Το συλλαλητήριο ανήκει πια στην ιστορία. Θα έρθει η ώρα του να αποτιμηθεί νηφάλια από τους επιστήμονες. Αφήνει δυστυχώς και μια στυφή γεύση. Ενιοι πολιτικοί αλλά και οι «πολλαπλασιαστές» των απόψεών τους μίλησαν πολύ και συχνά μ’ έναν λόγο που τρόμαζε.
Που θύμιζε εποχές της μετεμφυλιακής υστερίας, όπου η εκφορά ενός αντιρρητικού λόγου ή η έκφραση επιφυλάξεων εκλαμβανόταν ως συνοδοιπορία με τους «όξω από δω». Τους τρισκατάρατους που εργάζονταν για την αποδόμηση των εθνικών αξιών. Αναντίρρητα, η διολίσθηση σε τέτοιου είδους επιχειρήματα υπενθυμίζει πως η εκτίμηση για την επικράτηση του Διαφωτισμού στη χώρα τίθεται εν αμφιβόλω.
Ταυτόχρονα, θυμίζει πως ο λαϊκισμός, που αποτέλεσε το όχημα για την εξαπόλυση σφοδρών αντικυβερνητικών επιθέσεων, αποδεικνύεται εφτάψυχος και προσαρμοστικός, καθώς τα πρόσκαιρα οφέλη και οι φιλοδοξίες για την ηγεμονία σε επιμέρους πολιτικούς χώρους ή στο εθνικό επίπεδο υπονόμευσαν τις γνωστές συντεταγμένες στην οργάνωση του πολιτικού χώρου. Αρκεί μια πρόχειρη ματιά στη σύνθεση του συλλαλητηρίου.
Πρόκειται για την εκτίμηση των αυταπατών που αποτέλεσαν την κρούστα της μεταπολιτευτικής, ιδιαίτερα, περιόδου. Σ’ αυτό το σημείο πιάστηκε αδιάβαστη η κυβερνώσα Αριστερά. Με ένταση στην αρχή διατυπώθηκαν επιχειρήματα καταδίκης των συλλαλητηρίων, που οργανώθηκαν στο δίπολο «προοδευτικό μπλοκ=σύνθετη ονομασία εναντίον συντηρητικών/ακροδεξιών=άρνηση της χρήσης του ονόματος Μακεδονία». Σ’ αυτή την οπτική διακρίνεται διάσταση ανάμεσα στην ανάλυση των θεωρητικών σχημάτων της Αριστεράς και στην κατανόηση της ίδιας της κοινωνίας και των διαδρομών της.
Προφανώς, ένας πολιτικός σχηματισμός της Αριστεράς οφείλει να έχει θεωρητικό οπλοστάσιο, το οποίο συνιστά πλαίσιο για την κατανόηση αλλά και την πολιτική δράση. Ωστόσο, η πολιτική δράση δεν μπορεί να προσδοκά την ανάσταση βουλησιαρχικών αντιλήψεων. Η πολιτική δράση δεν μπορεί να ενδυθεί τον ρόλο του λυχναριού του Αλαντίν, που δίνει μαγικές λύσεις, πέρα από το ιστορικό, πολιτισμικό και κοινωνικό πλαίσιο. Μια τέτοια προσδοκία μεταθέτει την πολιτική στον χώρο του υπερφυσικού.
Για τον λόγο αυτό χρειάζεται κάθε κυβερνώσα Αριστερά να έχει σαφή γνώση των ιστορικών και πολιτισμικών παραδόσεων. Οχι για να μετατραπεί σε μια τυχοδιωκτική πολιτική δύναμη που προσαρμόζεται στη φορά των αέρηδων. Αλλά για να κατανοήσει τις πολιτικές συμπεριφορές και να οργανώσει την εξέλιξη της τακτικής της. Διαφορετικά, μπορεί να διολισθήσει σε μια μανιχαϊστική αντίληψη. Οι καλοί και οι κακοί. Σε ανώφελο εργαλειακό ορθολογισμό.
Θεμέλιος λίθος, βεβαίως, για την οργάνωση της πολιτικής πράξης πρέπει να είναι η διακριτή πρόθεση για τον ηγεμονικό, εκσυγχρονιστικό λόγο. Αν η Αριστερά απομακρυνθεί απ’ αυτή την προοπτική, τότε αλλοιώνεται ο χαρακτήρας της.
Το συλλαλητήριο πέρασε στην ιστορία αφήνοντας πληγές στο επίπεδο των συμβόλων. Το γόρδιο κουβάρι όμως συνεχίζει να μας ταλανίζει. Υπάρχεις κανείς απ' αυτούς που ντύθηκαν Μεγαλέξανδροι που προτείνει να χρησιμοποιήσουμε το ξίφος του Ελληνα στρατηλάτη για να λύσουμε το πρόβλημα;
* καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου