Έχει μαζευτεί πολύ μπαρούτι στην Ευρώπη. Είναι έτοιμη να γίνει παρανάλωμα. Αρκεί να ανάψει κάποιος το φυτίλι. Η απόσταση από την καταστροφή δεν είναι μεγάλη. Το είπε με τον δικό του τρόπο ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου. Ζήτησε την αποπομπή της Ουγγαρίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο λόγος; Η ακροδεξιά ρητορική της επίσημης πολιτικής της. Στοχεύει να υψώσει τείχη στα σύνορα. Να κρατήσει τη μιαρότητα έξω από τα εδάφη της ‘πολιτισμένης’ Ευρώπης.
Η ‘μιαρότητα’ υπάρχει μέσα μας. Δεν είναι κάτι ξένο. Συνήθως, φοβόμαστε αυτό που μας μοιάζει. Προβάλλουμε στους άλλους αυτό που έχουμε μέσα μας. Όλοι οι ειδικοί συμφωνούν. Από τους ψυχαναλυτές, τους φιλοσόφους και τους ανθρωπολόγους. Αυτή η μιαρότητα που εκχέεται ως ύλη σε μικροεπεισόδια αναζητεί τις κοινωνικές εκείνες μήτρες που θα τη μετατρέψουν σε συστηματική συμπεριφορά απέναντι στους διαφορετικούς.
Όμως, υπάρχει και μια άλλη Ευρώπη που κοντεύουμε να την ξεχάσουμε. Είναι όλοι εκείνοι που άνοιξαν τη χώρα τους και δέχτηκαν πρόσφυγες και μετανάστες απ’ όλο τον κόσμο. Αυτό το γεγονός μας το θυμίζει η έκθεση «Το πρόσωπο της μετανάστευσης. Δεκαπέντε γυναίκες με τις ρίζες τους στην Ελλάδα αφηγούνται. Έκθεση Κειμηλίων και φωτογραφίας», που εγκαινιάστηκε στις 25 Μαϊου 2016 στο Σκανδιναβικό Μουσείο της Στοκχόλμης (Nordiska Museet) και συνδιοργανώθηκε από το Λύκειο των Ελληνίδων Στοκχόλμης και την Πρεσβεία της Ελλάδας.
Η έκθεση αυτή είναι η δημοκρατική νομιμοποίηση της σουηδικής κοινωνίας απέναντι στους μετανάστες και τους πρόσφυγες που εμπλούτισαν τη χώρα τους με τον πολιτισμό τους και τη δημιουργικότητά τους. Τα αντικείμενα μεταφέρουν τις ιστορίες τους. Ανιστορούν τις προσωπικές και εθνικές περιπέτειες. Μαρτυρούν τις δυσκολίες προσαρμογής σε μια άλλη κοινωνία. Ανακαλούν στη μνήμη αγαπημένα πρόσωπα, μνήμες τραυματικές, μυρωδιές, γεύσεις και ήχους που διεκδικούν πλέον τον δικό τους χώρο. Η αποδοχή των αντικειμένων. Ο σεβασμός στη μνήμη των άλλων. Οι αφηγήσεις για το παρελθόν είναι μια νέα ιστορία που γράφει τις διακρατικές σχέσεις. Είναι η αφήγηση που δημιουργεί μια διαφορετική Ευρώπη, που μπορεί να ορθώσει το ανάστημά της στον φοβικό λόγο.
Ουσιαστική για την ανάδειξη αυτού του λόγου είναι η φωτογραφική τέχνη του φωτογράφου Σπύρου Βαγγελάκη. Ο φακός του έχει τη δύναμη να αναδείξει την ευαισθησία του καλλιτέχνη. Είναι οι φωτογραφίες του μια πινακοθήκη ιστοριών, όπου εκτίθενται η ιστορία της ελληνικής μετανάστευσης στη Σουηδία μέσα από τα πρόσωπα δεκαπέντε γυναικών. Ο φωτογραφικός φακός ενός καλλιτέχνη στην υπηρεσία ενός λόγου συμφιλιωτικού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου