Παρασκευή 20 Φεβρουαρίου 2015

Η ΕΤΟΙΜΟΡΡΟΠΗ ΜΝΗΜΗ

Πριν από πέντε χρόνια είχα γράψει και δημοσιεύσει ένα κείμενο διαμαρτυρίας και αγανάκτησης για το ετοιμόρροπο (τότε) σπίτι του Μενέλαου Λουντέμη στον Εξαπλάτανο Πέλλας. Εν όψει της επικείμενης κατεδάφισής του, έκρινα σκόπιμο να το αναδημοσιεύσω, αφού σήμερα έχουμε απλώς την ολοκλήρωση του εγκλήματος. Είμαστε πραγματικά ανάξιοι επίγονοι.
 

 

Ετοιμόρροπο, μέσα σε σκουπίδια και πεσμένους σοβάδες, στέκει εδώ και χρόνια το σπίτι των παιδικών χρόνων του Μενέλαου Λουντέμη στον Εξαπλάτανο Πέλλας, 24 ολόκληρα χρόνια μετά το Προεδρικό Διάταγμα που το χαρακτήρισε διατηρητέο.

 Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ, 11/02/2009.
 
Τριάντα δύο χρόνια μετά τον θάνατό του ο Μενέλαος Λουντέμης ελάχιστα μνημονεύεται, για να μην πούμε σχεδόν αγνοείται, πράγμα που, μερικές φορές, είναι οπωσδήποτε πολύ χειρότερο ακόμη και από την (άδικη) αμφισβήτηση.
Δεν είναι, βέβαια, ο μόνος που του επιφυλάσσεται παρόμοια απαξιωτική και απρεπής μεταχείριση, απλώς είναι, θα λέγαμε, η χαρακτηριστικότερη περίπτωση.
Τέτοιες εμβληματικές μορφές, όπως είναι αυτή του Μενέλαου Λουντέμη, που, πριν απ’ όλα, ως παραδείγματα επιμένουν να ανασκαλεύουν και να επικαιροποιούν τη νεώτερη ιστορία μας, η (μετα)μοντέρνα εποχή μας τις θεωρεί ασύμβατες προς το δικό της (εκ κατασκευής υποτιμημένο) αξιακό σύστημα και γι’ αυτό φροντίζει να τις εξοστρακίζει, όχι πια στα θρυλικά, σύμφωνα δε με (και διανοητή) πολιτικό της εποχής, αντάξια του Παρθενώνα, νησιά του Αιγαίου προς αναμόρφωσιν, δεδομένου ότι κάτι τέτοιο θα ήταν αδιανόητο και μη αναγκαίο άλλωστε στις σύγχρονες συνθήκες, αλλά στα έγκατα της αδηφάγου λήθης.
Προφανώς, οι άνθρωποι αυτοί και ό, τι κομίζουν ως οντότητες ενοχλούν και σήμερα το ίδιο όσο και τότε που ζούσαν και είχαν να αναμετρηθούν με την έσχατη βαρβαρότητα.
Έτσι, λοιπόν, η νεοελληνική κοινωνία, απαλλαγμένη από «περιττά και οχληρά» ιστορικά βάρη, που εκ των πραγμάτων συνεπάγονται δεσμεύσεις και υποχρεώσεις, όχι μόνο στο πλαίσιο μιας ορθολογικής και κριτικής διαχείρισης - μελέτης του παρελθόντος, αλλά και για τον σύγχρονο προσανατολισμό της, αμέριμνη και απερίσπαστη, έχει αναγάγει σε βασικές προτεραιότητες και κεντρικά σημεία αναφοράς τη μετριότητα, την ασημαντότητα και την τιποτολογία.
Επομένως, στη βάση αυτής της λογικής, τι σκοπό θα εξυπηρετούσε ένα σπίτι, που κτίσθηκε προ αμνημονεύτων ετών, στον Εξαπλάτανο του Νομού Πέλλας (ούτε καν τουριστικό, γιατί πόσοι ξέρουν κατά πού πέφτει αυτό το μέρος), έστω κι αν κάποτε κρίθηκε διατηρητέο; Αυτοί που τότε το χαρακτήρισαν έτσι, προφανώς δεν συνυπολόγισαν ότι η πράξη τους εκείνη, μελλοντικά, θα έμενε μετέωρη και χωρίς καμία προοπτική αν δεν είχε την αμέριστη και διαρκή (υπο)στήριξη της -διατηρητέας επίσης- συλλογικής μας μνήμης.
Έτσι λοιπόν, το σπίτι του Λουντέμη ήταν μοιραίο να περιέλθει σήμερα σε κατάσταση ημικατάρρευσης, διότι σε αντίστοιχη κατάσταση βρίσκεται και η μνήμη των επιγενομένων. Που από το υστέρημά τους διοργανώνουν φαραωνικού τύπου φιέστες και κακόγουστα πανηγυράκια ή κατασκευάζουν ποδοσφαιρικά γήπεδα για τις Π.Α.Ε. (για την πολυπόθητη ψήφος των λαών τους για να είμαστε ακριβέστεροι) χαρίζοντάς τους ακόμη και τα υπέρογκα χρέη, αλλά είναι απρόθυμοι και ανίκανοι να φροντίσουν για τη στοιχειώδη συντήρηση του (διατηρητέου κατά άλλα!) σπιτιού όπου κάποτε κατοίκησε ένας άνθρωπος, ο οποίος, με τη ζωή και το έργο του, αν μη τι άλλο, υπηρέτησε με πάθος και συνέπεια την ελευθερία και αξιοπρέπεια του ανθρώπου.
Για τη θλιβερή αυτή εικόνα – κατάντια, δηλαδή της απαξίωσης θεμελιακών ιστορικών και πνευματικών μας αναφορών, εκτός από τους καθ’ ύλην και κατά τόπον αρμοδίους, σοβαρό μερίδιο ευθύνης θεωρώ ότι φέρει ασφαλώς και ο πνευματικός μας κόσμος γενικώς, ειδικότερα δε, και χωρίς οποιοδήποτε ελαφρυντικό εν προκειμένω, αυτός που αρέσκεται να αυτοκαθορίζεται (ακόμη) ως αριστερός.
Εκτός και αν, στην –επιβαλλόμενη σε κάθε περίπτωση- προσπάθειά του ο αριστερός πνευματικός μας κόσμος να αποκαθάρει το παρελθόν του από τα όποια αρνητικά στοιχεία που ασφαλώς υπάρχουν, έκρινε αναγκαίο να το αποποιηθεί (αυτό το παρελθόν) αδιακρίτως και εν τω συνόλω του.
 
 
ΝΙΚΟΣ ΕΠΑ. ΦΑΛΑΓΚΑΡΑΣ(nicfala@yahoo.gr)
 
ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΣΕΡΡΩΝ
 
17/02/2009

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου