Το υψωμένο δάχτυλο της ενοχής

Το κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών, το πρώτο με το οποίο ξεκινάει συνεργασία με τη συγκεκριμένη εφημερίδα 

       Να ’ταν τα νιάτα δυο φορές τα γερατειά καμία, λέει ο στίχος ενός γνωστού δημοτικού τραγουδιού. Φαίνεται πως η  λαϊκή αυτή θυμοσοφία που θα μπορούσε να ταυτίσει τη ζωή με  πικραμύγδαλο, αμφισβητείται στην εποχή μας  με πολύ έντονο τρόπο, καθώς όλο και πιο πολλοί μεσήλικες- άνδρες και γυναίκες- αξιοποιούν την τεχνολογία της αισθητικής ώστε να παρατείνουν την περίοδο της νιότης.

       Ο κόσμος τροχοδρομείται στις ράγες της μετανεωτερικότητας που αποθεώνει τη συνεχή αλλαγή, γεγονός που βοηθιέται από τις ταχύτατες αλλαγές στην τεχνολογία, άρα και στην επικοινωνία. Το νέο αποθεώνεται. Το παλιό δαιμονοποιείται και εξορίζεται στα κράσπεδα της κοινωνικής λήθης. Στους χώρους εργασίας η βιτρίνα είναι οι νέοι, ιδίως εκείνοι που ασχολούνται με το μάρκετινγκ και την πρόκληση της πρώτης εντύπωσης. Νέοι λαμπεροί, όμορφοι, ντυμένοι στην τρίχα δίνουν την εντύπωση ενός κόσμου που έχει αποθεώσει τη νεολαία, στην οποία έχει παραδώσει τα σκήπτρα. Αυτή η αίσθηση ενισχύεται από τους λόγους  που ακούγονται κάθε Σεπτέμβριο στην έναρξη της σχολικής χρονιάς. Οι πολιτικοί μας επενδύουν στις νέες γενιές, το μέλλον τούς ανήκει, λένε. Ακόμη, η Βουλή των Εφήβων μια φορά το χρόνο αυξάνει αυτή την εντύπωση. Όλοι οι παράγοντες του τόπου-πολιτικοί και μέσα ενημέρωσης- αναδεικνύουν τη συνεδρίαση των φερέλπιδων νέων που με σοβαρότητα-κάποιες φορές με φρεσκάδα- βρίσκουν την ευκαιρία να ξετυλίξουν τα όνειρά τους, εξασφαλίζοντας  τη συναίνεση για μια νεολαία που προοιωνίζει ένα λαμπρό μέλλον για τον τόπο.

       Δυστυχώς όμως, αυτό κρατάει πολύ λίγο. Δεν αμφισβητώ τις προθέσεις πολλών από εκείνους που δημιουργούν αυτή την εικόνα. Η πραγματικότητα ωστόσο είναι διαφορετική, τουλάχιστον αυτή που παρακολουθούμε τον τελευταίο καιρό. Εκατοντάδες νέοι διαδηλώνουν στους δρόμους  διεκδικώντας το δικαίωμα στη ζωή. Ουσιαστικά διεκδικούν ένα μερτικό της διολισθαίνουσας αξιοπρέπειάς τους. Απέναντί τους, στα στασίδια των «ναών» της τηλεοπτικής μας δημοκρατίας, δημοσιογράφοι και πολιτικοί. Τους επαναφέρουν στην τάξη, μη φωνάζετε, δε θα βρείτε το δίκιο σας έτσι,  προσπαθώντας να τους μυήσουν στα τερτίπια της τηλεοπτικής «ευπρέπειας». Τους θυμίζουν τους άλλους νέους που περιμένουν υπομονετικά . Οι Ρωμαίοι ρίχνανε τους σκλάβους στις αρένες να φαγωθούνε μεταξύ τους . Σήμερα αυτή την ανθρωποφαγία την ονομάζουμε κοινωνικό αυτοματισμό. Άσε τους νέους να μαλλιοτραβηχτούν. Οι θεατές στις αρένες χρειάζονται αίμα.

       Και το χειρότερο σ’ όλα αυτά είναι το δάχτυλο του βουλευτή ή του πολιτευτή που ανακαλεί στην τάξη τον νέο. Του θυμίζει τις στρατιές των ανέργων, είσαι τυχερός, μη μιλάς, του συστήνει. Ακλόνητο επιχείρημα που ζέχνει από κοινωνικό αμοραλισμό, από κυνισμό. Οι νέοι της Βουλής των Εφήβων που όλοι τούς επαινούσαν έγιναν οχληροί. Σπούδασαν, πήρανε διδακτορικά, έφτιαξαν ενδεχομένως οικογένεια. Καλά να πάθουν, δική τους η επιλογή. Δεν ρώτησαν κανέναν πριν να μεγαλώσουν. Το υψωμένο δάχτυλο του πολιτικού ενοχοποιεί τη δίψα  για επιβίωση. Βασίλη, κάτσε φρόνιμα να γίνεις νοικοκύρης, υπενθυμίζει το τεντωμένο σωφρονιστικά δάχτυλο. Στις μέρες όμως , ακόμη και η παρακίνηση του δημοτικού τραγουδιού μοιάζει καρικατούρα μπρος στη ζοφερή πραγματικότητα.

     Με τον ίδιο τρόπο ενοχοποιεί και το τεντωμένο δάχτυλο εκείνου του πανεπιστημιακού που με την εγκυρότητα του ακαδημαϊκού τίτλου διαπιστώνει ότι οι νέοι δεν ξέρουν ιστορία, σκέφτονται εθνοκεντρικά, ή ότι οι σύγχρονοι είναι αδιάφοροι. Εύκολα αποφθέγματα που γενικεύουν, που βάζουν στο ίδιο τσουβάλι τους νέους, που τους αντιμετωπίζουν ως μια κοινωνική κατηγορία και όχι ως ηλικιακή ομάδα.       Έτσι γίνεται όμως με κάθε τεντωμένο δάχτυλο. Πιστεύει  στη δική του απόλυτη αλήθεια. Θέλουμε ακόμη πολύ καιρό για να κατεβάσουμε το δάχτυλο και να δώσουμε πίσω στους νέους το δικαίωμα να ονειρεύονται. Γιατί αλίμονο στην κοινωνία που θα εξωθήσει στους νέους να ενστερνιστούν την παροιμία: Με το μεγαλύτερό σου κουκιά μην σπέρνης γιατί αν σπείρης, δε φυτρώνουν κι αν φυτρώσουν, δε θα βράζουν.