Εχουν γραφτεί πολλά για τον Ντόναλντ Τραμπ, τον υποψήφιο των Ρεπουμπλικανών για νέο πρόεδρο στις ΗΠΑ.
Είν’ αλήθεια πως ο ίδιος τρίβεται πολύ συχνά στην γκλίτσα του τσοπάνη. Αρέσκεται να κάνει απαξιωτικές δηλώσεις για πληθυσμιακές ομάδες ή και για πρόσωπα. Η αμετροέπεια και η υπερβολή είναι δομικά στοιχεία της προσωπικότητάς του. Ενδεχομένως και της προεκλογικής του εκστρατείας.
Ο κόσμος trump-αλίζεται, λοιπόν. Οι δηλώσεις του γίνονται παγκόσμια είδηση. Ενοχλούν την αισθητική και τις ευαισθησίες πολλών πολιτών. Ολων των πολιτικών αποχρώσεων. «Ηττα Τραμπ», σχολιάζει ο ιστότοπος της «Εφ.Συν.», με αφορμή τις σεξιστικές του δηλώσεις.
Ομως, ο Τραμπ δεν υποχωρεί μπρος στον χλευασμό και τα επικριτικά σχόλια. Αναδιπλώνεται μόνο. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως διεκδικεί με πολλές πιθανότητες τον προεδρικό θώκο για την επόμενη προεδρική θητεία.
Πρόκειται για ένα μεμονωμένο φαινόμενο; Είναι δομικό στοιχείο του αντιφατικού πολιτικού συστήματος στις ΗΠΑ, που αναπαράγεται στις εκλογές από τη μειοψηφία του εκλογικού συστήματος και στον αστερισμό των μακροχρόνιων γεωπολιτικών συμφερόντων όσων ασκούν την πραγματική εξουσία στις ΗΠΑ;
Εχουν γραφτεί πολλά -και θα ειπωθούν περισσότερο όσο πλησιάζει ο καιρός της προεδρικής εκλογής.
Πέραν πάσης αμφιβολίας όμως, είναι διαφορετικές οι συνθήκες, στις οποίες έγιναν οι εκλογές πριν από οχτώ χρόνια, που ανέδειξαν πρόεδρο τον Ομπάμα. Η εκλογή του απελευθέρωσε, ιδίως στις ΗΠΑ και ανάμεσα στους Αφρο-Αμερικανούς και τους Ισπανόφωνους, αισθήματα αγαλλίασης.
Η νίκη Ομπάμα ήταν εναντίον ενός ρατσιστικού και πολιτικά υπερσυντηρητικού λόγου που εκπορευόταν από τη Σάρα Πέιλιν, την τότε υποψήφια των Ρεπουμπλικανών για την αντιπροεδρία. Οκτώ χρόνια μετά, ο λόγος αυτός έχει αναβαθμιστεί. Διατυπώνεται από τον υποψήφιο πρόεδρο.
Τα πρόσωπα έχουν τη δική τους δυναμική στην πολιτική ιστορία. Ομως, δεν είναι αυτά που από μόνα τους μπορούν να χειραγωγήσουν τις κυρίαρχες πολιτικές και κοινωνικές δομές. Η οκταετία Ομπάμα το απέδειξε με τον καλύτερο τρόπο. Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την ευαισθησία και τις διαφορετικές προθέσεις του σε πολλά κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα.
Ωστόσο, δεν επαρκούν οι καλές προθέσεις, που συντρίβονται συχνά από τις ερπύστριες ενός αδυσώπητου νεοφιλελεύθερου συστήματος, το οποίο τρέφεται ως άλλος Μινώταυρος από τις σάρκες των θυμάτων στα στρατιωτικά και κοινωνικά πεδία.
Ο κόσμος, πλέον, trump-αλίζεται. Ζει στον αστερισμό πολιτικών που κομίζουν με τον πολιτικό τους λόγο τη μισαλλοδοξία, τον ρατσισμό, την καταπάτηση των κοινωνικών δικαιωμάτων, την πριμοδότηση της αχαλίνωτης κερδοφορίας σε βάρος του δικαιώματος στη ζωή που έχουν όλοι οι άνθρωποι. Στο όνομα ενός «ορθολογισμού» σπέρνουν τη δυστυχία και εξωθούν λαούς στην απόγνωση.
Ο Τραμπ, δυστυχώς, δεν είναι μια μεμονωμένη περίπτωση. Προφανώς, ως προσωπικότητα χαρακτηρίζεται από ιδιοτυπία στη συμπεριφορά του, που προσβάλλει και προκαλεί. Ομως, είναι ο εκλεκτός ενός κόμματος στις ΗΠΑ. Εχει την εύνοια των σκληρών κομματικών μηχανισμών αλλά και των οικονομικών συμφερόντων.
Αν λοιπόν ο Τραμπ ήταν μια μεμονωμένη περίπτωση, θα μπορούσαμε να ελπίζουμε σε επανορθωτικές κινήσεις. Το δυσάρεστο είναι που γέμισε ο κόσμος ζει στον κόσμο του trump-αλισμού. Αναδεικνύονται πολιτικοί που πιστεύουν σ’ έναν ακραίο νεοφιλελευθερισμό αδιαφορώντας για τα κοινωνικά δικαιώματα. Χαρακτηρίζονται από μισανθρωπισμό και ξενοφοβία. Είναι κήρυκες του μίσους και του ρατσισμού.
Ολη η Ευρώπη trump-αλίζεται, λοιπόν. Κι αυτό είναι που προκαλεί ανησυχία. Ολοι αυτοί εκπροσωπούν την επιστροφή σε πολιτικές που ευνοούν καθυπόταξη της κοινωνίας από την υπερσυσσώρευση πλούτου. Αντιμετωπίζουν τα κοινωνικά δικαιώματα και τον σεβασμό στον άνθρωπο ως ενοχλητικά εμπόδια στην επίτευξη των στόχων τους.
Αυτός είναι ο trump-αλισμός. Σ’ αυτή την περιδίνηση η επιλογή των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων είναι να ταυτίζονται με τις πολιτικές των συντηρητικών κομμάτων. Διαφοροποιούνται, ασφαλώς, στην αντιμετώπιση των γυναικών ή ευπαθών κοινωνικών ομάδων.
Υποστηρίζουν, όμως, με συνέπεια τις νεοφιλελεύθερες επιλογές που οδηγούν σε περαιτέρω πολιτική τους συρρίκνωση. Η Γερμανία και η Γαλλία είναι τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα. Το ίδιο γίνεται και στις ΗΠΑ.
Η Κλίντον, ως γυναίκα, θα έπρεπε να έχει επιβάλει τη δική της παρουσία. Αρκεί μόνο να είσαι γυναίκα όταν σε βαραίνουν διάφορα άλλα; Αποδεικνύεται πως όχι.
Ο κόσμος trump-αλίζεται, λοιπόν. Κι ο λόγος; Οι εναλλακτικές λύσεις έχουν ξεθωριάσει. Η πολιτική ελπίδα ανθίζει εκεί που υπάρχει η προσδοκία και η πίστη σ’ έναν καλύτερο κόσμο.
* καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου