Μάθημα: Λαϊκοί πολιτισμοί και σύνορα

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και

Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Ακαδημαϊκό έτος 2012-2013

Εαρινό εξάμηνο

Διδάσκων: καθηγητής Ευάγγελος Γρ.Αυδίκος

1.Το πλαίσιο

1. Το πλαίσιο

Tα σύνορα, ορατά και «αόρατα», υπάρχουν μέσα στα όρια μιας εθνικής εδαφικότητας. Μερικά σύνορα μπορεί να είναι θεσμικά ή νομικά, άλλα είναι καθαρά γεωγραφικά, φυλετικά, γλωσσικά ή θρησκευτικά. Το βέβαιο είναι ότι τα όρια μιας κοινότητας δεν προσδιορίζονται μόνο από την τοπικότητα αλλά και από την αίσθηση του ανήκειν. Και σ’ αυτή την περίπτωση τα σύμβολα επωμίζονται τον ρόλο να καταστήσουν τα σύνορα ορατά στο συμβολικό επίπεδο. Έτσι η κοινότητα γίνεται μια «αποθήκη συμβόλων».

Στόχος του μαθήματος είναι η διεπιστημονική διερεύνηση της συμβολής του λαϊκού πολιτισμού στην κατασκευή πραγματικών ή συμβολικών ορίων ανάμεσα στις εθνοτικές ομάδες που συνυπάρχουν. Τα παραδείγματα αντλούνται από τα Βαλκάνια, την υπόλοιπη Ευρώπη αλλά και άλλη μέρη. Βασικοί άξονες στην προσέγγιση θα είναι

Ø       Ορίζοντας τα σύνορα

Ø       Σύνορα και σύμβολα

Ø       Η πολιτική χρήση των συνόρων

Ø       Η  μετανάστευση και τα σύνορα

Ø       Πολιτικο-κοινωνικές αλλαγές και σύνορα

Ø      Ιστορώντας εμπειρίες συνόρων(από επιτόπια έρευνα, λογοτεχνία, κινηματογράφο)

2.Υποχρεώσεις

 Υπάρχουν δύο επιλογές:

             I.       

§         Τουλάχιστον εννιά(9) παρουσίες στη διάρκεια του εξαμήνου.

§         Παρουσίαση δύο άρθρων  στην τάξη

§         Εκπόνηση εργασίας στηριγμένης στην επιτόπια έρευνα(1200-1500 λέξεις)

  Υποβολή πρότασης ως τις 10 Απριλίου 2013

   Κατάθεση εργασίας ως τις 22 Μαΐου 2013(με e-mail)

§         Προφορική εξέταση (στο τελευταίο μάθημα) σε τέσσερα άρθρα, δύο εκ των οποίων θα είναι διαφορετικά  απ’ αυτά που παρουσιαστούν στην τάξη

          II.       

§         Συγγραφή ενός δοκιμίου-όχι περίληψης, στηριγμένου σε δύο άρθρα(1500 λέξεις).

§         Προσοχή: Η συγγραφή περίληψης θα βαθμολογηθεί με 1-2 βαθμούς, ενώ  η ανάθεση της συγγραφής σε επαγγελματία ή άλλο πρόσωπο θα επιφέρει το μηδενισμό του δοκιμίου.

§         Ενδιάμεση εξέταση(ένα ερώτημα με απάντηση έκτασης ως 300 λέξεων, 21 Μαΐου 2013, 5-6μμ, την τελευταία ώρα του μαθήματος).

§         Προφορικές εξετάσεις στην περίοδο των εξετάσεων.

3. Αξιολόγηση

             I.       

§         Παρουσίαση άρθρων 30%

§         Εργασία  40%

§         Προφορική εξέταση 20% (εκτιμάται ότι θα γίνει  στις 29 Μαΐου 2013)

§         Συμμετοχή 10%

          II.       

§         Δοκίμιο   20%

§         Ενδιάμεση εξέταση 30%(σε περίπτωση μη συμμετοχής στις εξετάσεις αφαιρείται το 20% της τελικής βαθμολογίας)

§         Προφορικές εξετάσεις 50 %.

§         Συμμετοχή στο μάθημα (αξιολόγηση 10%) με την προϋπόθεση ότι θα παρακολουθήσουν 7 το λιγότερο φορές το μάθημα

5. Προτεινόμενα συγγράμματα

α. Αυδίκος, Ευάγγελος(επιμ.).2010. Λαϊκοί πολιτισμοί και σύνορα στα Βαλκάνια. Αθήνα: Πεδίο.

β. Τοντόροβα, Μαρία Βαλκάνια, Η δυτική φαντασίωση, Επίκεντρο, 2007

6. Η βιβλιογραφία

        i.             Alvarez, Robert, “The Mexican –Us Border: The Making of an Anthropology of Borderlands”, Annual Review of Anthropology 24(1995) 447-470.

      ii.            Αυδίκος, Ευάγγελος(επιμ.).2010. Λαϊκοί πολιτισμοί και σύνορα στα Βαλκάνια. Αθήνα: Πεδίο.

    iii.            Νιτσιάκος, Βασίλης. 2010. Στο σύνορο. Αθήνα :Οδυσσέας.

4. Jaago, Tiiu, ‘Cultural borders in an autobiographical narrative’, Folklore 52(2012):15-38.
5. Labrianidis, Lois. “The Impact of the Greek Military Surveillance Zone on the Greek
6. Side of the Bulgarian – Greek Borderlands.”  Boundary and Security Bulletin
7. 7.2(1999):82-93.Print.

viii.            Laube, Lena and Christof Roos.   “ A “Border for the People”? Narratives on

    ix.            Changing Eastern Borders in Finland and Austria.” Journal of Borderlands Studies

      x.            25.3-4(2010): 31-49. Print.

11. Laurén, Kirsi, ‘Fear in border narratives: perspectives of the finnish-russian
12. border fear in border narratives: perspectives of the finnish-russian border’, Folklore 52(1912):39-62.
13. Lawrence, Christopher.  “Re-Bordering the Nation: Neoliberalism and Racism in
14. Rural Greece.” Dialectical Anthropology 29 (2005):315–334.Print.
15. Mazower, Mark. The Balkans: A Short History. New York: Random House, Inc.
16. ,2002.Print.
17. Poulton,Hugh.The Balkans:Minorities and States in Conflict.London:Minority Rights
18. Publications,1991.Print.
19. Σφέτας, Σπύρος,  Ελληνοβουλγαρικές Αναταράξεις1880-1908( Greek-Bulgarian
20. Turbulances 1880-1908).Thessaloniki,Gr. :Epikentro,2008.
21. Todorova, Maria. “The Trap of Backwardness: Modernity, Temporality, and the
22. Study of Eastern European Nationalism.” Slavic Review 64.1(2005):140-164.

.