Το ιστολόγιο αποσκοπεί στην επικοινωνία με επιστήμονες(λαογράφους, ανθρωπολόγους, εθνολόγους, ιστορικούς, κοινωνιολόγους, φιλόλογους, κ.λπ)αλλά και σε όλους όσους αγαπούν το λαϊκό πολιτισμό, τη λογοτεχνία, ανησυχούν για την εκπαίδευση και την κοινωνία και αναζητούν μέσο έκφρασης. Είναι μια σκηνή για ενημέρωση και ανταλλαγή απόψεων. Ακόμη,το ιστολόγιο περιλαμβάνει στήλη(blogaρίσματα) για τη διατύπωση απόψεων σε τρέχοντα ζητήματα.
«Θυμάμαι όλες τις λέξεις / Τις χώρεσα στη χούφτα μου / Τις έλιωσα κι έσταξε τίποτα», γράφει η ποιήτρια (Ελένη Τριβέλλα). Είναι η αιώνια πάλη της λογοτεχνίας να δώσει νόημα στις λέξεις, να τις αποκαθάρει από τετριμμένη χρήση και να τις αποδώσει διάφανες και κρυστάλλινες σε μια νέα ζωή. Η ποίηση, η λογοτεχνία γενικότερα, μπορεί να λειτουργήσει ως λεξικαθαρτήριο.
Υπάρχουν όμως και οι λέξεις που ορίζουν τις εποχές. Θα ήταν ενδιαφέρον να συνδεθεί η πολιτική και κοινωνική ιστορία του τόπου με συγκεκριμένες λέξεις, που εισβάλλουν στον δημόσιο λόγο, προπετείς, και επιβάλλουν την παρουσία τους. Η λέξη «χρυσοκάνθαροι» συνοψίζει όλα όσα έγιναν στα τέλη του 19ου αιώνα στην Αθήνα και την κοινωνική σύγκρουση και αμφισβήτηση που ακολούθησαν με την εγκατάσταση των ομογενών επιχειρηματιών.
Είναι πολλές οι λέξεις-ατμομηχανές μιας εποχής. Η φράση «νόμος 507/41» αποτέλεσε την επιτομή μιας πολιτικής αυταρχικότητας για πολλές δεκαετίες. Αφησε βαθιά τραύματα στην ιστορική και οικογενειακή μνήμη. Σε κάθε περίπτωση οι λέξεις αυτές σηματοδοτούν πολιτικές, οικονομικές και πολιτισμικές αλλαγές. Οι πολιτικοί αρχηγοί και τα κόμματα αναζητούν με ιδιαίτερη φροντίδα τη λέξη, ή τη φράση, εκείνη που θα αναλάβει να γίνει σύμβολο της δικής τους οπτικής, προκαλώντας ρήγματα σ’ έναν δεδομένο τρόπο σκέψης.
Στον 21ο αιώνα πρωταγωνίστησε για πολλά χρόνια η λέξη «αφήγημα». Ηταν, θα μπορούσα να ισχυριστώ, η λέξη-τοτέμ ενός εκσυγχρονιστικού τρόπου πολιτικής και επιστημονικής σκέψης, που επιθυμούσε να ορίσει το πεδίο με νέους όρους, αποκόπτοντας, έτσι, τους δεσμούς της από λεξιλόγιο επιβαρυμένο με μια παραδοσιακή οπτική. Είναι η ώρα του εκσυγχρονισμού και η λέξη «αφήγημα» χρησιμοποιείται παντοιοτρόπως από πολιτικούς, επιστήμονες, δημοσιογράφους και πολίτες. Είναι η μαγική λέξη, που κλείνει το μάτι στο ακροατήριο για την ταξινόμηση του ομιλούντος εντός των τειχών του εκσυγχρονισμού.
Οι λέξεις είναι σαν τη μάσκα του Στάνλεϊ Ιπκις, του τραπεζικού υπαλλήλου που όταν φορούσε τη μάσκα του μεταμορφωνόταν. Αποκτούσε μια δύναμη δανεική, που εξαφανιζόταν με την αφαίρεσή της. Αυτό, τουλάχιστον, πιστεύουν όσοι περιφέρουν τις λέξεις στον δημόσιο λόγο. Εχουν την εντύπωση πως αρκούν οι λέξεις να λειτουργήσουν σαν βίζα αποδοχής τους σ’ έναν τρόπο σκέψης.
Πολλά θα μπορούσαν να ειπωθούν για τις λέξεις των μνημονίων. Αρκεί μια μόνο σημείωση. Ανέλαβαν το φορτίο της δραματικής συνειδητοποίησης πως ο καιρός της ευφορίας παρήλθε ανεπιστρεπτί, συμπαρασύροντας το πολιτικό σκηνικό.
Ενδιαφέρουσα όμως είναι η εμφάνιση, στα θέματα του πολιτισμού και της έρευνας, της φράσης «άυλη πολιτιστική κληρονομιά», όπερ έστι μεθερμηνευόμενον η προφορική λαϊκή λογοτεχνία: τα τραγούδια, οι χοροί, οι παραδόσεις. Αυτό που δεν είναι χειροπιαστό. Μπορούμε όμως σήμερα να μιλάμε για μη υλικότητα; Τα έξυπνα τηλέφωνα καταγράφουν τα πάντα που αμέσως γίνονται ύλη. Η εποχή μας είναι ωκύπους.
Είναι ένας από τους πλέον σηµαντικούς και πολυβραβευµένους Ελληνες συγγραφείς της εποχής µας. Έργα του έχουν ανθολογηθεί και µεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες. Η συνέντευξη έγινε µε αφορµή την πρόσφατη έκδοση της συλλογής µε διηγήµατα µε τίτλο «Ο Ορφέας και ο Ανδρέας» – ένα είδος στο οποίο έχει διαπρέψει ουκ ολίγες φορές.
Κύριε Μήτσου, εστιάζετε συχνά σε ξεχωριστές περιπτώσεις ανθρώπων, ανατρεπτικών, ικανών για όλα, απρόβλεπτων, οι οποίοι µοιάζουν αληθινοί, κάνοντας τον αναγνώστη να κατανοεί και να αποδέχεται το καθόλου αυτονόητο. Ποια είναι, τελικά, η σηµασία της µυθοπλασίας ως τέχνης; Εσείς τι επιδιώκετε κατά βάθος ως συγγραφέας;
Δεν επιδιώκω άλλο τι, πέρα από το να δώσω µορφή και σώµα σε όσα αναµοχλεύονται εντός µου και αναταράσσονται, µήπως και κατορθώσω να εννοήσω τι συντελείται, τι επωάζεται, τι µου συµβαίνει. Για ποιον λόγο ερήµην µου βυσσοδοµώ. Μόνο έτσι θα επιτύχω την αναγκαία συµφιλίωση και ειρήνη µε τον εαυτό µου. Θα εξηµερώσω, έστω και προσωρινά, τη χαιρέκακη στιγµή. Όταν ο άνθρωπος φτάσει στα όριά του -για να απαντήσω στο πρώτο σκέλος της ερώτησης- από µια απροσδόκητη µάλλον εµπλοκή του, την οποία δεν δύναται πλέον να διαχειριστεί, τότε καθίσταται ανατρεπτικός, υιοθετεί συµπεριφορές απρόβλεπτες, τέτοιες που και ο ίδιος δεν θα µπορούσε ποτέ να φανταστεί ότι θα ήταν ικανός να ακολουθήσει. Αυτές οι συµπεριφορές, οι οποίες πιθανώς υπερβαίνουν την τυπική λογική, πείθουν τον αναγνώστη µόνον όταν επιτευχθεί η ταύτιση µαζί του, οπότε και γίνονται αποδεκτές ως γνήσιες και αληθινές.
Η µυθοπλασία, εποµένως, αναλαµβάνει να πείσει τον αναγνώστη ότι η ιστορία που περιγράφεται είναι µια άλλη εκδοχή της προσωπικής περιπέτειάς του, δηλαδή της δικής του ιστορίας. Γιατί όλοι έχουµε θαµµένα πράγµατα µέσα µας, που νοµίζουµε ότι έχουν ξεχαστεί πλέον, ότι σβήστηκαν αµετάκλητα, ότι ξεµπλέξαµε µε αυτά. Ο συγγραφέας, όµως, έρχεται και τα ξεθάβει, προτείνοντας µια νέα διαχείριση και τακτοποίησή τους. Και όταν εκείνος τα διευθετεί, σε αυτή µόνο την περίπτωση ο αναγνώστης τον αποδέχεται, συµπορεύεται µαζί του και χρωστά, µάλιστα, χάρη στον συγγραφέα, που έβαλε τα πράγµατα σε µια νέα τάξη µε την αναδιήγηση, την ανακατασκευή τους. Όλα τότε τα απίθανα και τα παράδοξα γίνονται πιστευτά και η κατανόηση για τους ήρωές µας έρχεται αβίαστα και αυτονόητα.
Στην ιστορία σας «Ο Ορφέας και ο Ανδρέας» τίθεται µέσα από µια αλληγορία το θέµα της ανάγκης για επικοινωνία. Σήµερα υπάρχει εµφανές έλλειµµα επικοινωνίας. Πού οφείλεται αυτή η κατάσταση; Υπάρχει ανάγκη για µια νέα γλώσσα;
Σε όλες τις εποχές, πιστεύω, υπήρχε το ίδιο έλλειµµα επικοινωνίας. Κάθε άνθρωπος είναι ένας ξεχωριστός κόσµος. Όταν ευτυχήσεις να συναντήσεις την αυθεντική φύση σου, τον «πρώτο σου εαυτό», και όταν αξιωθείς «να δεις» τον άλλο, τότε είναι που ανακύπτει η ανάγκη της γλωσσικής επικοινωνίας µαζί του. Κάθε επικοινωνία εγκαθιδρύει µια µοναδική, µια πρωτοφανέρωτη γλώσσα. Είναι οι µικροί προσωπικοί κώδικες που αναδύονται από την ουσιαστική επαφή. Τέκνα της ανάγκης για συνεύρεση και συνύπαρξη.
Όσοι διαµαρτύρονται για τη «γλωσσική ένδεια» τον εαυτό τους εχθρεύονται και λοιδορούν επειδή απώλεσε, αχρήστευσε τις πολύτιµες λέξεις του. Και δεν µπορεί πια να βρει νέες. Γι’ αυτό ισχυρίζονται ότι η γλώσσα των άλλων πεθαίνει, ενώ είναι η δική τους σίγασε! Για τη δική τους γλωσσική ένδεια οδύρονται. Αποζητούν, συνεπώς, προς σωτηρία µας τις φθαρµένες, παλιές, δικές τους λέξεις, τις οποίες, ωστόσο, οι ίδιοι άδειασαν, πρόδωσαν και απώλεσαν ανεπιστρεπτί. Η αγάπη, ο έρωτας, κάθε κατάσταση είναι που γεννά τις καινούργιες λέξεις. Αυτά «στήνουν» το γλωσσικό περιβάλλον.
Η καινούργια γλώσσα αναδύεται µέσα από τη δυναµική των σχέσεων και δεν είναι ποτέ φτωχή. Σφύζει από την ενέργεια των φορέων της, και αυτήν την ενέργεια αποτυπώνει. Εποµένως, µόλις βρούµε «τον άνθρωπό µας», σκάει και η καινούργια γλώσσα όπως το µπουµπούκι. Όλα τα άλλα δεν είναι παρά συντηρητικές φοβίες.
Αλήθεια, πώς ξεκίνησε για εσάς η λογοτεχνική περιπέτεια; Υπάρχει κάποιο σηµείο καµπής στη ζωή σας που σας καθόρισε ως συγγραφέα;
Τι µε καθόρισε ακριβώς και πότε δεν το έχω εντοπίσει ακόµη. Και ούτε θέλω να το συνειδητοποιήσω. Το αποφεύγω. Από την παιδική ηλικία µου, πάντως, «αγγέλους έβλεπα και αγγελάκια», όπως λέει το παλιό ρεµπέτικο για εκείνον τον µεθυσµένο στη Φρεαττύδα. Ετσι, κούτσα-κούτσα, τρικλίζει, φοβάµαι, κάθε ύπαρξη που βρίσκεται σε απορία και δεν θέλει να αποδεχτεί και να ενδώσει σε µια χυδαία πραγµατικότητα.
Τι θέλετε να πείτε ως αφηγητής πίσω από τα τεκταινόµενα των ιστοριών σας; Ποια είναι, άραγε, η βαθύτερη πρόθεση, η ιδέα που µπορεί να αναζητηθεί πίσω απ’ όλα τα γραπτά σας;
Θα έλεγα πως µιλώντας αποζητώ να φτάσω σε µια µεστή παρηγορητική σιωπή. «Και η πιο βαθιά µοναξιά βρίσκεται στην ακατάπαυστη οµιλία» επικαλούµαι τον Κίρκεγκορ. Δεν θέλω να πω, βέβαια, τίποτε άλλο πέρα από όσα λέω. Τι αποκρύπτω και πόσα αποκαλύπτω σε κάθε αφήγησή µου επαφίεται πάντα στον αναγνώστη να το εντοπίσει. Γιατί η λογοτεχνία «δεν λέει, είναι». Και ό,τι τη χαρακτηρίζει: ο υπαινιγµός, το άρρητο, η σιωπή. Αυτή συνιστά το ύφος του συγγραφέα. Αυτή είναι η κρυµµένη «ιδέα», η αλήθεια του. Ωστόσο «είµαστε η ερµηνεία µας». ∆ιακρίνει κανείς ό,τι είναι σε θέση να δει, σε µια ορισµένη στιγµή. Κόκκινα τα γυαλιά σου, κόκκινος και ο κόσµος.
Έπειτα από τόσα χρόνια, πώς αντιλαµβάνεστε την έµπνευση; Τι ιδιαίτερο έχει εκείνη η µαγική στιγµή που αποφασίζετε ότι µπορείτε να αρχίσετε τη σύνθεση µιας ιστορίας;
Ξύνοντας αστόχαστα τη µνήµη, σκάβοντας εντός σου, ξεπηδά ένα φιδάκι κατακόκκινο. Και σε δαγκώνει. Αυτό το «φιδάκι» εγώ το λέω έµπνευση. Αλλά επιβάλλεται µετά να φτύσεις το δηλητήριο του φιδιού για να µη σε σκοτώσει. Αρχίζεις τότε οιστρήλατος να µιλάς. Σαν να επιχειρείς µια βιαστική επιχωµάτωση όσων ξεσκέπασες. Ενα µπάζωµα µε τις λέξεις. Η έµπνευση αναδύεται, εποµένως, στον καθένα όταν σκαλίσει, ανίδεος των πράξεών του, µια τυραννική µνήµη την οποία θα πρέπει µετά να καλύψει ξανά µε λέξεις, να τη σκεπάσει. Μαγική ή αιµοβόρα η στιγµή; Δύσκολο να το ορίσεις. Και ούτε για καλό το λες, την έµπνευση.
Υπάρχει κάτι που αισθάνεστε ότι διακινδυνεύετε γράφοντας; Ενέχει κινδύνους για έναν συγγραφέα η ενασχόλησή του µε τη λογοτεχνία;
Είναι σαν να ακροβατείς πάνω από έναν γκρεµό. Και από κάτω, στην άβυσσο, χάσκει πάντα το γελοίο. Αυτός είναι ο κίνδυνος: γράφοντας να πέσεις εκεί. Γιατί είναι πράξη υπερφίαλη να επιχειρεί να βγάλει κανείς «από τη µύγα ξίγκι». Διαπράττει ύβρι. Ποιος τον έβαλε; Ένας αθώος δεν έχει λόγο να σκαλίζει τα περασµένα.
Ποια είναι η πιο χρήσιµη συµβουλή που έχετε πάρει ως συγγραφέας;
Το µικρό εσύ να κοιτάς. Τα µεγάλα άσ’ τα για τους άλλους.
Έχετε κάποιο όφελος ως συγγραφέας σε σχέση µε το πώς βλέπετε τα πράγµατα;
Νοµίζω ότι όσο περνά ο καιρός τόσο βυθίζοµαι στην οµίχλη, στα ίδια, παλιά µου σκοτάδια. Οµως, ό,τι έχει αξία είναι η παράλογη, αυθάδης ιδέα και εµµονή µου, ότι δηλαδή µόλις τελειώσω αυτήν την αφήγηση, θα βγω -ετούτη τη φορά- από τον λαβύρινθο. Μου φαίνεται ότι, ενόσω γράφω, κρατώ στα χέρια µου τον µίτο της Αριάδνης. Αυτός, δηλαδή, ο χρόνος της συγγραφής είναι πολύτιµος και πολλά υποσχόµενος για όσο -τουλάχιστον- διαρκεί.
Πώς βλέπετε τα πράγµατα στις µέρες µας; Ποια είναι η αγωνία σας για την ελληνική κοινωνία; Ποιο θα λέγατε ότι είναι το µεγαλύτερο πρόβληµά της;
Κρυώνουµε. Σαν να µας λείπει ένα παλτό. Χρειαζόµαστε µια νέα ελπίδα να µας ζεστάνει το κορµάκι. Πρέπει να µπορέσουµε να εξορύξουµε ξανά τη φοβερή κραυγή. Να προγκήξουµε, να εξορκίσουµε το κακό. Το µεγαλύτερο πρόβληµα για µένα είναι η παραίτηση. Το ότι έχουµε απαυδήσει.
Τι σας φοβίζει περισσότερο στην εποχή µας; Υπάρχουν περιθώρια για µια εµπράγµατη αισιοδοξία;
Φόβο έχει όποιος αγαπά. Μην τυχόν και χάσει εκείνο που αγαπά. Όποιος δεν φοβάται τίποτε δεν ελπίζει σε τίποτε. Ίσως επειδή δεν αγαπά, στην ουσία, κανέναν. Αλλά η αγάπη είναι από µόνη της πηγή αισιοδοξίας. Φοβάµαι την οµοιόµορφη σκέψη. Τόσο την οµαδοποίηση όσο και τον «εαυτουλισµό». Οµως, πιστεύω στην έµφυτη δύναµη αντίστασης, στην προσωπική έκφραση. Από την παλιά, µαοϊκή µου ώσµωση κρατώ το σύνθηµα: «Αφήστε εκατό λουλούδια να ανθίσουν». Όσοι οι νέοι στην ψυχή τόσα και τα περιθώρια αισιοδοξίας.
Τι συµβουλεύετε τους νέους για τις προκλήσεις που αντιµετωπίζουν;
Να αποζητούν τη σπουδαία στιγµή της υπέρτατης χαράς. Γιατί η ζωή είναι µικρή, η στιγµή τεράστια.
Η λογοτεχνία έχει τη δύναµη να αλλάξει τη ζωή µας; Ένας λογοτέχνης εξακολουθεί να ασκεί επίδραση στον κόσµο;
Η τέχνη εµποτίζει, εµβολιάζει, µολύνει καλύτερα, µε ανατρεπτική ενέργεια – αλλιώς δεν είναι τέχνη. Ο λογοτέχνης ασκεί επίδραση σε εκείνον που µπορεί ακόµα να αντικρίζει τον κόσµο ως θαύµα. Οσοι διαβάζουν απλώς και µόνο για να επιβεβαιώσουν τις προϋπάρχουσες ιδέες και βεβαιότητές τους δεν διαβάζουν λογοτεχνία. Κολακεύουν µόνο τον ναρκισσισµό τους. Η λογοτεχνία αναδεικνύει για τον καθένα καινούργιες αλήθειες, νέες, συναρπαστικές πραγµατικότητες. Αποκαλύπτει κόσµους αθέατους. Και αυτό συνιστά καίρια επίδραση.
Η έννοια χορός προσλαμβάνει πολιτική χροιά και βάρος όταν εισβάλλει στις κοινωνικές σχέσεις και μπορεί και διακόπτει εμφύλιους πολέμους· όχι, δεν εγκαθιδρύει σχέσεις ομόνοιας και αγάπης, ενωτίζει όμως τα σώματα των αντιπάλων στην ασύνειδη προσπάθεια όλων να βγάλουν το πόδι τους έξω από τον πλανήτη, να αντιδράσουν -γιατί έτσι τους προστάζουν τα έγκατά τους- στις βαρυτικές δυνάμεις. Οι εμφύλιοι δεν θα σταματήσουν ποτέ όσο οι άνθρωποι θα διαιρούνται σ' αυτούς που διατάζουν και σ' αυτούς που εκτελούν. Ο χορός όμως -σαν τις γιορτές- καταπαύει τη μανία των διαιρέσεων, μηνύοντας ότι εκτός από την ισχύ [την εξουσία] κάπου υπάρχει και η δικαιοσύνη, η αγάπη. [Πώς ακούγεται αυτό;] Ο χορός είναι αρχέγονος, είναι τέχνη του ζην, θεμέλιο της ειρήνης, ζωοποιός τρόπος, χαρίεσσα λαϊκότητα, συνοδοιπόρος της διασκέδασης, της τρυφερότητας, της κραυγής, καταπραϋντικό της μανίας και της πυρφόρας βούλησης της ήσυχης ζωής. Ο χορός αποτολμά να κάνει το ασυνείδητο συνείδηση, λοιδωρεί την ακαμψία των σωμάτων την οποία επιφέρει ο πολιτισμός της πειθαρχίας, της εργασίας· είναι εφαλτήριο για το άλμα προς την αυτογνωσία, αρκεί ο καθένας να τον αποδεχτεί [να τον εντάξει] στην κάθε μέρα του - τότε εξορίζεται ο βάρβαρος μηχανισμός της βίας, οι εμφύλιοι. Ο χορός εναντιώνεται στην αδιαφορία της φύσης - και του Σύμπαντος. Πυκνώνει την ορμή για φτερούγισμα, είναι ό,τι δεν μπορεί να συλλάβει ο νους και να πει η γλώσσα. Είναι φως και ρίγος - αδιαφορεί πλήρως για τον χριστιανισμό, για τους θρησκευτικούς και εμπορικούς πολέμους. Δεν είναι παιγνίδι, είναι πολιτική πράξη, αντίσταση στη λύπη αλλά και στην ομοιοστασία, σε ό,τι δηλαδή γεννούν οι εξουσίες. Στα βουνά, όπου γίνεται λόγος για τον χορό και τον εμφύλιο, όλα υπακούουν σε μια εύθυμη διάθεση, σε ένα παιγνίδισμα, προϊόντα της ανάγκης για ρίζες [γέννηση, κοινοτιστική συνύπαρξη, ξαφνιάσματα παιδικά, αμπέλια, νερά, καρποί της γης, αρώματα, χρώματα, γεύσεις, και λοιπά]. Ο χορός και ο εμφύλιος συνυπάρχουν. Εμφανίζονται και ως υποστάσεις και ως μεταφορές, και ας συγκροτούνται -εδώ- από φιλοπαίγμονα διάθεση· πώς αλλιώς; Τέλος, βάλλουν κατά της ελληνικής αλγολαγνείας· η χαρά να νικήσει τη μιζέρια και τους εμφύλιους.
‘’Αυτός είναι ο Εμπουκά. Με καταγωγή από τη Νιγηρία, μετανάστης στην Ελλάδα, με δύο παιδιά, το ένα νεογέννητο.
Τα δύο παιδιά του Εμπουκά δεν θα τον ξαναδούν ποτέ, το νεογέννητο δεν
θα τον γνωρίσει ποτέ στην πραγματικότητα. Γιατί ο Εμπουκά πέθανε
προχθές κατά τη διάρκεια προσαγωγής του στο γνωστό, για ανάλογες
υποθέσεις, Α.Τ. της Ομόνοιας.
Δολοφονήθηκε μέσα στη σιωπή και εκεί θα έμενε αν δεν σήκωνε το θέμα η
Ένωση Αφρικανών Γυναικών. Καμία εφημερίδα και κανένα κανάλι δεν μίλησε
για αυτόν, ούτε καν για να διαστρεβλώσει την υπόθεση.
Δέκα χρόνια μετά την εξέγερση που προκάλεσε η δολοφονία του
Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου από ειδικό φρουρό, το κίνημα της αλληλεγγύης
ενάντια στην καταστολή εξακολουθεί να υποφέρει από έναν εντελώς
απαράδεκτο ελάττωμα: διαχωρίζει ασυναίσθητα, αλλά πραγματικά, τα θύματα
της καταστολής σε Έλληνες και ξένους. Για κάθε Παύλο Φύσσα που μας
ξεσηκώνει, υπάρχει ένας Λουκμάν Σαχζάτ για τον οποίον κάναμε πολύ
λιγότερα. Για κάθε Αλέξανδρο που μας έβγαλε στον δρόμο, υπάρχει ένας
Εμπουκά που θα προκαλέσει μόνο την περιορισμένη μας αγανάκτηση. Για κάθε
Ζακ που θα συγκινήσει και θα κινητοποιήσει τα πιο ευγενικά μας
αισθήματα, υπάρχει ένας μετανάστης που πετάχτηκε νεκρός σε κάποιο τμήμα ή
κάποιο δρόμο χωρίς να μας ταράξει.
Δεν μπορούμε να έχουμε ένα αντιρατσιστικό κίνημα μέσα στο οποίο θα
επιβιώνουν ρατσιστικοί διαχωρισμοί. Ο θάνατος του Εμπουκά δεν πρέπει να
μείνει κρυμμένος στη σιωπή. Το Αστυνομικό Τμήμα της Ομόνοιας, άντρο κατά
συρροή δολοφόνων και βασανιστών, δεν μπορεί να συνεχίσει να κάνει τη
«δουλειά» του μέσα στη σιωπή.
Τη δικαιοσύνη για τον Εμπουκά, τη χρωστάμε στα παιδιά του. Τη
χρωστάμε στους μετανάστες που ζουν στην Αθήνα χωρίς την παραμικρή
προστασία της αξιοπρέπειάς τους. Και τη χρωστάμε και σε εμάς τους
ίδιους’’
Για μία ώρα στον δρόμο: μέλη του Βρετανικού Συμβουλίου στην Ελλάδα με τα χαρακτηριστικά γιλέκα της «Σχεδίας».
«Καλημέρα. Θέλετε τη “Σχεδία” τεύχος Φεβρουαρίου, παρακαλώ;» Και ξανά: «Καλημέρα. “Σχεδία” τεύχος Φεβρουαρίου, παρακαλώ;». Μια απλή φράση, μα τόσο πιο δύσκολο να ειπωθεί από όσο περίμενα.
Η «Σχεδία» και οι άνθρωποί της κυκλοφορούν στην Αθήνα εφτά χρόνια. Με τα κόκκινα γιλέκα και τη διακριτική ευγένειά τους οι πωλητές του «περιοδικού δρόμου» δεν αλλάζουν μόνο τη ζωή τους, αλλά και την αστική ενέργεια, την πτυχή της πόλης την οποία βιώνουμε όχι με τις αισθήσεις, αλλά με όλο το είναι μας.
Όσοι περπατάμε και κυκλοφορούμε στην Αθήνα έχουμε συνηθίσει να «πιάνουμε» με την άκρη του ματιού μας, σε συγκεκριμένα πόστα της, το κόκκινο σημάδι της αλληλεγγύης. Το αναζητούμε όταν δεν υπάρχει εκεί που είναι συνήθως. Η κατακόκκινη βούλα σε μια γκρίζα από άσφαλτο, καυσαέριο, άγχος πόλη δεν είναι μόνο χρώμα, αλλά και υπενθύμιση: στη ζωή, εκτός από τη βιασύνη υπάρχει και στάση. Εκτός από το εγώ, υπάρχει και το εμείς. Εκτός από τον τακτοποιημένο βίο, υπάρχει και η ανεργία, η αδυναμία, η ανάγκη. Εκτός από την επιδίωξη για επιτυχία και ευτυχία, υπάρχει και ο αγώνας για επιβίωση.
Την Παρασκευή 8 Φεβρουαρίου είχα την τιμή να συνδράμω το ελάχιστό μου στην αποστολή της «Σχεδίας». Συμμετείχαμε, με τους συνεργάτες του Βρετανικού Συμβουλίου στην Ελλάδα, στη δράση «Πωλητής για μία ώρα». Για 60 λεπτά βρέθηκα στην άλλη πλευρά, έγινα εγώ η κόκκινη πινελιά που κάνει την πόλη κοινότητα και μας θυμίζει ότι η ανθρώπινη συνθήκη είναι απέραντη, με αναρίθμητες εκδοχές.
Η ψυχρολουσία της πραγματικότητας
Δεν ήταν καθόλου εύκολη η ώρα αυτή. Κι ας τη μοιράστηκα με συνεργάτες και φίλους. Όποιος είναι έξω από τον χορό και μπαίνει να χορέψει, έστω για 60 λεπτά, δυσκολεύεται. Τι με δυσκόλεψε περισσότερο, άραγε; Η ντροπή μου να απευθύνομαι σε βιαστικούς, κλειδωμένους στον κόσμο τους περαστικούς; Ο φόβος πως ενοχλούσα; Μήπως ότι μετά τις πρώτες ψυχρολουσίες, όταν οι άνθρωποι έκαναν ότι δεν μας είδαν και δεν μας άκουσαν, ήθελα να αποφύγω την επόμενη ψυχρολουσία; Ή άραγε ήταν πως, αντίθετα με τις προσδοκίες μου (το φανταζόμουν σαν τελευταία σκηνή σε κομεντί του Χόλιγουντ), η εμπειρία αποδείχθηκε σκληρή· οι άνθρωποι δεν μαζεύονται γύρω σου να σε χειροκροτήσουν, να επευφημήσουν, το ακριβώς αντίθετο: κάνουν πως δεν σε βλέπουν.
Ευτυχώς όμως, υπάρχουν οι φίλοι που ήρθαν να στηρίξουν τη «Σχεδία», την αποστολή της. Η Μαρία Χ. (πήρε δύο τεύχη, για εκείνη και για την υποδοχή στη δουλειά της), ο Παύλος Π., ο Γιώργος Κ. και ο Βαγγέλης Κ. (επίσης δύο, μου τα παρήγγειλε με μήνυμα). Βέβαια, πουλήσαμε και ένα τεύχος σε έναν άγνωστο (το θαυματουργό χαμόγελο της Μαρίας!), ενώ οι άλλες δυάδες «πωλητών για μία ώρα» από το Βρετανικό Συμβούλιο είχαν μεγάλη επιτυχία.
Μα εγώ, εγωκεντρικός και γκρινιάρης, αναρωτιέμαι: Γιατί πούλησα μόνο σε φίλους; Γιατί πολλοί αποφάσισαν πως δεν υπάρχουμε; Γιατί μας αγνόησαν; Γιατί άνθρωποι που έδειχναν ευαίσθητοι και καλλιεργημένοι, με σακούλες με βιβλία, επέλεξαν να μην ανταποκριθούν, να μας μπλοκάρουν, να μας κρατήσουν σε απόσταση; Πώς γίνεται να μη γνωρίζουν ότι δεν πειράζει αν δεν μπορείς να αγοράσεις το τεύχος; Αρκεί να μην πληγώσεις τον άνθρωπο απέναντί σου, αρκεί να μην κάνεις πως δεν υπάρχει. Αρκεί να του πεις «καλημέρα, όχι, ευχαριστώ».
Να λοιπόν που γκρινιάζω! Και δεν υπάρχει χειρότερος τρόπος επικοινωνίας από την γκρίνια και την πικρία. Αλλά ίσως ακριβώς γι’ αυτό τα κόκκινα γιλέκα της «Σχεδίας» να αξίζουν διπλά τον σεβασμό μας: επειδή όχι μόνο για μία ώρα, αλλά συνέχεια, όχι μόνο για να στηρίξουν μια αποστολή, αλλά για να επιβιώσουν, όχι παρενθετικά και εθελοντικά, αλλά εξ ανάγκης αντέχουν να γίνονται τα ευγενικά και διακριτικά κόκκινα σημάδια που κάνουν την πόλη μας, κάθε πόλη, λίγο πιο κοινότητα και λίγο πιο «εμείς». ■
* Ο Βαγγέλης Προβιάς είναι συγγραφέας και συντονιστής της ομάδας συγγραφής πεζογραφίας του Βρετανικού Συμβουλίου.
There is a long tradition of cooperation between ethnography and musicology in Central and Eastern Europe, which has been challenged by modern trans-disciplinary approaches of ethnomusicology. Combined with the extensive experience of CEU’s Cultural Heritage Studies and CEU’s Arts and Culture Center, this course provides an insight into the intangible heritage scene and its most universally accessible fields: music. This course tackles the methods and approaches of modern musicology as an integral part of heritage studies, using music as a tool for analysing and describing social changes, interaction of state policies, culture, cultural heritage and audience, as well as a potent identity marker.
The other major theme of the course is to explore various aspects of musical heritage management creating audience development-focused, yet socially conscious business policies; as well as to present a contemporary and viable approach to responsible arts management. The course includes a field trip providing both a unique opportunity to get further insights into research methods and a real-life experience of traditional music.
The course relies greatly on both CEU lecturers and leading scholars in the field such as Jonathan Stock from University College Cork, as well as Martin Stokes from King’s College London (author of “Ethnicity, Identity and Music: The Musical Construction of Place.”).
Το Κέντρο Κρητικής Λογοτεχνίας οργανώνει, στην αίθουσα
Μανόλης Καρέλλης του Δημαρχιακού Μεγάρου Ανδρόγεω, στο Ηράκλειο, τη Δευτέρα 24
Ιουνίου 2019, στις 18.30, τιμητική εκδήλωση για δύο μεγάλους ελληνιστές καθηγητές,
τον WimF.Bakkerκαι
τον ArnoldvanGemert, και σας προσκαλεί να
παρευρεθείτε.
Πρόγραμμα
εκδήλωσης
18.30Καλωσόρισμα
- χαιρετισμοί
19.00Ερατοσθένης Καψωμένος, ομότιμος
καθηγητής του Πανεπιστημίου
Ιωαννίνων, « WimF.BakkerκαιArnoldvanGemert. Δύο σπουδαίοι
Έλληνεςκαι ελληνιστές από την Ολλανδία »
19.20Μιχαήλ Πασχάλης, ομότιμος καθηγητής του
Πανεπιστημίου Κρήτης, « Ο
WimBakkerκαι
η Κρητική Λογοτεχνία »
19.40Ιωάννης Μαυρομάτης, ομότιμος καθηγητής
του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, «
Ο ArnoldvanGemertκαι
η Κρητική Λογοτεχνία»
20.00 Τατιάνα Μαρκάκη,
επίκουρη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του
Άμστερνταμ,
« ArnoldvanGemertκαι WimBakker: Δάσκαλοι και
εμπνευστές
της νεότερης γενιάς Κρητολόγων και Νεοελληνιστών στο
Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ »
20.20Επίδοση
τιμητικού διπλώματος στους τιμώμενους
20.30Αντιφωνήσεις
από τους τιμώμενους
21.00( Απο ) Χαιρετισμοί
Την εκδήλωση θα συντονίζουν η Μαρίνα Δετοράκη, αναπληρώτρια καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κρήτης,
και ο Γιάννης Δημητρακάκης,
επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Το πρωί της ίδιας ημέρας, τη Δευτέρα 24 Ιουνίου, στις 12.00,
θα γίνει επίσκεψη στοΠενταμόδι,
το χωριό του Στέφανου Σαχλίκη, όπου
θα μας υποδεχθεί ο Πολιτιστικός Σύλλογος
του χωριού και θα καλωσορίσει ο πρόεδρός του Γιάννης Γιαμνιαδάκης.
Στη συνέχεια η Βαρβάρα
Ρούσσου, διδάκτωρ Φιλολογίας, θα μας μιλήσει για τον Στέφανο Σαχλίκη και το
Πενταμόδι και θα μας ξεναγήσει στο χωριό.
Το (40ο) Πανελλήνιο Ιστορικό Συνέδριο θα πραγματοποιηθεί από την Τετάρτη 15 ως την Παρασκευή 17 Μαϊου 2019, στο Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης.
Στον παρόν μήνυμα σας αποστέλλονται συνημμένα η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος και η αίτηση συμμετοχής, την οποία παρακαλείστε, όσοι ενδιαφέρεστε να συμμετάσχετε με ανακοίνωση, να αποστείλετε ηλεκτρονικά στην ηλεκτρονική διεύθυνση της Εταιρείας έως την Κυριακή 14 Απριλίου 2019.
Το ετήσιο Συνέδριο των Μουσικών Βιβλιοθηκών και Συλλογών αποτελεί πια θεσμό για τις ελληνικές μουσικές βιβλιοθήκες και τα μουσικά αρχεία της χώρας. Παράλληλα είναι μία σημαντική εκδήλωση στο χώρο των ελληνικών βιβλιοθηκών, καλύπτοντας θέματα υπηρεσιών και τεχνολογιών πληροφόρησης, αυτοματισμού και εξοπλισμού βιβλιοθηκών, πηγών πληροφόρησης και συνδρομών. Κατά τη διάρκεια των εργασιών του βιβλιοθηκονόμοι και μουσικολόγοι – ερευνητές έχουν την ευκαιρία να διευρύνουν τις γνώσεις τους, να επικοινωνήσουν με συναδέλφους τους, να ανταλλάξουν ιδέες και εμπειρίες και να ενημερωθούν για τις εξελίξεις στο χώρο των βιβλιοθηκών, καθώς και για νέα προϊόντα και υπηρεσίες.Μετά από μία επιτυχημένη σειρά ετών, το Ελληνικό Παράρτημα της Διεθνούς Ένωσης Μουσικών Βιβλιοθηκών και Αρχείων ανακοινώνει τη σύμπραξή του με το τμήμα Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης για τη διεξαγωγή του 3ου Συνεδρίου Ελληνικών Μουσικών Βιβλιοθηκών και Αρχείων. Οι εργασίες του Συνεδρίου θα πραγματοποιηθούν στη Θεσσαλονίκη την Παρασκευή 10 και το Σάββατο 11 Μαϊου 2019, κατά τη διάρκεια της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου.
Διοργάνωση: Τμήμα Μουσικών Σπουδών ΑΠΘ, Ελληνικό Παράρτημα IAML
Οι Θεματικοί Άξονες του φετινού Συνεδρίου είναι:
– Μουσικές Βιβλιοθήκες και Εκπαίδευση – Μουσική και Δημόσιες-Δημοτικές Βιβλιοθήκες – Οργάνωση και Ανάδειξη Μουσικών Αρχείων – Διοίκηση και Διαχείριση Μουσικών Συλλογών – Περιγραφή Μουσικής Πληροφορίας – Μουσικές Βιβλιοθήκες και Υπηρεσίες Πληροφόρησης προς τους χρήστες – Έρευνα σε Μουσικές Συλλογές και Αρχεία – Πολιτικές και Τεχνικές στη Διατήρησης του Μουσικού Υλικού (Φυσικού και Ψηφιακού) – Τεχνολογίες Μουσικής Πληροφορίας (Ανάπτυξη Περιεχομένου Web, Μεταδεδομένα, Εφαρμογές Διαδικτύου για Μουσικό Περιεχόμενο) – Πνευματικά Δικαιώματα
Ένας από τους στόχους του φετινού συνεδρίου είναι να αναδειχθεί ο ρόλος των δημόσιων βιβλιοθηκών στη διαφύλαξη, οργάνωση και ανάδειξη της μουσικής δημιουργίας καθώς και οι μουσικές υπηρεσίες και πληροφορίες που οι δημόσιες βιβλιοθήκες μπορούν να παρέχουν στο κοινό τους.
Και όλοι μας μένουμε ενεοί μπρος στη βία που ασκείται σε παιδιά. Βρίσκουμε όρους και ερμηνείες. Ετσι είναι η κοινωνία, ψιθυρίζουμε και γυρίζουμε τη σελίδα του περιστατικού. Μας βολεύει.
Δανείζομαι τον τίτλο από τον Ελύτη, παρ’ όλο που αρκετοί γονείς σήμερα θα διαφωνούσαν με τα γρατσουνισμένα γόνατα. Στην εποχή μας τα ματωμένα γόνατα, το χώμα είναι υπό δίωξη. Οι μεγάλες πόλεις έχουν τσιμεντοποιηθεί ευπρεπώς, μόλο που συχνά-πυκνά η φύση ξεγυμνώνει αυτή την υποκριτική συμπεριφορά του σύγχρονου ανθρώπου. Εκδικείται την απομάκρυνσή του από τη γήινη υπόστασή του.
Κουρεμένο κεφάλι ακούρευτο όνειρο, συνεχίζει ο ποιητής. Στους αιώνες αυτό είναι που ξεχωρίζει τα παιδιά. Το δικαίωμα στο όνειρο, στη σχεδίαση του μέλλοντός τους στα παιχνίδια. Για να πούμε την αλήθεια, τα όνειρα στα παιδιά ήταν σαν την πλαστελίνη στα χέρια τους. Αποκτούσαν τη μορφή όσων έβλεπαν και ζούσαν. Εβρισκαν τις μήτρες των προτύπων στο οικογενειακό περιβάλλον. Τα επαγγέλματα αλλά και τη συμπεριφορά.
Ανάμεσα σ’ αυτά που ξεπατίκωναν ήταν η βία. Στους ανθρώπους και στα ζώα. Στους αδύναμους, σωματικά και ψυχοδιανοητικά. Οι καιροί άλλαξαν. Ο κόσμος πλάτυνε. Η εκπαίδευση διαδόθηκε παντού. Οι εμπειρίες αυξήθηκαν. Πολλαπλασιάστηκαν οι μη κυβερνητικές οργανώσεις και οι καμπάνιες που παλεύουν ενάντια στη βία. Για τα δικαιώματα των παιδιών.
Δεν ισχυρίζομαι πως τίποτε δεν έχει αλλάξει. Δεν σταματήσαμε, όμως, να κυνηγάμε την ουρά μας. Να ξαφνιαζόμαστε με μια σκληρότητα που εκπλήσσει και να εκφράζουμε τον προβληματισμό μας. Στη Βόρεια Ελλάδα ο αποτροπιασμός πολύ γρήγορα παρασύρθηκε από τις φωνές για τη Συμφωνία των Πρεσπών. Οι γονείς και οι μαθητές κήρυξαν ανεπιθύμητο στο σχολείο ένα παιδί. Δεν γνωρίζω λεπτομέρειες. Μου αρκεί πως ήταν ένα παιδί. Κι αν η βία των παιδιών είναι εξηγήσιμη, τι να πούμε για τους γονείς. Να εικάσουμε πως το συγκεκριμένο παιδί θεωρήθηκε τροχοπέδη στην εκπαιδευτική διαδικασία; Ή ότι χαλούσε την εικόνα του σχολείου;
Στη Νότια Ελλάδα το περιστατικό ήταν ακόμη πιο αποτρόπαιο. Βιασμός παιδιού από παιδί και βιντεοσκόπηση της πράξης. Μια τραγωδία που ανταποκρίνεται, με κάποιες τροποποιήσεις, στον ορισμό του Αριστοτέλη για το τι είναι τραγωδία. Μόνο που στη συγκεκριμένη περίπτωση έχουμε μίμηση βίαιων πράξεων που απεικονίζουν την εξαχρείωση της κοινωνίας μας. Τόσες εικόνες με βιασμούς ενηλίκων σε ανήλικους προβάλλονται. Προπονητές και συγγενείς, γείτονες και φίλοι επιδίδονται στον σωματικό και ψυχικό βιασμό του παιδιού.
Και όλοι μας μένουμε ενεοί μπρος στη βία που ασκείται σε παιδιά. Βρίσκουμε όρους και ερμηνείες. Ετσι είναι η κοινωνία, ψιθυρίζουμε και γυρίζουμε τη σελίδα του περιστατικού. Μας βολεύει. Τους γονείς που μπορεί να εκκολάπτουν τη βία στο οικογενειακό περιβάλλον ή να κοιμούνται τον ύπνο του δικαίου απορροφημένοι από το αγκομαχητό ν’ ανεβούν τα σκαλοπάτια της καριέρας - ή της επιβίωσης. Τα σχολεία που στο όνομα ενός ψευδοδημοκρατισμού ασκούν πλημμελή έλεγχο στους κοινόχρηστους χώρους. Την πολιτεία που παρακολουθεί αμήχανη. Τον καθένα ξεχωριστά που αλλάζει κανάλι.
Ολοι μας έχουμε δει στον δρόμο κάποια ανθρώπινη σκιά να περπατάει παραπατώντας και τρεκλίζοντας μοιάζοντας να αναζητά στα σκοτάδια τη σωτηρία της· μια αχτίδα φωτός να της θερμάνει το μαύρο της σκοτάδι. Μπορεί να περπατάει και μια ολόκληρη μέρα για να βρει αυτό που ψάχνει για να σωθεί. Αν έχει βέβαια τα χρήματα για να αγοράσει το φάρμακό της. Και για να βρει αυτά τα χρήματα είναι έτοιμη να κάνει τα πάντα. Η πρώτη κλοπή γίνεται στο σπίτι.
Ακολουθεί ο περίγυρος. Επεται η κοινωνία. Για τα κορίτσια είναι η πορνεία. Και η παραβατικότητα, κατά κανόνα, είναι ο χρηματοδότης του φαρμάκου. Με άλλα λόγια, η κοινωνία. Μιλάμε για τον «πρεζάκια», τον «ναρκομανή», τον «τοξικομανή» και όλα αυτά τα ωραία ρατσιστικά ονόματα που χρησιμοποιούμε για να δείξουμε πως η ευθύνη γι’ αυτήν την κατάντια βαραίνει αποκλειστικά και μόνο τον χρήστη της ηρωίνης. Αλλά οι σύγχρονες μελέτες έχουν αποδείξει ακριβώς το αντίθετο. Το περιβάλλον παίζει καθοριστικό ρόλο για τη γέννηση και την πορεία της εξάρτησης.
Ο Καστοριάδης, ανάμεσα σε πολλούς άλλους, υποστηρίζει πως η σχέση πολιτικού συστήματος και ανθρώπινου ψυχισμού είναι τόσο έντονα αλληλεπιδραστική, που επιτρέπει στο εκάστοτε πολιτικό σύστημα να διαμορφώνει και να διαπλάθει έναν δικό του ανθρωπολογικό τύπο. Αυτό το βλέπουμε πιο καθαρά στα ναζιστικά καθεστώτα ή ακόμα στους φανατικούς οπαδούς κομμάτων.
Οταν λοιπόν το κοινωνικό περιβάλλον μεταβάλλεται προς το χειρότερο, οι ψυχοπιεστικές συνθήκες γίνονται εντονότερες και έχουν αποτέλεσμα όλων των ειδών τις εξαρτήσεις που μπαίνουν σε ανεξέλεγκτη τροχιά. Η εξάρτηση γίνεται το φάρμακο για κάθε έλλειψη ή ψυχικό πόνο. Ασχετα βέβαια αν δεν θεραπεύει, αλλά απλά ανακουφίζει προσωρινά. Οπως τα περισσότερα φάρμακα δηλαδή. Και οι εξαρτήσεις δεν είναι μόνο τα ναρκωτικά, το αλκοόλ και το κάπνισμα. Είναι μια ατέλειωτη λίστα που περιλαμβάνει τα πιο αλλοπρόσαλλα πράγματα τα οποία φαίνονται αθώα και νόμιμα.
Τα τυχερά παιχνίδια, ο τζόγος, το μηδενικό σόπινγκ (βόλτα στα μαγαζιά χωρίς να ψωνίζεις τίποτα), η τηλεόραση, το ίντερνετ κ.λπ. και τώρα τελευταία και η ιππασία που θεωρείται πιο επικίνδυνη από το Ecstasy. Οι εξαρτήσεις λοιπόν δεν είναι αρρώστια ή ευθύνη του εξαρτημένου, αλλά κοινωνικό φαινόμενο. Και αυτό που συμβάλλει καθοριστικά στην εξάπλωση των ναρκωτικών είναι η ποινικοποίησή τους, η δίωξη και ο στιγματισμός των χρηστών. Η αρχή έγινε από τις ΗΠΑ και από εκεί επεκτάθηκε σε όλο τον κόσμο.
Αποτέλεσμα: Η δημιουργία τεράστιων καρτέλ ναρκωτικών, συχνά με περιουσία μεγαλύτερη από αυτή ενός μεσαίου κράτους. Και αυτό σημαίνει εξαγορά πολιτικών, δικαστών, αστυνομικών για να εξασφαλίσουν μια τεράστια αγορά που διαρκώς επεκτείνεται.
Αρα το κλειδί της καταπολέμησης των ναρκωτικών είναι η νομιμοποίησή τους, με έλεγχο βέβαια, που ισοδυναμεί με την κατάργηση των καρτέλ και την εξάλειψη της κρατικής διαφθοράς. Μια τέτοια πρωτοβουλία είχε παρθεί στην Ελλάδα αρχές της δεκαετίας του 1990, με εμψυχωτή τον πρωτοπόρο γιατρό Γιώργη Οικονομόπουλο, μαζί με άλλους επώνυμους πολίτες, η οποία δεν ευδοκίμησε.
Και έτσι οι «Κουτόφραγκοι» μας την έφεραν πάλι και δη οι Ελβετοί που εξάλειψαν τους νέους χρήστες ηρωίνης, νομιμοποιώντας την κάτω από ιατρική φροντίδα. Είκοσι δύο κέντρα, συχνά μέσα σε νοσοκομεία, χορηγούν μια καθαρή δόση ηρωίνης, ανάλογα με τις ανάγκες του καθενός ύστερα από ιατρική γνωμάτευση. Εξαφανίστηκε η παραβατικότητα και η εγκληματικότητα των καρτέλ, που εγκατέλειψαν τη χώρα ελλείψει αγοράς. Οι θάνατοι μηδενίστηκαν.
Οι μεταδοτικές αρρώστιες, ηπατίτιδα Β και AIDS, εξαφανίστηκαν. Στην Ελλάδα ένας στους τέσσερις χρησιμοποιεί μεταχειρισμένη σύριγγα που είναι και η αιτία μετάδοσης των ασθενειών. Ο μέσος όρος ηλικίας των «ασθενών» στην Ελβετία είναι τα 45 χρόνια. Δηλαδή δεν καταγράφεται ουδείς νέος χρήστης.
Το παράδειγμα της Ελβετίας μελετούν πολλές ευρωπαϊκές χώρες και το εφαρμόζουν πειραματικά. Στην Ελλάδα αντιμετωπίσαμε το πρόβλημα των ναρκωτικών αστυνομικά και α λα Αμέρικα. Και ανακατέψαμε και την κάνναβη που ουδεμία σχέση έχει με ναρκωτικά. Η πρώτη σοβαρή προσπάθεια που έγινε στην Ελλάδα ήταν από τον γιατρό Φοίβο Ζαφειρίδη, ο οποίος δημιούργησε την πρώτη θεραπευτική κοινότητα, την «Ιθάκη».
Η βασική φιλοσοφία ήταν πως η εξάρτηση δεν είναι αρρώστια αλλά θέμα κοινωνικό. Πλάι στους επαγγελματίες θεραπευτές υπήρχαν και πρώην εξαρτημένοι που είχαν την εμπειρία και ήξεραν πώς να αντιμετωπίσουν τα δύσκολα περιστατικά. Κάτι σαν τους ψυχαναλυτές που πριν ασκήσουν το επάγγελμά τους κάθονται στο ντιβάνι του αναλυόμενου για πολλά χρόνια και σε καθημερινή βάση. Η συναρπαστική εμπειρία του ριζοσπάστη γιατρού έχει καταγραφεί σε βιβλίο* με μορφή συνέντευξης στον καθηγητή W.L.White, διεθνή προσωπικότητα στο πρόβλημα των εξαρτήσεων. Μην το χάσετε. Θα σας διαλυθούν δεκάδες προκαταλήψεις για το θέμα.
* Φοίβος Ζαφειρίδης. «Για τις αιτίες και τη θεραπεία των εξαρτήσεων». Εκδόσεις Πεδίο.
Παρουσιάζεται για δεύτερη φορά η μονογραφία με τίτλο «Βήματα στο χρόνο: Μακρινίτσα, Δημήτρης και
Λύδια Τσιμπούκη» της ιστορικής ερευνήτριας Μαρίας Σπανού,την
Δευτέρα 18 Φεβρουαρίου 2019 και ώρα 7.00 μ.μ. στο PublicBόλου (Όγλ-Κονταράτου). Την εκδήλωση
οργανώνουν από
κοινού το PublicBόλου και τα Γ.Α.Κ. Ν. Μαγνησίας με την ευγενική υποστήριξη της εκδοτικής ΗΡΑ.
Για το βιβλίο (έκδοση ΗΡΑ
εκδοτική) το οποίο αποτελεί μια ψηφίδα της τοπικής μας ιστορίας, θα μιλήσουν
οι: Δημήτρης Μπενέκος, αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και
Αννίτα Πρασσά, Δρ. Ιστορίας, Προϊσταμένη των Γ.Α.Κ.- Αρχείων Ν. Μαγνησίας. Αποσπάσματα
του βιβλίου θα διαβάσει η Κατερίνα Αντωνακάκη. Συντονίζει η Ροσσάνα Πώποτα.
Λίγα
λόγια για το βιβλίο: Η μελέτη παρουσιάζει
τη διαδρομή μιας παλιάς μακρινιτσιώτικης
οικογένειας, στο πλαίσιο μιας
προσπάθειας ανασύνθεσης της τοπικής
ιστορίας της Μακρινίτσας. Η οικογένεια Τσιμπούκη, όπως και πλείστοι άλλοι
συντοπίτες τους, άγνωστο από πού ακριβώς μετοίκησαν στη Μακρινίτσα,
συγκαταλέγονται στους πρώτους
συνοικιστές του πρώτου πυρήνα του χωριού, της Παναγίας. Από εκεί, συμμετέχουν
δυναμικά στην προβιομηχανική ανάπτυξη της Μακρινίτσας. Ορισμένοι από
αυτούς, όντες «φιλαπόδημοι»
και επιχειρηματικοί, δραστηριοποιήθηκαν σε μια πιο διευρυμένη ακτίνα που καλύπτει ένα
σημαντικό μέρος της μεσογειακής λεκάνης και τα μεγάλα κέντρα του
παροικιακού ελληνισμού: τη Σμύρνη, την
Κωνσταντινούπολη, την Αίγυπτο, τη Βλαχία
και αλλού. Aργότερα, η οικογένεια του Γιάνου Τσιμπούκη
συγκαταλέγεται στους πρώτους οικιστές της νέας πόλης του Βόλου και της δυναμικής
επέκτασής του. Η δράση ορισμένων εξ’ αυτών είναι αξιοπρόσεκτη. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι η δραστηριότητα του εμπόρου
Γεωργίου Τσιμπούκη, που με
τη βοήθεια του Δημητρίου Τοπάλη, ιδρύει στο Βόλο το πρώτο σαραφικό εταιρικό κατάστημα (1863). Αργότερα, στις πρώτες δεκαετίες του
20ού αιώνα, ένας άλλος ευπατρίδης της
οικογένειας, ο Δημήτρης Α. Τσιμπούκης
αποτελεί μια σημαίνουσα προσωπικότητα στην τοπική εκδοτική και δημοσιογραφική
δράση, η οποία
εξακτινώνεται στην Ευρώπη με μια
διάσταση που σχεδόν αγγίζει την πολιτική. Ο προσωπικός, επαγγελματικός και
ιδεολογικός του βίος ακουμπά στα μεγάλα εθνικά γεγονότα και τις πολιτικές
μεταστροφές των εποχών (Εθνικός Διχασμός, Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος με τα
επακόλουθά του, υπόθεση «Görlitz» με την ιδιότυπη αιχμαλωσία του Δ΄ Ελληνικού
Σώματος Στρατού στο διάστημα 1916-1919,
Μεσοπόλεμος, Β΄ Παγκόσμιος πόλεμος, Κατοχή). Ο Δ. Τσιμπούκης ζώντας επί αρκετά χρόνια στην Ελβετία, βιώνει ο ίδιος τη διεθνή απήχησή τους. Στη
συνέχεια επιστρέφει στο Βόλο. Στο πλευρό του είναι πάντα η γυναίκα της ζωής του, Λύδια Κλάους, που και εκείνη διαδραματίζει ένα σπουδαίο ρόλο ιδιαίτερα στη Μακρινίτσα, όπου έμελλε να ζήσει για πάντα.
