Μάθημα: Υπερφυσικό και κοινωνικές πρακτικές

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και

Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Ακαδημαϊκό έτος 2013-2014

Χειμερινό εξάμηνο

Διδάσκων: καθηγητής Ευάγγελος Γρ.Αυδίκος

http://eclass.uth.gr/eclass/

Evangelos Avdikos facebook

www.evangelosavdikos.blogspot.com

Μάθημα: Υπερφυσικό και κοινωνικές πρακτικές

1.Το πλαίσιο

Στόχος του μαθήματος είναι να ασχοληθεί με το υπερφυσικό και την άρθρωσή του με την κοινωνία. Αφετηρία γι’ αυτό είναι η διαπίστωση ότι ζούμε   σε μια εποχή  που έχει χαρακτηριστεί ως τεχνολογική και ορθολογική, γεγονός που σημαίνει ότι η λογική και η σχέση αιτίου – αιτιατού είναι το πλαίσιο κατανόησης και εξήγησης των διαφόρων πολιτισμικών φαινομένων. Με άλλα λόγια,  στόχος του μαθήματος είναι να εξετάσει τη σχέση του ανθρώπου με το υπερφυσικό, την κοσμολογία του,  όπως έχει αποτυπωθεί σε πολιτισμικές μορφές του λαϊκού πολιτισμού. Κεντρικό άξονας είναι να διερευνήσει τα συστατικά του υπερφυσικού και τη σχέση του με τον κόσμο των πραγμάτων. Επιπλέον, επιχειρεί να διερευνήσει την επιβίωση και το μετασχηματισμό όψεων του «ανορθολογισμού» και της μαγικής σκέψης στην οργάνωση των κοινωνικών αναπαραστάσεων στη σύγχρονη εποχή.  Τα θέματα είναι:

α. Το υπερφυσικό, ο κόσμος των πραγμάτων και λαϊκός πολιτισμός(Ορισμοί και σχέσεις).

β. Τι είναι παράδοση και είδη (παράδοση, sage, legend).

γ. Το πρόβλημα της πίστης(belief)

δ. επωδές-ξόρκια, προλήψεις. Το κακό μάτι.

ε. κατάρες και πολιτισμικό κεφάλαιο.

στ. Φαντάσματα(ghosts), βρικόλακες(vampires) και κοινωνική αντι-δομή.

ζ.Τα εικονίσματα και ο δρόμος.

η. Φωτιά και ιερότητα

θ. Αποτέφρωση και διαχείριση του σώματος

ι. Ανορθολογικές πρακτικές θεραπείας και η σχέση παραδοσιακότητας-νεωτερικότητας: το νερό του Καματερού

ια. Τα όνειρα

Ιβ.Υπερφυσικές ιστορίες και έφηβοι: κονφορμισμός και ανατρεπτικότητα.

2.Υποχρεώσεις

 Υπάρχουν δύο επιλογές:

        I.       

§    Τουλάχιστον εννιά(9) παρουσίες στη διάρκεια του εξαμήνου.

§    Παρουσίαση δύο άρθρων  στην τάξη(δήλωση ως 8 Οκτωβρίου).

§    Εκπόνηση εργασίας στηριγμένης στην επιτόπια έρευνα(2500 λέξεις).

  Υποβολή πρότασης ως τις 20 Νοεμβρίου.

   Παρουσίαση εργασίας στις 17 Δεκεμβρίου

   Κατάθεση εργασίας ως τις 15 Ιανουαρίου 2013(με e-mail)

§    Προφορική εξέταση (στο τελευταίο μάθημα) στα:

ü      Δύο παρουσιασθέντα άρθρα

ü      δύο διαφορετικά άρθρα απ’ αυτά που παρουσιάστηκαν

ü      στην εργασία

  Προσοχή: Οι συμμετέχοντες σ’ αυτή την ομάδα δεν θα υπερβαίνουν τους είκοσι φοιτητές). Σε περίπτωση που ο αριθμός είναι μεγαλύτερος θα γίνει επιλογή με βάση τον αριθμό μαθημάτων του λαϊκού πολιτισμού που έχουν επιλεγεί από τους ενδιαφερόμενους φοιτητές/τριες.

   II.       

§    Συγγραφή ενός κειμένου στηριγμένου σε δύο άρθρα(2000 λέξεις)

             Δήλωση κειμένων ως τις 6 Νοεμβρίου 2013

               Παράδοση δοκιμίου ως τις 8 Ιανουαρίου 2014( με e-mail)

§    Ενδιάμεση εξέταση(ένα ερώτημα με απάντηση έκτασης ως 300 λέξεων, 17 Δεκεμβρίου 2013, στην ώρα του μαθήματος).

§    Προφορικές εξετάσεις στην περίοδο των εξετάσεων.

3. Αξιολόγηση

        I.       

§    Παρουσίαση άρθρων 30%

§    Εργασία  30%

§    Προφορική εξέταση 20% (εκτιμάται ότι θα γίνει  στις 14 Ιανουαρίου 2014)

§    Συμμετοχή 20%

   II.       

§    Κείμενο   20%

§    Ενδιάμεση εξέταση 30%(σε περίπτωση μη συμμετοχής στις εξετάσεις αφαιρείται το 20% της τελικής βαθμολογίας)

§    Προφορικές εξετάσεις 50 %(εκτιμάται ότι θα γίνουν γύρω στις 5 Φεβρουαρίου 2013).

§    Προαιρετικά δίνεται η δυνατότητα να παρουσιαστούν δύο άρθρα(αξιολόγηση 30%) με την προϋπόθεση ότι θα παρακολουθήσουν 5 το λιγότερο φορές το μάθημα

4.Προτεινόμενα συγγράμματα

1. Αυδίκος Ε. (2013): Πού να σπέρης και να θερίζης μέσα στην καρυόπιτα. Λαϊκή πίστη και κοινωνική οργάνωση. Πεδίο.

    2. Stewart Charles(2008). Δαίμονες και Διάβολος στην Ελλάδα,    μφρτ. Μ.  Σωκράτους.  Ταξιδευτής.

1.           5. Βιβλιογραφία

2.           El – Aswad, El – Sayed. 2002. Religion and Folk Cosmology. Scenarios of the Visible and Invisible in rural Egypt. Westport, Connecticut-London: Praeger.

a.                        Kεφάλαιο 3. Τhe Cosmos. The Visible and the Invisible, σσ.60-85.

b.                       Κεφάλαιο 4. The Hierarchical Microcosm, σσ. 86-108.

c.                        Κεφάλαιο 5. Symbolic Exchange, Gender, and Cosmological Forces, σσ. 109-143.

3.           Αυδίκος, Ευάγγελος Γρ., «“Το φάντασμα της Πορτίτσας”: Η κοινωνική λειτουργία του υπερφυσικού και το αγροτο-αστικό δίπολο», Εθνολογία 9 (2002) 167-1898.

4.           Αυδίκος, Ευάγγελος Γρ., «Ο υπερφυσικός κόσμος και το κοινωνικό του ισοδύναμο: το χώμα και το νερό στις ιστορίες περί βρικολάκων», Εθνολογία 11(2004-2005) 215-237.

5.           Αυδίκος, Ευάγγελος Γρ., “‘Να μπει ο διάβολος στην κεφαλήν και τον εμυαλόν σου’. Κοινωνικές αντι-δομές και διαχείριση κοινωνικών σχέσεων στις κατάρες της Καρπάθου”, υπό δημοσίευση στα πρακτικά του Γ΄Διεθνούς Συνεδρίου Καρπαθιακής Λαογραφίας.

6.           Barber, Paul. 1988. Vampires, Burial and Death. New Heaven and London: Yale University Press.

7.           De Tournefort’s Vrykolakas, σσ.. 21-28.

8.           How Revenants Come into Existence

9.           The Appearance of the Vampire

10.  Search and Destroy

11.  Actions and Reactions

12.  Paul, Barber. 1998. “Forensic Pathology and the European Vampire”, στο βιβλίο: Alan Dundes(επιμ.), The Vampire. A Casebook. Madyson, Wisconsin : The University of Wisconsin Press, σσ.109-142.

13.  Βέικου, Χριστίνα, Κακό μάτι. Η κοινωνική κατασκευή της Οπτικής Επικοινωνίας, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1998.

14.  Το ζήτημα. Η Όραση, το βλέμμα, το μάτι, το μάτιασμα, σσ.37-69.

15.  Η Μέθοδος. Η εθνογραφία ως επάλληλη ανάγνωση, σσ.71-103.

16.  Ο τόπος. Η κοινότητα, σσ.105-148.

17.  Οι άνθρωποι. Καθημερινή ζωή, σσ.149-193.

18.  Εγώ κι ο κόσμος. Ατομικότητα και συλλογικότητα, σσ.195-238.

19.  Ο κοινωνικός κόσμος. Τα μάτια του κόσμου, σσ. 239-290.

20.  Η τελετουργία. Προβλήματα, λύσεις, αμφισημίες, σσ. 291-350.

21.  Η ρητορική του ξε/ματιάσματος. Επιβίωση ή μετασχηματισμός;, σσ. 351-396.

22.  Blum, Richard & Eva. 2005. Η κακιά ώρα. Μαγεία, τελετουργίες και προλήψεις της ελληνικής υπαίθρου. Αθήνα: Αρχέτυπο.

23.  Bosco, Joseph. “The Supernatural in Hong Kong young’ s ghost stories”, Anthropological Forum 13:2(2003) 141-49.

24.  Pierre Bourdieu. 1999. Γλώσσα και συμβολική εξουσία, μετ. Κική Καψαμπέλη. Αθήνα: Ινστιτούτο του Βιβλίου-Α. Καρδαμίτσα.

25.  Μέρος Πρώτο. Η οικονομία των γλωσσικών ανταλλαγών, σσ.49-90.

26.  Τελετές εγκατάστασης, σσ.169-181.

27.  Bulkeley, Kelly. 1994. The Wilderness of Dreams. Exploring the Religious Meanings of Dreams in Modern Western Culture. Albany, New York: State University of New York Press.

Ø          Dreams throufh the History of Religions, σσ. 3-16.

Ø          Anthropology: Barbara Tedlock, σσ.65-69.

1. Čajkanović, Veselin. 1998. “The Killing of a Vampire”, στο βιβλίο: Alan Dundes(επιμ.), The Vampire. A Casebook. Madyson, Wisconsin : The University of Wisconsin Press, σσ.72-84.
2.  Γερούκη, Αριάδνη, «Μια ιστορικο-ανθρωπολογική προσέγγιση του περιθωριακού: η μάγισσα, ο Εβραίος, ο βρικόλακας(17^ος-18^ος αι. Κέρκυρα-Αιγαίο)», Εθνολογία 5(1996-1997) 103-114.
3. Degh, Linda, «What Is A Belief Legend?», Folklore 107(1996) 33-46.
4. Drettas, Georges, “Les Cheming du Visiteur Attendu”, Εθνολογία 3(1994) 119-132.
5. Dubish, Jill. 1995.Το θρησκευτικό προσκύνημα στη σύγχρονη Ελλάδα. Μια εθνογραφική προσέγγιση. Αθήνα : Αλεξάνδρεια.

Ø          Κεφάλαιο τέταρτο. Παρατηρώντας το προσκύνημα: εκκλησίες, εικόνες και ο διάβολος, σσ. 68-97.

Ø          Κεφάλαιο ένατο. Περί εθνών και ξένων, θαυμάτων και κειμένων, σσ.197-241.

Ø          Κεφάλαιο ενδέκατο. Η Παρθένος Μαρία και η πολιτική κοινότητα, σσ.287-310.

6.  du Boulay, Juliette. 1998. “The Greek Vampire: A Study of Cyclic Symbolism in Marriage and Death”, στο βιβλίο: Alan Dundes(επιμ.), The Vampire. A Casebook. Madyson, Wisconsin : The University of Wisconsin Press, σσ.85-108.
7. Ellis, Bill, «When is a Legend? : An Essay in Legend Morphology», στο Gillian-Paul Smith, (επιμ.), The Questing Beast. Perspectives on Contemporary Legend, v. IV, Sheffield 1989, Sheffield Academic Press, σσ. 31-53.
8. Greenfield, Sidney M., “Can Supernatural really Heal? A View of Science that Shows How They Migt”, Anthropological Forum 13: 2 (2003)151-158
9. Howell, Signe. 1989. Society and Cosmos. . Chewong of Peninsular Malaysia. Chicago and London : The University of Chicago Press.

Ø                      Κεφάλαιο 4. Humans and Superhumans, σσ. 58-124.

10. Fife, Austin E. , “Folk Belief and Mormon Cultural Autonomy”, The Journal of American Folklore 61:239(1948) 19-30.
11.  Friedman, John Block. 2000. T   he Monstrous Races in Medieval Art and Thought. Syracuse , New York: Suracuse University Press.
12. Jaffé, Philip D. and Frank Dcataldo. 1998. “Clinical Vampirism: Blending Myth and Reality”, στο βιβλίο: Alan Dundes(επιμ.), The Vampire. A Casebook. Madyson, Wisconsin : The University of Wisconsin Press, σσ. 143-158.
13. Rosan A. Jordan, “Ethnic Identity and the Lore of the Supernatural”, The Journal of American Folklore  88: 350)1975) 370-382.
14. Kapfener, Bruce. 1991.  A Celebration of Demons. Exorcism and the Aesthetics of Healing in Sri Lanka. Oxford-Washington:Βerg-Smithsonian Institution Press.

Ø          Κεφάλαιο 1. Introduction, σσ.1-16.

Ø          Κεφάλαιο 2. Exorcism, Class and Change in Urban Sri Lanka, σσ.17-51.

Ø          Κεφάλαιο 3.Exorcists,  σσ.52-67.

Ø          Κεφάλαιο 4. Demonic Illness: Diagnosis and Social Context, σσ. 68-127.

Ø          Κεφάλαιο 5.Exorcism and the Symbolic Identity of Women, σσ.128- 154.

Ø          Κεφάλαιο 6. The Demonic Illusion: Demons and the Cosmic Hierarchy, σσ. 155-178.

Ø          Kεφάλαιο 7. The Exorcesm of the Great Cemetry Demon: Event and Structure in Major Exorcisms, σσ. 179-244.

15. Lampe, Frederick(Fritz), “Creating s second –storey woman: Introduced delineation between natural and supernatural in Melanesia”, Anthropological Forum 13:2(2003) 167-174.
16. Lohman, Roger Ivar “The Supernatural is Everywhere: Defining Qualities of Religion in Melanesia and beyond”, Anthropological Forum 13 : (2003 175-5.
17. Λυδάκη, Άννα. 2003. Ίσκιοι κι αλαφροΐσκιωτοι. Λαϊκός λόγος και πολιτισμικές σημασίες. Αθήνα:Ελληνικά Γράμματα.

Ø              Εισαγωγή. Κεφάλαιο Πρώτο(Η σχέση γλώσσας και πολιτισμού. Η κοι- νωνική διάσταση της γλώσσας. ), σσ. 21-31. Κεφάλαιο Δεύτερο(ο κοινός λαϊκός λόγος και η σημασία του στην παραδοσιακή κοινωνία), σσ.39-57.. Κεφάλαιο τρίτο(Η μέθοδος), σσ.59-94.

Ø              Μέρος Πρώτο. Κεφάλαιο πρώτο(Δαίμονες και δαιμονισμένοι. Η υποταγή και η εξέγερση, σσ.98-131.

18. Malinowski, Bronislaw. 1954. Magic, science and Religion . Garden City, New York:  Doubleday Anchor Book.

Ø                  Magic, Science and Religion(primitive man and his religion, rational mastery by his surroundings, , life death, and destiny in faith and cult,. The art of magic and the power of faith), σσ.9-90.

Ø                  Baloma; the Spirits of the Dead in the Trobriand Islands, σσ.149-254.

19. Mauss, Marcel /E. Hubert. 1990. Σχεδίασμα μιας γενικής θεωρίας για τη μαγεία. Αθήνα: Praxis.

Ø          Μέρος Πρώτο. Ορισμός της μαγείας, σσ. 81-90.

Ø          Μέρος Τρίτο. Τα στοιχεία της μαγείας(ο μάγος, οι πράξεις, οι παραστάσεις), σσ. 91-182.

Ø          Μέρος Τέταρτο. Ανάλυση και ερμηνεία της μαγείας, σσ. 183-,252.

20. Motz, Marilyn, “The practice of Belief”, The Journal of American Folklore 111:441 (1998) 339-355.
21.  Murgoci, Agnes. 1998. “The Vampire in Roumania”, στο βιβλίο: Alan Dundes(επιμ.), The Vampire. A Casebook. Madyson, Wisconsin : The University of Wisconsin Press, σσ.12-34.
22.  Oinas, Felix. 1998. “East European Vampires”, στο βιβλίο: Alan Dundes(επιμ.), The Vampire. A Casebook. Madyson, Wisconsin : The University of Wisconsin Press, σσ.47-56.
23. Thomas D. (aka Brother Aaron) Raverty, Osb, “Starting with the Supernatural, and Communication in Religious Anthropology and      Inter-religious Dialogue”, Anthropological Forum 13: 2(2003) 187-194.
24. Rivers, W.H..2001(1924). Medicine, Magic and Religion. London and New York: Routledge Classics.
25. Σκουτέρη Διδασκάλου, Ελεωνόρα. 1997. «Γλώσσα και μαγεία . Περιδινήσεις ενός σημείου αναφοράς στην ανθρωπολογική θεωρία», στον τόμο: Γλώσσα και Μαγεία. Kείμενα από την αρχαιότητα. Αθήνα :  Θεσσαλονίκη, σσ. 11-48.
26. Stewart, Charles.΄Δαίμονες και Διάβολος στην Ελλάδα. Αθήνα: Ταξιδευτής, σς. Demons and the devil: moral imagimation in Modern Greek culture, Princeton, New Jersey: Princeton University Press, c 1991.

Ø                  Εισαγωγή, σσ. 3-16.

Ø                  Κεφάλαιο 2. Αξίες και παραδόσεις της Απειράνθου Νάξου, σσ. 43-75.

Ø                  Κεφάλαιο 3. Κοσμολογία και ηθική, σσ.73-112.

Ø                  Κεφάλαιο 4. Εκσυγχρονισμός και ορθολογισμός, σσ. 112-130.

Ø                  Kεφάλαιο 5. Από το Διάβολο στα Ξωτικά Η ορθόδοξη παράδοση και πέρα από αυτή, σσ.133156.

Ø                  Κεφάλαιο 6. Ο συμβολισμός των ξωτικών,σσ. 157-184.

Ø                  Κεφάλαιο 8. Εξορκισμός. Η δύναμη των ονομάτων,  σσ.202-212.

Ø                  Κεφάλαιο 9. Τα όρια των εκκλησιαστικών πρακτικών και της μαγγανείας, σσ. 213-231.

27. Stewart, Charles. 1993 «Ηγεμονισμός ή ορθολογισμός; Η θέση του υπερφυσικού στη Σύγχρονη Ελλάδα», στο βιβλίο: Ε. Παπαταξιάρχης-Θ. Παραδέλλης (επιμ.), Ανθρωπολογία και παρελθόν. Αθήνα:  Αλεξάνδρεια.
28. Stewart, Charles. 2001. «Τα όνειρα θησαυρών ως ασυνείδητες ιστοριοποιήσεις»,  στον τόμο: Χρυσούλα Χατζητάκη-Καψωμένου(επιμ.), Ελληνικός Παραδοσιακός Πολιτισμός. Λαογραφία και Ιστορία. Συνέδριο στη μνήμη της Άλκης Κυριακίδου-Νέστορος. Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής, σσ.120-127.
29.  Tedlock, Barbara.1992. “Dreaming and Dream Research”, στο βιβλίο: Barbara Tedlock(επιμ.), Dreaming .Anthropological and Psychological Interpretations. Santa Fe, New Mexico: School of American Research Press, σσ.1-30.
30. Tedlock, Barbara. 1992. “Zuni and Quiché. Dream Sharing and Interpreting”, στο βιβλίο: Barbara Tedlock(επιμ.), Dreaming .Anthropological and Psychological Interpretations. Santa Fe, New Mexico: School of American Research Press σσ. 105-129.
31. Τοντόροφ, Τσβέταν. 1991. Εισαγωγή στη φανταστική λογοτεχνία, μφρτ.. Αριστέα Παρίση. Αθήνα: Οδυσσέας, σσ. 31- 72.

32.                        Χριστίδης, Α. –Φ. 1997. «Η μαγική χρήση της γλώσσας», στον τόμο: Γλώσσα και Μαγεία. Kείμενα από την αρχαιότητα. Αθήνα :  Θεσσαλονίκη, σσ.52-64.

33. White, Erick D. “The Cultural Politics of the Supernatural in Theravada Buddhist Thailand”, Anthropological Forum 13:2(2003): 205-12.
34. Wilson, Katharina. 1998. “The History of the Word Vampire”, στο βιβλίο: Alan Dundes(επιμ.), The Vampire. A Casebook. Madyson, Wisconsin : The University of Wisconsin Press, σσ.3-11.
35. Wilson, Michael. 1997. Performance and Practice: Oral Narrative Traditions among Teenagers in Britain and Ireland. Ashgate : Aldershot.
36. Cazacu, Matei. 2004. Dracula  ο παλουκωτής, μφρτ. Εύη Βαγγελάτου. Αθήνα: Ηλέκτρα.
37.  Keyworth,David, “The Aetiology of Vampires and Renevants: Theological Debate and Popular Belief”, Jourlan of Religious History 34:2(2010):158-173
38. Valk, Ülo. 2001. The Black Gentleman. Manifestations of the Devil in Estonian Folk Religion.Turku,Fin.:Academia Scientiarium Fennica.
39.  Πασσαλής, Χαράλαμπος. «Συστήματα μαγικής σκέψης στις αρχές του 21^ου αιώνα. Η περίπτωση της αστρολογίας», στον τόμο Όψεις του σύγχρονου ανορθολογισμού. Αθήνα: Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας(Ιδρυτής:Σχολή Μωραΐτη), σσ.24-45.
40. Πασσαλής, Χαράλαμπος.2000.  Νεοελληνικές λαϊκές επωδές(γητειές, ξόρκια).Μορφολογικά χαρακτηριστικά και εθνογραφικές καταγραφές, διδακτορική διατριβή. Θεσσαλονίκη Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Α.Π.Θ.
41. Riboli, Diana. 2000. Tunsuriban. Shamanism in the Chepang of Southern and Central Nepal. Kathmandou,Nepal:Mandala Book Point, σσ.55-97(σαμανισμός και όνειρα).
42. Κοταρίδου, Αγγελική. 1997. «Η μαγεία στην Αθήνα του Χρυσού Αιώνα», στον τόμο: Γλώσσα και Μαγεία. Kείμενα από την αρχαιότητα. Αθήνα :  Θεσσαλονίκη, σσ.75-81
43. Κυρτάτας, Δημήτρης Ι. 1997. «Το πρόβλημα της μαγείας στον κόσμο των πρώτων χριστιανών», στον τόμο: Γλώσσα και Μαγεία. Kείμενα από την αρχαιότητα. Αθήνα :  Θεσσαλονίκη, σσ.120-127.
44. Hufford, David J. 1982. The Terror that Comes in the Night. An Experience-Centered Study of Supernatural Assault Traditions. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
45. Davie,Grace. 2010.Κοινωνιολογία της Θρησκείας. Αθήνα:Κριτική.

Ø          Κεφάλαιο 2.Κοινές καταβολές/διαφορετικοί δρόμοι, σσ.53-82.

Ø          Κεφάλαιο 3.Εκκοσμίκευση: διαδικασία και θεωρία, σσ.83-112.

Ø          Κεφάλαιο 10.Παγκοσμιοποίηση και η μελέτη της θρησκείας, σσ.315-348.

Ø          Κεφάλαιο 11. Θρησκεία και καθημερινή ζωή, σσ. 349-379.

   

46.                        Georges, Robert A., “Matiasma: Living Folk Belif”, Midwest Folklore 12 : 2 (1962): 69-74.

47.                        Jordan, Rosan A., “Ethnic Identity and the Lore of the Supernatural”,  The Journal of American Folklore 88:350 (1975):370-382.

48.                        Saler, Benson, “Supernatural as a Western Category” , Ethos 5:1 (1977),:31-53.

49.                        Harris,  Marla, “Contemporary Ghost Stories:Cyberspace in Fiction for Children and Young Adults” , Children’s Literature in Education 36:2(2005):111-127.

50.                        Koven,     Mikel J., “Most Haunted and the Convergence of Traditional Belief and Popular Television”, Folklore 118 (2007): 183–202.

51.                        Masquelier, Adeline, “ When Spirits Start Veiling: The Case of the Veiled She-Devil in a Muslim Town of Niger”, Africa Today 54:3():39-64.

52.                        Herzfeld, Michael, “Meaning and Morality: A Semiotic Approach to Evil Eye Accusations in a Greek Village”, American Ethnologist  8:3(1981):560- 574.

53.                        Stewart, Charles, “Fields in Dreams: Anxiety, Experience, and the Limits of Social Constructionism in Modern Greek Dream Narratives”, American Ethnologist 24:4 (1997): 877-894.

54.                        Van Effelterre, Katrien, “The Return of the Dead: Revenants in Flemish Traditional and Contemporary Legends”, Folklore 118 ( 2007): 65–77.

55.                        Avdikos,Evangelos Gr., “ ‘May he Devil Take Your Head and Brain’: The Curses of Karpathos,Greece,.Social Constructions , and the Management of Social Relations” Journal of American Folkore 124:492(2011):88-117.