε ως φαρμακό φορτώνοντάς της τις δικές μας αστοχίες. Τις ευθύνες της οικογένειας και της κοινωνίας. Της τηλεόρασης που ταΐζει με πολιτισμικά σκουπίδια, ακόμη και μέσα από τις παιδικές ταινίες. Που μέτρο της είναι το κέρδος.
Παιχνίδια αυτού του είδους βρίσκουν πολιτισμικές και συναισθηματικές ρωγμές. Και τρυπώνουν στις ψυχές των εφήβων. Είναι που τα παιδιά πορεύονται χωρίς κοινωνική και οικογενειακή πυξίδα. Υπάρχει, πάνω απ’ όλα, μια μεγάλη τρύπα στη συναισθηματική επικοινωνία μέσα στην οικογένεια.
Απουσιάζουν από τη σύγχρονη οικογένεια ο παππούς και η γιαγιά. Πρόσωπα με πολλαπλό ρόλο. Απουσιάζει η συζήτηση. Οικογένειες που συγκροτούνται από μονάδες. Γονείς που θέλουν να σώσουν τον κόσμο αλλά μπορεί να χάσουν τα παιδιά τους.
* καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Guy Saunier, Ελληνικά Δημοτικά Τραγούδια.Συναγωγή Μελετών 2, Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη

περιεχόμενα

I. 
1 Πρόσφατες έρευνες (1970-1986) στα ελληνικά δημοτικά τραγούδια και προβλήματα μεθοδολογίας. Α' Κείμενο και φιλολογική κριτική
2. Προβλήματα στην ανθολόγηση των δημοτικών τραγουδιών, και ιδιαίτερα των μοιρολογιών
3. Προοπτικές της έρευνας στα ελληνικά δημοτικά τραγούδια
4. «Ο Απόκοπος» του Μπεργαδή και η δημοτική παράδοση. Απόπειρα προσδιορισμού μιας συγκριτικής μεθόδου
ΙΙ. 
1. Ο Χάρος και η Ιστορία στα ελληνικά δημοτικά τραγούδια 
2. Το στοίχημα του Γιάννη και του ήλιου
3. Το δημοτικό τραγούδι του Πορφύρη
4. Η «Κόρη αντρειωμένη» και η προδοσία του αγίου
5. Υπάρχουν καθόλου «ακριτικά» τραγούδια; Προβλήματα στην κατάταξη των νεοελληνικών αφηγηματικών δημοτικών τραγουδιών
6. Οι αρχές του ιστορικού τραγουδιού και η εθνική συνείδηση
ΙΙΙ. 
1. Η πάλη με τον Χάρο στα ελληνικά δημοτικά τραγούδια. Αρχικές και παράγωγες μορφές. Θεματική μελέτη
2. Πικρότητα και θάνατος: Πικρός και φαρμάκι στα ελληνικά δημοτικά τραγούδια. Πρώτη προσέγγιση
3. Ο μύθος της Αλεξάνδρειας στα ελληνικά δημοτικά τραγούδια.
ΕΠΙΜΕΤΡΟ
Τα γαμήλια τραγούδια με πένθιμα θέματα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ 
«Χαρά» και λυπητερά τραγούδια
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι
Η κρίση του γάμου. Τελετουργία και θρήνος
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ
Η ρήξη της οικογένειας 
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙΙ
Επίθεση και προστασία
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙV
Οι σχέσεις μεταξύ οικογενειών
ΚΕΦΑΛΑΙΟ V
Η αλληλεγγύη του χωριού και η έννοια του ξένου
ΚΕΦΑΛΑΙΟ VI
Οι πρακτικοί λόγοι: Η γυναικεία συνθήκη
ΚΕΦΑΛΑΙΟ VII
Ο γάμος και ο θάνατος. Κοινά θέματα