Ευάγγελος Αυδίκος, Πόλεμος πάντων μεν πατήρ εστί, ΕΦΣΥΝ, 1 ΜΑΡΤΊΟΥ 2022

 

Λαογραφίζεις στα κείμενά σου, σχολίασε καλός φίλος. Αναφερόταν στην τακτική χρήση παροιμιών για την υποστήριξη απόψεων. Προφανώς αντιμετωπίζεται η λαϊκή θυμοσοφία ως απομονωμένο διαμέρισμα της ανθρώπινης σκέψης. Δεν εκλαμβάνεται ενίοτε ως βιωμένη εμπειρία που μας παρέδωσαν όσοι κατοίκησαν τον πλανήτη Γη.

Αυτή η εμπειρία έχει κληροδοτηθεί από ιστορικά και φιλοσοφικά κείμενα. Ο Ηράκλειτος είναι ένας απ’ αυτούς τον οποίο θυμόμαστε με αφορμή όσα γίνονται στην Ουκρανία. Ξαφνικά από έναν αόρατο υγειονομικό εχθρό το ενδιαφέρον μετατοπίστηκε στον πόλεμο. Οι τηλεοπτικοί σταθμοί άλλαξαν τη σύνθεση των ομιλητών. Οι στρατιωτικοί αναλυτές και οι διεθνολόγοι αντικατέστησαν τους λοιμωξιολόγους.

Αναπόφευκτη η αλλαγή. Μια εισβολή σε ξένο κράτος δημιουργεί συνειρμούς στους πολίτες. Για το πόσο εύθραυστη -και όχι δεδομένη- είναι η ειρήνη. Το ξεχάσαμε, μόλο που δεν έχουν περάσει παρά κοντά τριάντα χρόνια από ό,τι συνέβη με τη μαζική στρατιωτική επίθεση στους λαούς της πρώην Γιουγκοσλαβίας.

Πόλεμος πάντων μεν πατήρ εστί. Αυτός είναι ο στοχασμός του Ηράκλειτου. Με άλλα λόγια, όποια πέτρα κι αν σηκώσεις υπάρχει ο πόλεμος. Η σύγκρουση αντίπαλων ομάδων. Διά την των χρημάτων κτήσιν πάντες οι πόλεμοι γίγνονται, διευκρινίζει ο Πλάτων. Οι πόλεμοι γίνονται από συμφέρον, για την απόκτηση πραγμάτων. Συχνά, αυτό ονομάζεται ζωτικός χώρος από τους ειδικούς.

Ηδη ζούμε έναν τέτοιον πόλεμο. Την εισβολή της Ρωσίας στο ουκρανικό έδαφος. Που προετοιμάστηκε σε περίοδο ειρήνης ένθεν κακείθεν. Και οι δύο πλευρές, η Ρωσία και ο στρατιωτικός βραχίονας του δυτικού κόσμου, έπαιζαν πολεμικό σκάκι ώστε να επιτύχουν το τελικό ρουά ματ.

Και το αποτέλεσμα; Αίμα, νεκροί, φόβος, αγωνία, ήχοι τρομακτικοί. Ακρωτηριασμέναα σώματα, ζωές νέων ανθρώπων που κόπηκαν στη μέση. Καταστροφές υποδομών. Ο διάλογος και οι εφαρμογές των διεθνών συνθηκών βούλιαξαν στον Εύξεινο Πόντο. Τα ευρωπαϊκά κράτη ταλανίζονται από τα ξεχωριστά κρατικά τους συμφέροντα. Μακάρι να ξεθολώσουν τα μάτια τους με αφορμή την Ουκρανία και να δουν την εισβολή και τη συνεχιζόμενη κατοχή στην Κύπρο, χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Υπάρχουν βεβαίως οι ειδικοί. Που συζητάνε για όλες τις διαστάσεις. Ομως, το μείζον είναι ο ίδιος ο πόλεμος. Και τα θύματα. Οι κάτοικοι της περιοχής που έχουν προσφυγοποιηθεί. Και όσοι είναι εγκλωβισμένοι ζουν με τον θάνατο.

Η σκέψη μου είναι με τους ανυπεράσπιστους που οδηγούνται ως σφάγια στους πολεμικούς βωμούς. Η στρατιωτική εισβολή δεν λύνει προβλήματα. Περιπλέκει τα γεγονότα. Αυτό λέει η ιστορική εμπειρία.

Για τη χώρα μας η εισβολή στην Ουκρανία συμπίπτει με την επέτειο της Μικρασιατικής Καταστροφής. Πιστέψαμε αφελώς τα μεγάλα λόγια των δυτικών κρατών και συστρατευτήκαμε με τα δικά τους συμφέροντα. Το αποτέλεσμα γνωστό.

Ειρήνη, λοιπόν. Και εναντίον της στρατιωτικής εισβολής. Με τους Ουκρανούς πολίτες.