Τώρα που πολλά παιδιά συμπλήρωναν το μηχανογραφικό δελτίο για την εισαγωγή τους στα ΑΕΙ-ΤΕΙ, με περισσή αγωνία παρατηρούσα νοοτροπίες, κριτήρια λήψης απόφασης και αγωνίες για να μη προδώσουν τις προσδοκίες των γονέων και για να μη χαντακώσουν τις σπουδές τους σε ένα άχαρο αντικείμενο. Τα κριτήριά τους ποικίλα και όχι πάντα ορθολογικά. Μετά είδα σε δοξαστικό ρεπορτάζ να εκτοξεύονται στον αέρα τα γεωμετρικά καπέλα των «επιτυχημένων αποφοίτων» του κολεγίου της πρωτεύουσας και αναρωτήθηκα: Ποια άτομα πετυχαίνουν στη ζωή τους; Ποιοι προκόβουν και με τι είδους σπουδές; Αναλογίστηκα κάμποσους επιτυχημένους στον ακαδημαϊκό χώρο ή στον χώρο των γραμμάτων, που λένε, στον καλλιτεχνικό-δημιουργικό χώρο και στην πολιτική. Η τελευταία χρειάζεται δικό της κείμενο για τη θρασύτητα, τον νεποτισμό, το γλείψιμο, την οικογενειοκρατία, τον αμοραλισμό, το σθένος, τον εγωισμό, τη φωτογένεια, τη γλώσσα-ροδάνι και κάποιες άλλες ικανότητες ήσσονος σημασίας, για να συνθέσουμε τις παραμέτρους μιας πετυχημένης ή ενός επιτυχημένου homo politicus.
Στα γράμματα, στη λογοτεχνία και στα καλλιτεχνικά δρώμενα λένε πως είναι καταλυτικό το δίκτυο σχέσεων με τον εκδοτικό χώρο και κυρίως με τα ΜΜΕ. Δημοφιλές σίριαλ σε μεγάλο κανάλι, λόγου χάρη, είχε βασιστεί σε ευπώλητο μεταφρασμένο βιβλίο κυρίας με σύζυγο στέλεχος ΜΜΕ του εξωτερικού. Μάγια, έρωτες, κερατώματα, βροχές, χιόνια, ασυναρτησίες ή άλλες σαχλαμάρες με ροζ παχύρρευστους χαρακτήρες απέκτησαν φήμη και απέφεραν χρήμα στους συγγραφείς, που βρήκαν τον κατάλληλο εκδοτικό εταίρο για έναν πρόσφορο χυλό στο επίπεδο της αναγνωστικής νοημοσύνης. Σημειώνω ότι στο μάθημα της Φιλοσοφίας στη Σχολή μου έχασα ακροάτρια, επειδή επέκρινα την αγαπημένη συγγραφέα της, που μας χορεύει ατάλαντα στο τηλεοπτικό ταψί. Και ποιοι πετυχαίνουν, άραγε, επιστημονικώς; Λειτουργούν στη χώρα Σχολές αριστείας ή άλλα ΑΕΙ που έχουν προπτυχιακά προγράμματα χθαμαλής ποιότητας; Υπάρχουν, βέβαια, και τα γνωρίζουμε, αλλά αυτό δεν αποτελεί συνταγή για καλές σπουδές: ξεχωρίζουμε την ιδιοσυγκρασία του σπουδαστή που επεδίωξε να εισαχθεί στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ο εισαχθείς οφείλει στον εαυτό του να μην επιλέξει κάτι που θα τον συνδέσει μέσω ενός πτυχίου-πιστοποιητικού σπουδών με την αγορά εργασίας και να μην προσεταιρισθεί επιλογές γονέων ή επιταγές της αποκατάστασής του – εκτός κι αν είναι ωφελιμιστής και ανέραστος χαρακτήρας, μειοδότης της ψυχικής ορμής της άγριας καρδιάς, που οφείλει να έχει στα σωθικά του, για να αλλάξει τον κόσμο. Σπουδάστε, λοιπόν, αγόρια και κορίτσια, το γνωστικό αντικείμενο που θέλετε πιο πολύ, ανεξάρτητα από την επαγγελματική προοπτική των σπουδών σας. Προσφέρτε αυτή την πολυτέλεια στα νιάτα σας και στον κόσμο όλο. Τολμήστε να μπείτε και σε «ανυπόληπτες» σχολές και σε υποβαθμισμένα τμήματα. Πλουτίστε τις δεξιότητες, τους ορίζοντες και τις πρακτικές ικανότητες σε τομείς που έχουν ανάγκη από ζωή, ορμή, έμπνευση και γονιμότητα. Βάλτε τα γυαλιά στους διδάσκοντες, αμφισβητήστε τους, απαιτήστε τα πάντα, επιδιώξτε το καλύτερο επίπεδο γνώσης για σας και για τους συμφοιτητές σας που μπήκαν εκεί από απελπισία και από ανάγκη, διαβάστε πέρα από τα μαθήματά σας, εργαστείτε, ταξιδέψτε με κάθε ευκαιρία, διαβάστε λογοτεχνία, δείτε θέατρο, μπείτε αδίστακτα σε κάθε λογής μουσεία, κατεβείτε με τόλμη τα σκαλιά των γκαλερί, δείτε πολλή τέχνη, ρουφήξτε τη ζωή, συζητήστε για τον θεό, για τα θαύματα, για την Τεχνική, για τα χρώματα, για την πολιτική, για τα μαθήματά σας, για τη λογοτεχνία, για την ηθική, για τις αισθήσεις, για το φως, για όσα δεν βλέπετε, για την ενέργεια, για το άυλο, για το νόημα της ζωής και μην παραιτηθείτε ποτέ από αυτόν τον καλπασμό ζωής που θα σας κουράζει, αλλά θα σας διατηρεί ζωντανούς. Και βρείτε συντρόφους ακμαίους για να στηριχτείτε και να ακουμπήσετε πάνω τους και να πάρετε δύναμη να τους κρατήσετε αν πέσουν κι εκείνοι.
Διότι, μέσα σε αυτό τον αδυσώπητο στρόβιλο της ζωής, στον πολιτικό και τεχνολογικό κυκεώνα των εικόνων, των ειδήσεων, της διαστρέβλωσης και της διαστροφής, θα χρειαστείτε πολλή δύναμη και συντροφική στήριξη, ώστε να… αποφύγετε την επιτυχία αυτού του είδους. Επιδιώξτε αποκλειστικά την επιτυχία της ολοκλήρωσής σας, ως πνευματικά, συντροφικά και κοινωνικά όντα με αξίες. Η επιτυχία, υπό τους κρατούντες όρους και υπό τις δεδομένες προϋποθέσεις είναι, μάλλον, κάτι άτιμο. Προτείνω, λοιπόν, να μην υποκύψετε στην πεπατημένη, μη συμβιβαστείτε παίζοντας μπάλα με την εξουσία του κάθε τυχάρπαστου. Με ήπιο τρόπο ή -αν χρειάζεται- με ρήξεις, φτιάξτε, περπατώντας βήμα βήμα, τον δικό σας δρόμο στη ζωή, υπακούοντας μόνο στον ποιητή Αντόνιο Ματσάδο (1875-1939): «διαβάτη, δεν υπάρχει δρόμος, το δρόμο τον φτιάχνεις περπατώντας».
ktheolog@central.ntua.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου