Της Ευανθίας

Oι στύλοι ηλεκτροδότησης-οι κοινές κολώνες- είναι πλέον ένα απουσιολόγιο που καταγράφει τους απόντες. Είναι ημερήσιο δελτίο απωλειών. Παλιότερα, τα νέα κυκλοφορούσαν πιο εύκολα, ακόμη και στις μικρές πόλεις. Στις μέρες μας οι άνθρωποι ξένεψαν. Τελευταία, περπατάνε μαζεμένοι, αν όχι σκυφτοί, και το βλέμμα μένει καρφωμένο στην άσφαλτο. Έτσι, ακόμη και οι κολώνες που μετράνε τις απώλειες μένουν βουβές.

       Έτσι εξηγείται που είδα δυο τρεις μέρες αργότερα το κηδειόσημο στην κολώνα. Απούσα η Ευανθία Νάνου. Για τους πολλούς άγνωστη, ακόμη και για τη νέα γενιά της γενέθλιας πόλης. Έτσι γίνεται με τη μνήμη. Όλα που την αφορούν μοιάζουν με αγώνα σκυταλοδρομίας. Αν κάποιος κάνει λάθος, είτε αυτός που την παραδίδει είτε ο νεότερος που συνεχίζει, η σκυτάλη πέφτει από τα χέρια των γενεών και τότε προκαλούνται ρωγμές. Η λήθη βρίσκει εύφορο έδαφος.Οι κολώνες είναι σήμερα τόποι που καλούν τους περαστικούς σε άσκηση μνήμης.

      Η Ευανθία Νάνου υπήρξε σημαντικός κρίκος στη μνήμη του πολιτισμού και της κοινωνίας της Πρέβεζας. Στάθηκε όρθια, αμετακίνητη στις δυσκολίες, συνεπής με τις αρχές της, ανυποχώρητη στην υπεράσπιση του δικαιώματος στη γυναικεία χειραφέτηση. Δεν ήταν άνθρωπος της θεωρίας αλλά της δράσης. Στο χωράφι παλιότερα καλλιεργώντας κηπευτικά αλλά και στους κοινωνικούς αγώνες. Πάντα στην πρώτη γραμμή.

     Πάνω απ’ όλα όμως, ταυτίστηκε με την Πρεβεζάνα. Πήρε τη σκυτάλη από την Ευγενία Νίκα, την Αυρηλία Ντάβαρη και άλλες γυναίκες.Ήταν οι πρώτες που πάλεψαν να βγάλουν τις γυναίκες από τη γειτονιά οργανώνοντας ένα καθαρά γυναικείο καρναβάλι που ξεπερνούσε τα στενά όρια μιας πολιτιστικής κίνησης. Ήταν ένας αγώνας για τη χειραφέτηση της Πρεβεζάνας.Οι συνθήκες εχθρικές. Η αγορά ανδροκρατούνταν.Κι ένα σμάρι γυναίκες που βγήκαν μοναχές τους στην αγορά προκάλεσες δηκτικά σχόλια, υποτιμητικές και απαξιωτικές συμπεριφορές.Τι γύρευε η αλεπού στο παζάρι;

       Η Ευανθία βοήθησε να ωριμάσει το γυναικείο καρναβάλι, να παίξουν οι γυναίκες της πόλης πρωταγωνιστικό ρόλο.Και το σπουδαιότερο.Παρέμειναν για πολλά χρόνια μια μεγάλη παρέα που ξεπερνούσε τις πολιτικές αντιπαραθέσεις και τις κοινωνικές διαφορές.Η Ευανθία διαφύλαξε ως κόρη οφθαλμού την ανεξαρτησία αυτή, σε μια εποχή που όλα έμπαιναν σε κομματικά καλούπια, στο σχήμα ‘οι δικοί μας’ και ‘οι άλλοι’.

       Πολλές φορές, αναζητούν οι μελετητές τις ηγετικές μορφές μιας εποχής. Τις αναζητούν ανάμεσα σ’ αυτούς που ξεχωρίζουν σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.Υπάρχουν όμως και οι εκφραστές μιας αυθεντικής λαϊκότητα;. Αυτές οι μορφές κουβαλάνε την εποχή στους ώμους τους.

     Μια τέτοια φιγούρα ήταν και η Ευανθία Νάνου.Συμπύκνωσε το ήθος της μεταπολεμικής περιόδου. Η προσωπικότητά της αργάστηκε στους δρόμους , εκεί όπου χτυπούσε η καρδιά της πόλης. Κι έτσι επάξια η τοπική ιστορία έχει φυλαγμένη μια θέση γι’ αυτήν.