Τάσος Κωστόπουλος,Ich bin Charlie, ΕΦΣΥΝ, 19 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015

skitso_avgi.jpg

 

Περίσσεψε η υποκρισία τούτες τις μέρες, με τις αντιδράσεις για την (παγκοσμίως διάσημη, πλέον) γελοιογραφία του Τάσου Αναστασίου στην «Αυγή» της 8ης Φεβρουαρίου. Ακόμη κι ο πρωθυπουργός αισθάνθηκε υποχρεωμένος να διαφοροποιηθεί δημόσια, και μάλιστα κατά την κρίσιμη ομιλία του στην κοινοβουλευτική ομάδα, από την «ατυχή» έμπνευση του σκιτσογράφου να συγκρίνει τη στάση του Σόιμπλε με τη ναζιστική προσπάθεια οικονομικής εκμετάλλευσης των θυμάτων του Ολοκαυτώματος (Εβραίων, τσιγγάνων, ομοφυλόφιλων, «διανοητικά καθυστερημτου χιούμορ, στις οποίες επιδόθηκαν οι πάντες μετά το πρόσφατο παρισινό μακελειό; Πάλι καλά που ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ΝΔ, οπότε ο σκιτσογράφος της «Αυγής» μάλλον δε θα υποστεί όσα τράβηξε ο νεοφιλελεύθερος Τάκης Μίχας, όταν τόλμησε επί Μητσοτάκη να θίξει από τις στήλες του θνησιγενούς κομματικού εντύπου της ΟΝΝΕΔ την ιερή μορφή του Μεγαλέξανδρου.

Όποιος έχει παρακολουθήσει την εξαιρετική δουλειά του Τάσου Αναστασίου, το πιθανότερο είναι να ένιωσε απορία με τον όλο θόρυβο. Σταθερό μοτίβο της, εδώ και χρόνια, αποτελεί ακριβώς το τράβηγμα στα άκρα των ιστορικών αναλογιών: το τανκ του Πολυτεχνείου ως προασπιστής των «ανοιχτών ΑΕΙ», οι προπηλακισμοί των μνημονιακών υπουργών ως καρικατούρα της διαπόμπευσης των αριστοκρατών που οδηγούνταν στις γκιλοτίνες της γαλλικής επανάστασης –και, φυσικά, ουκ ολίγες παραπομπές στη σημασιολογικά φορτισμένη δεκαετία του ’40.

Η ιστορική παιδεία του σκιτσογράφου αναδεικνύεται έτσι σε δομικό στοιχείο του χιούμορ του, που άλλοι λατρεύουν και άλλοι όχι -προσωπικά, θεωρώ τον Αναστασίου έναν από τους κορυφαίους Ελληνες γελοιογράφους των ημερών μας, αλλά αυτό δεν έχει και τόση σημασία. Το πρόβλημα είναι καθαρά πολιτικό: από που κι ως που μια γελοιογραφία εκλαμβάνεται από τόσο επίσημα χείλη ως αθέμιτη πρόκληση;

Κακά τα ψέματα. Αν κάτι ενόχλησε στην επίμαχη γελοιογραφία, δεν ήταν η όποια υπερβολή της αλλά το ακριβώς αντίθετο: τα ψήγματα της αλήθειας που εμπεριείχε, η γκροτέσκα -έστω- υπενθύμιση του κοινού εκμεταλλευτικού τόπου που συνδέει το χιτλερικό παρελθόν με τον κοινωνικό δαρβινισμό της σημερινής, γερμανοκρατούμενης Ευρώπης των αγορών.

Αν κάτι καθιστά το ναζιστικό Ολοκαύτωμα μοναδικό, αυτό δεν είναι μόνο η έκταση της φυσικής εξολόθρευσης των «υπανθρώπων» ούτε η διακηρυγμένη πρόθεση μιας «ανώτερης» φυλής και της πολιτικής πρωτοπορίας της ν’ απαλλάξουν μια για πάντα το κοινό ευρωπαϊκό μας σπίτι από κάθε λογής φυλετικά και κοινωνικά «βαρίδια».

Είναι η βιομηχανική οργάνωση αυτής της εξολόθρευσης, ο εξορθολογισμός του μαζικού θανάτου ως διαδικασίας απόλυτης οικονομικής εκμετάλλευσης, η μετατροπή ακόμη και των πτωμάτων σε εκμεταλλεύσιμη (έστω και δυνητικά ή πειραματικά) πρώτη ύλη.

Εξ ού και όταν μιλάμε για ναζισμό στεκόμαστε περισσότερο στους θαλάμους αερίων του Άουσβιτς και της Τρεμπλίνκα και πολύ λιγότερο στις «παραδοσιακές» μαζικές εκατόμβες που διέπραξαν η Βέρμαχτ και τα SS στην Ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια.