Αν αληθεύει το δόγμα ότι «σ’ αυτόν τον κόσμο τον κακό, τίποτε δεν γίνεται με τις εκλογές», τότε τίποτε δεν δικαιώνει τη συμμετοχή των πολιτών στις εκλογές (αλλά και στον καθημερινό αγώνα), ούτε και των κομμάτων. Και επειδή πληθαίνουν όσοι βλέπουν μόνο οικονομικό κόστος σε εκλογές και δημοψηφίσματα, ας γλιτώσουμε τα έξοδα. Ας φτιάξουμε μια «εθνική ομάδα επιλέκτων», «ευγενών» ή «τεχνικών της εξουσίας». Και ας τους αναθέσουμε τη διαχείριση της καθημερινότητας και του μέλλοντός μας. Με τις ευλογίες του Πλάτωνα.
Επειδή όμως εμείς, «χύμα λαός» ή «λαουτζίκος» ή «πληβείοι» ή «αδαείς», δεν παραξέρουμε την αγορά, ας αναθέσουμε στους επαΐοντες (λ.χ. σε μια ντουζίνα τηλεαστέρες) να διαλέξουν ανθ’ ημών τους είκοσι ακόμα πιο επαΐοντες και να τους αναθέσουν εκ μέρους μας τη διακυβέρνηση. Απλά πράγματα. Αδάπανα. Και «επιστημονικά» και σύμφωνα με την «κοινή λογική», με τον «κοινό νου». Αυτόν προβάλλουν σαν μέγα ζητούμενο όσοι είναι σεμνά βέβαιοι πως ο δικός τους νους δουλεύει πολύ ταχύτερα από τον κοινό. Εντούτοις, η «Κοινή Λογική», έτσι όπως την εννοούν και τη διαφημίζουν, σαν παντοδύναμη κοσμοσώτειρα, ζει στην ίδια ήπειρο όπου ζουν η «Κοινή Γνώμη», ο μονόκερος και οι κένταυροι.
Δημοκρατία της αντιπροσώπευσης και της ανάθεσης έχουμε βέβαια. Με τα κάμποσα καλά και τα πολλά κακά της. Τα κακά αυτά, το έλλειμμα της δημοκρατίας εν ολίγοις, οφείλονται πρωτίστως στο γεγονός ότι παραέχει χαλαρώσει η αντιπροσώπευση, η σύνδεση ανάμεσα στον αντιπροσωπευόμενο (ή εντολοδότη) και τον αντιπροσωπεύοντα (ή εντολοδόχο). Η χαλάρωση των δεσμών αυτών, λόγω και της αποστράτευσης που ακολουθεί την εκάστοτε απογοήτευση, επιτρέπει τη διείσδυση εξωθεσμικών κέντρων, που επιβάλλουν το άδικο «δίκαιό» τους. Και οδηγεί στην αυτονόμηση του εντολοδόχου (του βουλευτή, του περιφερειάρχη, του δημάρχου, του υπουργού) από τον πολίτη-εντολέα. Ετσι ο θεσμός της λογοδοσίας, λίθος ακρογωνιαίος της δημοκρατίας, κλονίζεται. Και κλονιζόμενος συναντά σε επίσης ημικατεστραμμένη μορφή τους άλλους θεμέλιους λίθους: την ισοπολιτεία, την ισονομία, την ισηγορία. Ναι. Είναι πολλοί πια όσοι θέλουν να παρακάμψουν ή και να εξοβελίσουν την πολιτική, εν ονόματι του «κοινού νου» ή της «ακώλυτης παραγωγικότητας» (θα θυμάστε το του Σόιμπλε: «Υπάρχουν και στη Γαλλία προβλήματα, μα τι να κάνουμε, υπάρχει και Βουλή»). Πολλοί είναι και όσοι φρονούν ότι «τα προβλήματα δεν έχουν χρώμα». Αλλά έχουν. Πάντα. Εχουν χρώμα που χαρακτηρίζει και την εκδήλωσή τους και τις μεθόδους αντιμετώπισής τους. Μπορεί ορισμένες διαφορές να φαίνονται πια αμβλυμένες, αλλά η πλήρης εξομοίωση δεν έχει επέλθει. Ευτυχώς για τα ανθρώπινα. Ευτυχώς επίσης, εξακολουθούν να υπάρχουν ιδέες και ιδεολογίες. Και ας έσπευσαν αρκετοί να αναγγείλουν χαρούμενοι το θάνατό τους. Τις ιδέες μας για τον κόσμο συνοψίζει (έστω πρόχειρα) το χαρτάκι που ρίχνουμε στην κάλπη.
Επειδή όμως εμείς, «χύμα λαός» ή «λαουτζίκος» ή «πληβείοι» ή «αδαείς», δεν παραξέρουμε την αγορά, ας αναθέσουμε στους επαΐοντες (λ.χ. σε μια ντουζίνα τηλεαστέρες) να διαλέξουν ανθ’ ημών τους είκοσι ακόμα πιο επαΐοντες και να τους αναθέσουν εκ μέρους μας τη διακυβέρνηση. Απλά πράγματα. Αδάπανα. Και «επιστημονικά» και σύμφωνα με την «κοινή λογική», με τον «κοινό νου». Αυτόν προβάλλουν σαν μέγα ζητούμενο όσοι είναι σεμνά βέβαιοι πως ο δικός τους νους δουλεύει πολύ ταχύτερα από τον κοινό. Εντούτοις, η «Κοινή Λογική», έτσι όπως την εννοούν και τη διαφημίζουν, σαν παντοδύναμη κοσμοσώτειρα, ζει στην ίδια ήπειρο όπου ζουν η «Κοινή Γνώμη», ο μονόκερος και οι κένταυροι.
Δημοκρατία της αντιπροσώπευσης και της ανάθεσης έχουμε βέβαια. Με τα κάμποσα καλά και τα πολλά κακά της. Τα κακά αυτά, το έλλειμμα της δημοκρατίας εν ολίγοις, οφείλονται πρωτίστως στο γεγονός ότι παραέχει χαλαρώσει η αντιπροσώπευση, η σύνδεση ανάμεσα στον αντιπροσωπευόμενο (ή εντολοδότη) και τον αντιπροσωπεύοντα (ή εντολοδόχο). Η χαλάρωση των δεσμών αυτών, λόγω και της αποστράτευσης που ακολουθεί την εκάστοτε απογοήτευση, επιτρέπει τη διείσδυση εξωθεσμικών κέντρων, που επιβάλλουν το άδικο «δίκαιό» τους. Και οδηγεί στην αυτονόμηση του εντολοδόχου (του βουλευτή, του περιφερειάρχη, του δημάρχου, του υπουργού) από τον πολίτη-εντολέα. Ετσι ο θεσμός της λογοδοσίας, λίθος ακρογωνιαίος της δημοκρατίας, κλονίζεται. Και κλονιζόμενος συναντά σε επίσης ημικατεστραμμένη μορφή τους άλλους θεμέλιους λίθους: την ισοπολιτεία, την ισονομία, την ισηγορία. Ναι. Είναι πολλοί πια όσοι θέλουν να παρακάμψουν ή και να εξοβελίσουν την πολιτική, εν ονόματι του «κοινού νου» ή της «ακώλυτης παραγωγικότητας» (θα θυμάστε το του Σόιμπλε: «Υπάρχουν και στη Γαλλία προβλήματα, μα τι να κάνουμε, υπάρχει και Βουλή»). Πολλοί είναι και όσοι φρονούν ότι «τα προβλήματα δεν έχουν χρώμα». Αλλά έχουν. Πάντα. Εχουν χρώμα που χαρακτηρίζει και την εκδήλωσή τους και τις μεθόδους αντιμετώπισής τους. Μπορεί ορισμένες διαφορές να φαίνονται πια αμβλυμένες, αλλά η πλήρης εξομοίωση δεν έχει επέλθει. Ευτυχώς για τα ανθρώπινα. Ευτυχώς επίσης, εξακολουθούν να υπάρχουν ιδέες και ιδεολογίες. Και ας έσπευσαν αρκετοί να αναγγείλουν χαρούμενοι το θάνατό τους. Τις ιδέες μας για τον κόσμο συνοψίζει (έστω πρόχειρα) το χαρτάκι που ρίχνουμε στην κάλπη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου