Τρίτη 31 Μαρτίου 2020

Ευάγγελος Αυδίκος, Μοναχικοί θάνατοι, ΕΦΣΥΝ, 31 Μαρτίου 2020


                  

Ο τρόπος που πεθαίνουν οι άνθρωποι είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας. Η ποιότητα του πολιτισμού. Αν ο μέσος όρος της ηλικίας είναι μικρός. Αν υπάρχει μεγάλη παιδική θνησιμότητα. Αν πεθαίνουν στο σπίτι τους. Μαζί με τα παιδιά τους και τους αγαπημένους τους. Ή αν αφήνουν την τελευταία τους πνοή σε οίκους ευγηρίας ή σε νοσοκομεία με τη συντροφιά μιας αποκλειστικής, στην καλύτερη περίπτωση, νοσοκόμας.
Παλαιόθεν η αντιμετώπιση των νεκρών ήταν το μέτρο για την αξιολόγηση της οικογενειακής και κοινοτικής συνοχής. Οι παραδόσεις αυτού του είδους είναι ο αψευδής μάρτυρας. Η μεγαλύτερη δυστυχία για μια οικογένεια ήταν να βρικολακιάσει ο νεκρός της. Να δημιουργηθεί η πεποίθηση πως δεν μπορεί να ησυχάσει εκεί που πήγε. Κι ένας από τους βασικούς λόγους για το βρικολάκιασμα ήταν το δρασκέλισμα του νεκρού από γάτα ή άλλο ζώο. Εν ολίγοις, ο πυρήνας αυτής της αντίληψης είναι πολύ ομιλητικός για τα μέλη της κοινοτικής ομάδας. Απέδιδαν στην οικογένεια αδιαφορία. «Σαν το σκυλί στ’ αμπέλι πήγε», μια παροιμία που χώρεσε τους φόβους για έναν θάνατο που θα στιγμάτιζε την οικογένεια.
Αυτή η παροιμία ταιριάζει γάντι σ’ αυτό που συμβαίνει σήμερα. Οι άνθρωποι πεθαίνουν μόνοι τους. Χωρίς το χάδι των οικείων. Χωρίς την ικανοποίηση ότι αποχώρησαν από τη ζωή περιστοιχισμένοι από τους αγαπημένους. Που μπορεί να τους σφάλιζαν τα μάτια. Που μπορεί να εξομολογούνταν όσα δεν μπόρεσαν να πουν όλο τον προηγούμενο καιρό. Η ώρα του θανάτου μαλακώνει τους ανθρώπους. Είναι οι στιγμές που μανδηλοδένονται κόμπο οι ευχές και τα τελευταία λόγια γίνονται πολύτιμα πετράδια της ατομικής και οικογενειακής μνήμης.

Ο κορόνας αποκάλυψε τη γύμνια του πολιτισμού μας. Οι θάνατοι έγιναν μοναχικοί, βρόχος στον επιθανάτιο ρόγχο του πασπαλισμένου με χρυσόσκονη δηθενικού βίου μας. Ο φόβος για την αιώνια νεότητα με συχνή προσφυγή στους μποτοξεγχυτές και η διαρκής αναζήτηση μιας ψευδοκοινωνικότητας μετέτρεψε την οικογένεια σε μοναχικά άτομα με παράλληλες ζωές.
Κι ήρθε ο κορόνας ν’ αποδείξει πόσο στραβά αρμενίσαμε τα τελευταία πενήντα χρόνια. Δειλοί και άβουλοι, παραδομένοι στις ηδονές ενός βουλιμικού καταναλωτισμού, απολέσαμε την ψυχή μας. Πιστέψαμε πως μπορούμε να ζεστάνουμε την ψυχή των γονέων μας βάζοντας το χέρι στο πορτοφόλι μας.
Θάνατοι μοναχικοί. Ψυχές που ζητούν την τρυφερότητα που στερήθηκαν. Η τεχνολογία καλείται να θεραπεύσει τις κοινωνικές αβελτηρίες. Αποχαιρετισμοί με Skype, ομολογία μιας πολιτισμικής στρέβλωσης.
Μοναχικοί θάνατοι. Μοναχικές κηδείες, που συνοδεύονται από τον φόβο για έναν αντίπαλο που τον γέννησε η αλαζών εποχή μας. Αδύναμοι να τιμήσουμε αυτούς που αποχωρούν με όλες τις τιμές που τους πρέπουν. Παρακολουθώντας έντρομοι και μόνοι την εκδημία τους. Μια ομολογία ότι αποτύχαμε να κάνουμε τον κόσμο καλύτερο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου