«Θυμάμαι τον Νίκο Θέμελη», ΤΟ ΒΗΜΑ, 20.8.15

Ενα ιδιότυπο μνημόσυνο από τους αποφοίτους της Γερμανικής Σχολής Αθηνών, στην τέταρτη επέτειο του θανάτου του

Στις 20 Αυγούστου του 2011, ο συγγραφέας και πολιτικός Νίκος Θέμελης έχανε την τελευταία μάχη με τον καρκίνο. Ήταν 64 ετών και άφηνε πίσω του οκτώ πεζογραφήματα, μεταξύ των οποίων η εξαιρετικά δημοφιλής «τριλογία του εκσυγχρονισμού» (Η αναζήτηση, 1998, Η ανατροπή, 2000, Η αναλαμπή, 2003).

Με τη συμπλήρωση τεσσάρων χρόνων από τον θάνατό του, συμμαθητές και συμμαθήτριες του από τη Γερμανική Σχολή Αθηνών, από την οποία αποφοίτησε το 1964, θυμούνται τον μαθητή, τον φοιτητή, τον φίλο Νίκο Θέμελη, σε ένα ιδιωτικό «μνημόσυνο» - αφηγούμενοι ιστορίες από τη σχολική και εξωσχολική ζωή τους με τον Νίκο Θέμελη:

Τι να πρωτοθυμηθώ! Μια μέρα μπαίνει στην τάξη με αλλαγμένο το χρώμα των μαλλιών του. «Τι έγινε βρε Νικόλα;». «Άστε τα ρε παιδιά. Αντί να πάρω την κολόνια πήρα κατά λάθος το μπουκάλι με το οξυζενέ!». Μια άλλη φορά έχουμε κάνει κοπάνα στο Μουσείο. Πάμε σε ένα περίπτερο και ο Νίκος λέει στον περιπτερά: «Θα ήθελα ένα θεοδόλιχο!». Ο περιπτεράς στραβομουτσούνιασε απορημένος. Έψαξε από δω, έψαξε από κει, χάθηκε μέσα στο περίπτερο και αφού ζορίστηκε λέει του Νίκου: «Συγγνώμη μου τέλειωσε». (Γιάννης Μπελλώνιας)

Ο Νίκος ήταν πολυτάλαντος. Είχε μεγάλη αγάπη για τη μουσική και είχε φτιάξει μια καταπληκτική δισκοθήκη. Ήταν εξαιρετικός ζωγράφος, όλα τα εξώφυλλα των βιβλίων του είναι δικά του έργα. Ο αγαπημένος του καθηγητής ήταν ο Fritz Klemm, καθηγητής των καλλιτεχνικών. Θυμάμαι που του είχε πει «Θα γίνεις μεγάλος ζωγράφος» και ο Νίκος του απάντησε «Όχι εγώ, ο Ψυχοπαίδης». Σπούδασα Αρχιτεκτονική στη Βιέννη και χαθήκαμε, γιατί ο Νίκος ήταν Θεσσαλονίκη και μετά Γερμανία. Ξαναβρεθήκαμε τυχαία στο Ηρώδειο, στην παράσταση «Ο Κύκλος με την Κιμωλία» του Μπρεχτ και από τότε είχαμε πολύ τακτική επαφή. Ο Νίκος είχε μεγάλη αγάπη στο θέατρο, έπαιζε και σκηνοθετούσε αλλά ήταν και εξαιρετικός μίμος. Κάποια μέρα στην τάξη ο Κίμων Τζαρατζούρης είχε κάνει κοπάνα και αποφασίσαμε να του κάνουμε πλάκα. Παίρνει λοιπόν ο Νίκος τηλέφωνο σπίτι και κάνοντας την αυστηρή φωνή της Di Lernia του ζητάει να μιλήσει με τον πατέρα του και επειδή αυτός έλειπε, απαίτησε να εμφανιστεί μαζί του στο γραφείο της την επόμενη μέρα, πράγμα που και έγινε προς μεγάλη έκπληξη του «Κέρβερου». (Μπελίνα Καμπάνη)

Καθόμουν στο τελευταίο θρανίο μαζί με τον [Γιώργο] Δεπάστα. Μπροστά μου ο Σωτήρης Στέφου με τον Νίκο. Μάθημα Αρχαίων, απόλυτη ησυχία και ξαφνικά ακούγεται η φωνή του Νίκου «Ξερή!». Οι αθεόφοβοι έπαιζαν χαρτιά και είχαν απορροφηθεί. Ήμασταν πολύ δεμένοι. Χάσαμε έναν αδελφό μας. (Νίκος Μπελλώνιας)

Αναγεννησιακός, πολυτάλαντος, πρωτοπόρος του διαφωτισμού και του εκσυγχρονισμού της ελληνικής κοινωνίας, με πλατιά ευρωπαϊκή κουλτούρα, παρούσα στην πολιτική του δράση, στο έργο του αλλά και στην καθημερινή του ζωή, υπόδειγμα μοναδικής σεμνότητας και ευπρέπειας. Στα έργα του σκύβω ξανά με πάθος και με ζήλο, σαν που ταιριάζει με που αξιώθηκα έναν τέτοιο φίλο. (Λένα Μερίκα)

Θυμάμαι τη σοφίτα του Νίκου στην Κολωνία. Μετά τις σπουδές του στη Θεσσαλονίκη βρεθήκαμε τυχαία εκεί για μεταπτυχιακά. Τον επισκεπτόμασταν με τη γυναίκα μου πολύ συχνά, αλλά το σπίτι του ήταν τόσο μικρό που βάζαμε το πορτ-μπεμπέ με το μωρό μέσα στην μπανιέρα, γιατί απλά δεν χωρούσε αλλού. (Χάρης Βαφειόπουλος)

Ξαναβρεθήκαμε σχεδόν μια δεκαετία μετά το σχολείο στην Κολωνία στα μέσα της δεκαετίας του '70. Θυμάμαι ατέλειωτους περιπάτους στον Ρήνο, αξέχαστες βραδιές στα σπίτια μας, μια στο δικό του και μια στο δικό μου. Αγαπούσε πολύ τη μουσική και ήταν βαθύς γνώστης του Wagner, όμως οι σχέσεις του με την τέχνη δεν σταματούσαν εκεί. Ήταν εξαιρετικός ζωγράφος, ηθοποιός, σκηνοθέτης και λάτρης του Κουν. Ξεχώριζε ήδη από τότε, αλλά τον χάσαμε όταν ανακατεύτηκε με την πολιτική. (Νίκος Αθηναίος)

Τον θυμόμουν από τα χρόνια του σχολείου αμυδρά, αφού ήμασταν σε άλλο τμήμα. Έτυχε και τον ξαναβρήκα στο Μέγαρο Μαξίμου, όπου ως Διπλωματικός είχα κληθεί να διευθετήσω συνδικαλιστικά θέματα. «Βρε, εμείς δεν ήμασταν συμμαθητές;» με ρώτησε. Ξαφνικά ήταν σαν να μην είχε περάσει μια μέρα. Πάνω από τριάντα χρόνια είχαν διαρκέσει μια στιγμή. (Δημήτρης Λούνδρας)

Ήμασταν σε άλλα τμήματα και από τα χρόνια του σχολείου τον θυμάμαι λίγο. Όμως θυμάμαι από τότε ήταν ιδιαίτερα ευγενής και σε έκανε να νιώθεις αμέσως πολύ κοντά του. Βρεθήκαμε σε συναντήσεις τάξεων πολλά χρόνια μετά, ήταν ακριβώς η ίδια αίσθηση.(Ιφιγένεια Δανοπούλου)

Ήταν Σάββατο απόγευμα. Η λαϊκή της Καλλιδρομίου είχε τελειώσει και είχαν μαζέψει τους πάγκους. Η Αθήνα ήταν άδεια και τον είδα να περπατά στην Ιπποκράτους κοιτώντας τα παλιά σπίτια. Ήταν τόσο συγκεντρωμένος σαν να ήθελε να εμπνευστεί από τις ιστορίες που έκρυβαν. Τον θυμόμουν λίγο από το σχολείο. Μετά είχαμε βρεθεί μερικές φορές για πολύ λίγο. Στον Δικηγορικό Σύλλογο, τυχαία σε κάποια συγκέντρωση συμμαθητών και κάπου αλλού. Τη φορά αυτή όμως στα Εξάρχεια ανταλλάξαμε μια πολύ ζεστή ματιά και εκείνος συνέχισε την περιήγησή του. Ήταν η τελευταία φορά που τον είδα. (Φρόσω Δημάκου)