Ευάγγελος Αυδίκος,Και για μούντζα ο λαός και για λιβάνι

·                                   

Στις στιγμές της αμηχανίας. Οταν η γλώσσα δυσκολεύεται ν’ αλέσει τις λέξεις, η λύση είναι η λογοτεχνία. Ο Παλαμάς έκοψε με τους στίχους του τον δικό μου κόμπο. Και πάλι ο λαός στο επίκεντρο. Η τηλεοπτική οθόνη γινόταν ψαλτήρι δοξαστικού για τη σοφία του. Που διάλεξε σωστά στις ευρωεκλογές. Ο λαός είναι τίποτε και είν’ όλα, είναι του εκδικητή το γιαταγάνι. Συμπληρώνει ο Παλαμάς στα «Σατιρικά Γυμνάσματα».

Κάθε φορά τα ίδια. Για τους νικητές ο λαός είναι το ξίφος που αποκαθιστά την τάξη. Και τότε είναι τροπαιοφόρος. Του φοράνε οι νικητές την πανοπλία του Αη Γιώργη, τον βάζουν σ’ ένα άσπρο άλογο και τον αναγορεύουν διώκτη όσων επιβουλεύονται την τάξη και την κανονικότητα.

Αλίμονό του όμως στην αντίθετη περίπτωση. Ηταν πρώτη φορά το 1989 που το πρόσεξα. Στις συνεχόμενες εκλογές που ο Μητσοτάκης πατήρ δεν μπορούσε να πάρει την κυβερνητική πλειοψηφία. Σε μία απ’ αυτές τις εκλογές δημοσιογράφος που έγραφε σε απογευματινή εφημερίδα άφησε την πικρία του να υπερχειλίσει. Εγινε χολή. Λοιδόρησε τον λαό που δεν μπορούσε να κατανοήσει την ορθή επιλογή. Αγανάκτησε με την αδυναμία του να κατανοήσει το συμφέρον του.

Τούτος ο λαός, αφέντη μου, δεν ξέρει πολλά λόγια, /σωπαίνει, ακούει, κι όσα του λες τα δένει κομπολόγια. Είναι τα λόγια του Ρίτσου. Η υπεροψία της εξουσίας. Που πηγάζει από την αίσθηση της αυθεντίας. Δημοσιογραφική και πολιτική. Πριν από τις ευρωεκλογές εκφράστηκε ως κοινωνικός ρατσισμός. Για τους Ρομά που παρακολούθησαν πολιτικές συγκεντρώσεις. Το μόνο που δικαιούνται είναι να ψηφίζουν «εμάς». Ειδάλλως, γίνονται φορείς μιαρότητας. Διαταράσσουν την ορθότητα. Λαός ατελής που δεν δικαιούται να έχει άποψη, εκτός κι αν συμπίπτει με εκείνη των διαμεσολαβητών.

Κυριακή βράδυ. Η ώρα του λαού. Του δοξαστικού και της σταύρωσης. Και τα δύο συνυπάρχουν. Ο λαός είναι ο εκφραστής της απόλυτης σοφίας, στην πρώτη περίπτωση. Αναπέμπονται τηλεοπτικοί αίνοι στο αίσθημα της δικαιοσύνης του. Είναι η ώρα που αποκαθιστά τις όποιες ανισορροπίες, αφού πρώτα ανασύρει την παλάντζα του από τη ναφθαλίνη.

Για τους ηττημένους ο λαός, συχνά, είναι επιλήσμων. Αδικος. Μετατρέπεται σε αποδιοπομπαίο τράγο, που φορτώνεται τις αδυναμίες όσων ασκούν εξουσία. Η απογοήτευση για το αποτέλεσμα γίνεται αδυναμία κατανόησης του τρόπου που ψήφισαν οι πολίτες.

Και σ’ αυτή τη στάση υπάρχει μια αίσθηση υπεροχής. Απέναντι στους απλούς ανθρώπους. Που δεν ακολουθούν τα ίχνη του συμφέροντός τους. Η απογοήτευση είναι ανθρώπινη ιδιότητα. Η υπερβολή όμως στους χαρακτηρισμούς συνιστά αδυναμία ανταπόκρισης στον ρόλο της πολιτικής πρωτοπορίας. Η πολιτική συμπεριφορά δεν είναι ευθύγραμμη. Εχει πολλά καγκέλια. Οφιοειδείς μεταστροφές που ζαλίζουν. Ούτε αίνοι, λοιπόν, ούτε κατάρες. Ταπεινοφροσύνη και περίσκεψη από τους ηττημένους.