Είναι κατανοητός ο φόβος. Δεν είναι η πρώτη φορά που οι οικοδεσπότες σκιάζονται τους ξένους. Η ιστορία της ανθρωπότητας έχει γραφτεί με σκιές φόβου, αποκλεισμού και αδικοπραξιών.
       Ο φόβος λογικά γίνεται ισχυρότερος στους γονείς. Μπορώ να το δικαιολογήσω. Οι γονείς στην εποχή μας είναι υπερπροστατευτικοί. Μάθαμε στα αγαθά και τα πρέπει της χορτασμένης ζωής μας-υπάρχουν βέβαια κι άλλοι που δεν μπόρεσαν να χορτάσουν-και κλείνουμε τα αυτιά της ψυχής μας σ’ αυτούς που πονάνε και τους κατατρεγμένους. Το πολύ πολύ να αποθέσουμε τα ψιλά ρέστα στο απλωμένο χέρι ή το κουτί, έχοντας την αίσθηση της ανακούφισης για τον ανθρωπισμό που επιδείξαμε.
    Καταλαβαίνω τους γονείς στο Ωραιόκαστρο και τη Φιλιππιάδα που ένιωσαν την ανάγκη να προστατέψουν τα παιδιά τους. Κατανοώ την αντίδρασή τους αν λάβω υπόψη τη θεωρία του κοινωνικού ψυχολόγου Μιλγκραμ και άλλων επιστημόνων για τη θεωρία της συμμόρφωσης. Οι άνθρωποι δέχονται πολλές πιέσεις , που τους αναγκάζουν, ακόμη κι όταν έχουν διαφωνία ή θολή άποψη για τα γεγονότα, να υποχωρήσουν στις συντονισμένες πιέσεις και τους κρωγμούς μισανθρωπισμού που βγάζουν οι έμποροι του φόβου και οι υπηρέτες  ακραίων πολιτικών απόψεων. Οι τηλεοπτικοί δέκτες, κάποιοι πολιτικοί, δημοσιογράφοι αλλά και πολιτικά κόμματα ή πολιτικές τάσεις  λειτουργούν ως πομποί ενός λόγου, που τρομοκρατεί και εξαναγκάζει σε συμμόρφωση στον κανόνα που επιδιώκουν οι κρωγμοί.
     Δεν μπορώ, όμως, να δικαιολογήσω την ανακοίνωση των γονέων στη Φιλιππιάδα. «Θεωρούμε ότι τα παιδιά αυτά χρήζουν ειδικής μέριμνας λόγω των ψυχικών τραυμάτων και των καταστάσεων που έχουν βιώσει τα τελευταία χρόνια στις πατρίδες τους. Παράγοντες που ίσως δημιουργήσουν πολλά προβλήματα στην προσαρμογή τους. Γνωρίζοντας τα παραπάνω ποιος μπορεί να μας εγγυηθεί ότι θα τηρηθούν οι βέλτιστες συνθήκες υγιεινής που απαιτούνται σε κάθε σχολείο». Είμαι βέβαιος πως οι περισσότεροι γονείς θα έχουν μετανιώσει γι’ αυτή την ανακοίνωση. Τέτοιες απόψεις δεν μπορεί να εκφράζουν νηφάλιους ανθρώπους. Γονείς με καλή πρόθεση και γνώση των πραγμάτων.
     Όμως, το πνεύμα που διαχέεται στο παραπάνω απόσπασμα προκαλεί ανατρίχιασμα. Οι ακραίες ιδέες μετασχηματίζονται σε πολιτική συμπεριφορά μέσα από κοινωνικές θερμοκοιτίδες. Η πολιτική ανωμαλία κυοφορείται με τέτοιες πρακτικές. Κι όταν εκδηλώνεται, τότε όλοι εκφράζουν την απορία τους γι’ αυτό που συνέβη. Και δύσκολα οι άνθρωποι έχουν τη δύναμη να παρακολουθήσουν το δάκτυλο, που τους δείχνει τον δρόμο και τις μορφές που ακολούθησε η επώαση.
*Ο Ευάγγελος Αυδίκος είναι καθηγητής στο πανεπιστήμιο Θεσσαλίας