Επετειακό το έτος. Διακόσια χρόνια από την απόφαση να γίνει η
επανάσταση του 1821. Πέρα από τη λογική γεγονός και τον συσχετισμό δυνάμεων,
κατά μία σύγχρονη έκφραση. Στην επαναστατική πυρά αποκτούσαν σχήμα οι
συνειδήσεις, η πράξη είναι εκείνη που θέτει τα διλήμματα αλλά και τις επιλογές.
Κάποιοι από εκείνους που ασχολήθηκαν με τον αγώνα έκαναν τις
δικές τους επιλογές. Ο νους ήταν προσηλωμένος στην εξουσία. Στη διαμόρφωση των
συνθηκών εκείνων που θα διευκόλυνε τα σχέδια. Να αποκτήσουν δύναμη και να
αποτελέσουν τη διάδοχη λύση μετά την απελευθέρωση.
Πρόκειται για τους «Ελληνοπρίγκιπας», κατά τον χαρακτηρισμό
του Κοραή. Είναι όλοι εκείνοι που θεωρούσαν τους εαυτούς τους διαφορετικούς από
τους υπόλοιπους. Νόμιζαν πως τους είχε δοθεί η θεία χάρη να ασκούν εξουσία.
Είναι οι ευνοημένοι από την κοινωνία και τη δοσμένη εξουσία να κυβερνούν.
Θεωρούσαν πως γεννήθηκαν μ’ αυτή την εντολή.
Ο Κοραής ευφυώς χρησιμοποίησε τον χαρακτηρισμό, που
προκάλεσε δυσλειτουργίες στην πολιτική και στρατιωτική οργάνωση του αγώνα. Την
ώρα που οι κατσαπλιάδες της πρώτης γραμμής αγωνίζονταν να κερδίσουν θέσεις και
να επιβάλουν την παρουσία τους, οι «ελληνοπρίγκιπες» νοιάζονταν για τον
μικρόκοσμό τους. Εβλεπαν στο καθρεφτάκι μόνο τους εαυτούς τους. Να διαμορφώσουν
συμμαχίες, να εξουδετερώσουν -ή και να εξοντώσουν- αντιπάλους, να διαχειριστούν
τα δάνεια για τους δικούς τους σκοπούς. Να δημιουργήσουν μια πολυπληθή στρατιά
ακολούθων, που θα ήταν πρόθυμοι να τους υπηρετήσουν.
Κανείς απ’ αυτούς, τονίζει ο Κοραής «δεν ήθελε τολμήσειν όσα
ετόλμησεν ο Βότσαρης και οι παρόμοιοί του άλλοι στρατηγοί». Η ναπολεόντεια
αντίληψη για τη διοίκηση εξωθεί στον εγωκεντρισμό και στην ανασφάλεια. Και
επομένως στην καχυποψία απέναντι στους άλλους, ιδίως σε όσους βρίσκονται στην
πρώτη γραμμή του αγώνα. Οποιουδήποτε πολέμου. Οι στρατηγοί έχουν αξία στον
βαθμό που είναι ασπόνδυλοι. Χωρίς βούληση. Οταν μένουν στη σκιά αποδίδοντας την
ύπαρξή τους στην μεγαλοψυχία των «πριγκίπων.
Αν οι επισημάνσεις του Κοραή περιορίζονταν στα όσα συνέβησαν
τα επαναστατικά χρόνια θα αποτελούσε η επέτειος των διακοσίων χρόνων μια καλή
αφετηρία να αναστοχαστούμε. Να ξαναδούμε το παρελθόν, όχι φορώντας φουστανέλες
και χλαμύδες, κατά τον προσφυή τίτλο του βιβλίου της Κουλούρη. Χωρίς δηλαδή
μεγαλοστομίες και ανούσιες εκδηλώσεις, οι οποίες δεν πρόκειται να προσφέρουν
κάτι το ιδιαίτερο στην εθνική μας αυτογνωσία.
Οι «ελληνοπρίγκιπες» δημιούργησαν παράδοση στη χώρα. Είναι
παρόντες και παρούσες σ’ όλες τις κρίσιμες εθνικές στιγμές. Είναι εκείνοι που
θεωρούν τους εαυτούς τους διαφορετικούς. Γεννήθηκαν για να κυβερνούν και να
ξεχωρίζουν. Να υμνολογούνται από τους υπόλοιπους. Κριτήριο του ορθού είναι η
δική τους επιθυμία. Κι έτσι το δέον γενέσθαι δεν είναι κοινό για όλους.
Διαφέρει ανάλογα με τις δικές τους επιθυμίες. Καιρός είναι να τιμήσουμε τους
στρατηγούς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου